هەواڵ

ئێران: توانای بەرهەمهێنانی بۆمبی ئەتۆمیمان هەیە

Mic
2022-08-01

محەمەد ئیسلامی سەرۆكی رێكخراوی وزەی ئەتۆمی ئێران رایگەیاند وڵاتەكەی توانای ئەوەی هەیە بۆمبی ئەتۆمی بەرهەم بهێنێت بەڵام ئەوكارە ناكات.
بەپێی هەواڵێكی ئاژانسی فارس، وتەكانی محەمەد ئیسلامی دوای ئەوەدێت رافائیل گروسی سەرۆكی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم رایگەیاند: هیچ زانیاریمان نییە بیسەلمێنێت ئێران توانای بەرهەمهێنانی بۆمبی ئەتۆمی هەیە، بەڵام ئەو هەوڵ وپلانەی ئێران كاری لەسەردەكات ئاماژە بەوەدەكات ئێران بەرەو دروستكردنی بۆمبی ئەتۆمی هەنگاو دەنێت.
رافائیل گروسی بە تۆڕی سی ئێن ئێنی وتووە: نازانین چی ڕوودەدات لەبەرنامەی ئەتۆمی ئێران، لەڕاستیدا ئێران ژمارەیەك لەكامێراكانی بەرنامە ئەتۆمیەكەی داخستووە بۆیە هیچ شتێك ڕوون نییە.
سەرۆكی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم هیچ كاتێكی دیارینەكردووە تا ئێران بتوانێت بۆمبی ئەتۆمی دروستبكات، بەڵام رایگەیاند: ئێران بەرێژەی %60 دەستی بەپیتاندنی یۆرانیۆم كردووە، ئەو رێژەیەش لە %90 دەتوانێت بۆمبی ئەتۆمی پێ دروست بكرێت.
رافائیل گروسی وتیشی: ناتوانین متمانە بە قسە بكەین، پێویستە ئێران رێگە بە پشكنەرە نێودەوڵەتیەكان بدات بچنەوە وڵاتەكەی، چونكە ئێستا گفتوگۆكانی نێوان ئێران و وڵاتانی رۆژئاوا لەقۆناغێكی هەستیاردایە و بەو هەنگاوە ئەگەری رێككەوتن رۆژ بەرۆژ قورستر دەكات.
سەبارەت بە داخستنی كامێراكانی بەرنامەی ئەتۆمی ئێران، محەمەد ئیسلامی دەڵێت تا ئەوكاتەی رێككەوتنی ساڵی 2015 سەبارەت بەبەرنامەی ئەتۆمی ئێران زیندوو دەكرێتەوە كامێراكان هەڵناكرێنەوە.
پێشتر ئێران ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆمی ئاگاداركردووەتەوە لەوەی 27 كامێرای بەرنامە ئەتۆمیەكەی داخستووە، ئەویش بەپێی رێككەوتنێك بووە.
رێككەوتنی ئەتۆمی نێوان ئێران و وڵاتانی رۆژئاوا لەساڵی 2015 چەند كۆت و بەندێكی لەسەر بەرنامەی ئەتۆمی ئێران داناوە، كە ئەویش لەبەرامبەر هەڵگرتنی سزا نێودەوڵەتیەكانی سەر ئێران بوو، بەڵام لەساڵی 2018 دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەوكاتی ئەمریكا لەڕێككەوتنەكە كشایەوە و دووبارە سزاكانی بەسەر ئێراندا سەپاندەوە.
لەمانگی سێی ئەمساڵ گفتوگۆی بەرنامەی ئەتۆمی نێوان ئێران و وڵاتانی رۆژئاوا دەستیپێكردەوە، بەڵام تائێستا نەگەیشتوونەتە رێككەوتنی كۆتایی.

More News

Most Popular

هەواڵ

سودانی ئەمشە و بڕیار لە رەشنوسی رێککەوتنی هەرێم و بەغدا دەدات

Mic
2025-07-02


شاندی حکومەتی هەرێم و حکومەتی عێراق لەسەر پرسی نەوت و مووچە گەیشتوون بەرێککەوتن، رێککەوتنەکە تەنها ئەوەی ماوە سودانی ئیمزای لەسەربکات، لە کۆبونەوەی ئەمشەوی چوارچێوەی هەماهەنگیدا ئیمزاکردن یان رەتکردنەوەی رێککەوتنەکە یەکلایی دەبێتەوە.

چەند رۆژێکە شاندی حکومەتی هەرێم و حکومەتی عێراق لە گفتوگۆدان بۆ گەیشتن بە رێگەچارەیەک بۆ لابردنی بەربەستەکانی بەردەم هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم، هەرچەندە تائێستا ناوەڕۆکی رێککەوتنەکە بڵاونەکراوەتەوە، بەڵام هەردولا رێککەوتوون لەسەر هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم و رادەستکردنی نیوەی داهاتی ناخۆ لەلایەن هەرێمەوە بە بەغدا، لەبەرامبەردا بەغدا مووچەی هەرێم دەنێرێت.

مەسرور بارزانی، سەرکی حکومەتی هەرێمی کوردستان دوای کۆتاییهاتنی کۆبونەوەی ئەمڕۆ ئەنجومەنی وەزیران بڵاویکردەوە، هەرێم هەموو نەرمییەکی نواندووە بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی هەرێم لە ڕێگەی کۆمپانیای سۆمۆ و گەڕاندنەوەی داهاتی فرۆشتنی نەوتی هەرێم بۆ وەزارەتی دارایی فیدڕاڵ.

بەنوەی سەرۆکی حکومەت، ئێستا هەرێمی کوردستان و کۆمپانیا نەوتییەکان، بە هەموو شێوەیەک ئامادەیی هاوکاریان لە گەل حکومەتی فیدڕال پێشان داوە بۆ هەناردە کردنەوەی نەوت ئەویش لە پێناوی بڕینی هەموو ئەو پاسا و بیانووانەی کە بەغدا بەکاریهێناون بۆ نەناردنی مووچەی موچەخۆرانی خەڵکی کوردستان.

سەرۆکی حکومەت رایگەیاند، چاوەڕێی بڕیاری حکومەتی فیدڕاڵ دەکەن بۆ پەسەندکردنی ئەو لەیەکتێگەیشتنە هاوبەشانەی کە لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا، لە نێوان هەردوولا بە ئامادەبوونی نوێنەری کۆمپانیا نەوتییەکان هاتووەتە ئاراوە

بەپێی زانیارییەکان، سێ رۆژە شاندی بەغدا و هەرێم لەسەر رەشنوسێک رێککەوتوون، هەرچەندە چاوەڕوان دەکرا لە کۆبونەوەی 1ـى تەموز ئونجومەنی وەزیرانی عێراق بڕیار لەسەر رەشنوسەکە بدات، بەڵام سودانی دەیەوێت رەزامەندی لایەنەکان چوارچێوەی هەماهەنگی وەربگرێت.

ئەمشەو چوارشەممە کۆبونەوەی چوارچێوەی هەماهەنگی لە بەسڕە ئەنجام دەدەرێت و سودانی بەشدار دەبێت و رەشنوسی رێککەوتنەکە لەگەڵ خۆی دەباتە سەر مێزی چوارچێوەی هەماهەنگی بۆ واژۆ کردن و وەرگرتنی رەزامەندی.

لە ئەگەری رەزامەندی چوارچێوەی هەماهەنگی، ئەوا سودانی ئیمزا لەسەر رێککەوتنەکە دەکات و دەچێتە بواری جێبەجێکردنەوە، هەرچەندە تائێستا رووننییە هەناردەکردنوەی نەوت پێش ناردنی موچە دەکەوێت، یان پێش هەناردەکردنەوەی نەوت موچە لەلایەن بەغداوە دەنێردرێت.