-18

بۆچی هەرزەکاران وادەزانن کە هەموو شتێک دەزانن؟

دایک و باوک هەمیشە هەوڵ دەدەن ڕێنمایی هەرزەکارەكان بكەن، بەڵام دەتوانن لەگەڵ کەسانی دیکە ڕاوێژ بکەن بۆ ئەوەی باشترین ئامۆژگاری کوڕ یان کچە هەرزەکارەكان بکەن، زۆرجار سەرەڕای ئەوەش دەبینن کە هەرزەکارەکە هەر ئەو کارە دووپات دەكاتەوە کەخۆی ویستویەتی و پێی وایە راستە و هەموو شتیک دەزانێت.

هۆکارەكەش ئەوەیە بەشێک لە مێشکی منداڵەکەت گەشەی نەکردووە بەتەواوی

هەرچەندە ئەمە نیگەرانیان دەکات وەک دایک وباوک کە سەرەڕای ئامۆژگاریەکان و نیشاندان و ئاگادارکردنەوەیان لە مەترسی بڕیارەکانیان،ئەوان هەر ئەو کارەیان کردووە کە پییان ڕاستبوە،بەڵام ئەمە هۆکاری هەیە، هۆکارەكەش ئەوەیە بەشێک لە مێشکی منداڵەکەت گەشەی نەکردووە بەتەواوی،ئەمەش وا لە هەرزەکارەکە دەكات بڕیاری نادروسست و نا ئە عەقڵانی ئەنجام بدات،چونکە ئەم بەشە هاوکارنابێت لە بڕیاردانی درووست لەلایەن  هەرزەکارانەوە وکەسانی خوار تەمەن 25 ساڵ ،چونکە هەتا ئەو تەمەنە ئەو بەشەی مێشک بەتەواوی گەشە ناکات.

هۆکار چیە باش گەشەنەکردنی ئەم بەشەی مێشک، وا لە هەرزەکاران دەكات بڕیاری نادرووست بدەن؟
ئەم بەشەی مێشک کە ناسراوە بە prefrontal cortex بەرپرسە لە پلان دانان،بەڕێوبردنی لایەنی هەست و سۆز و وەڵامدانەوە، هۆشیاری و ئاگایی دەربارەی ڕووداوەکان و هەڵسەنگاندنیان، ئاکار و ڕەفاتری درووست لەکاتی پێویست، پێشبینی کردنی داهاتوو و هۆکار ودەرئەنجامی ڕووداوەکان، ڕێکخستنی جەستە، بیرتیژی، هەستکردن بەترس و مامەڵەکردن لەگەڵی.

لەبەر ئەم هۆکارەیە کە هەرزەکار وادەزانێت هەموو شتێک دەزانێت،بۆیە هەمیشە بریاری نادرووست دەدەن،چونکە گەشەیان لە پرۆسەدایە، بۆیە هەرگیز واز لە هەرزەکارەکەت مەهێنە وبەردەوام ئاگاداریان بکەرەوە وڕینماییان بکە بەشێوازی درووست.

تەندروستی

بەکارهێنانی مەیکەپی دژە ئاو مەترسیدارە؟

توێژینەوەیەک کە لە گۆڤاری زانستی ژینگە و تەکنۆلۆژیادا بڵاو کراوەتەوە ئاماژەی بەوە داوە، بەشێک لە بابەتی جوانکارییەکان کە ئەمڕۆ بەکار دێت، ڕێژەیەکی زۆر لە ماددە کیمیایییە ژەهراوییەکان لە پێکهاتەیاندا هەیە وەک پۆڵی فلۆرۆ ئەڵکیل (PFAS ) . کە بەداخەوە لە پێکهاتەی ماددە جوانکارییەکاندا ئەم ماددە نانووسرێت بۆ ئەوەی خەڵک هۆشیار بێت.

ئیدارەی خۆراک و دەرمانی ئەمریکی (FDA) باس لەوە دەکات، بەشێک لە بابەتە جوانکارییەکانی وەکوو بۆیەی نینۆک و کرێمەکان و سوراو و قەڵەم چاو و ماسکەرا، دەکرێت ئەم ماددانەی تێ بکرێت بۆ ئەوەی زۆرتر بە درەوشاوەیی دەربکەوێت. بۆیە زۆر گرنگە ئەو بابەتە جوانکارییانە بەکار دێت کە دڵنیان لەوەی ئۆریجیناڵە و کوالێتی بەرزە.