هەواڵ

ناڕەزایەتیەكان دژی كوشتنی ژینا ئەمینی جگە لەرۆژهەڵات پارچەكانی دیكەی كوردستانی گرتەوە

ناڕەزایەتییەكان دژی كوژرانی ژینا ئەمینی بەرفراوانتر دەبێت و جگە لە ڕۆژهەڵاتی كوردستان، خۆپیشاندان زۆربەی شارەكانی ئێرانی گرتووەتەوە و هاوڵاتییانی ئەو شارانەش بەوتنەوەی دروشمی "ژن، ژیان، ئازادیی" ناڕەزایەتییان دژی ئێران دەربڕی، لەباكور و رۆژئاوای كوردستانیش ناڕەزایی دژ بە كوژرانی ژینا ئەمینی سەریهەڵدا.
دوێنێ لە سێیەم ڕۆژی ناڕەزاییەتیەكان دژی كوژرانی ژینا ئەمینیی لەلایەن پۆلیسی ئەخلاقی ئێرانەوە، خۆپیشاندانی هاوڵاتیان چووە قۆناغێكی نوێوە و زۆربەی شارەكانی ئێران لە ڕۆژئاوا تا ڕۆژهەڵات، لە باكوور تا باشووری ئەو وڵاتەی گرتەوە.
بەپشتبەستن بەو گرتە ڤیدیۆییانەی لە تۆڕە كۆمەڵایەتییەكان بڵاوكراونەتەوە، لە سێیەم ڕۆژی خۆپیشاندانەكان و لە ئێوارەوە تا درەنگانی شەو، هاوڵاتییانی چەندین شاری تری ئێران و ڕۆژهەڵاتی كوردستان چوونەتە ڕیزی ناڕەزایەتییەكان و خۆپیشاندانی بەرفراوانیان ئەنجامدرا، لەوانەش مەشهەد، ئەراك، ساری، هەمەدان، قەزوین، كرماشان، ئیلام، كیش، كرمان، بەندەر عەباس، قووم، زەنجان، ڕەفسەنجان و چەندین ناوچەی دیكە
بەپێی گرتە ڤیدیۆییەكان، لە گۆڕەپانەكانی خۆپیشاندان لە ڕۆژهەڵاتی كوردستان و ئێران، ژنان سەرپۆشەكانیان لەسەر لابرد و وەك ناڕەزایەتییەك دژی كوژرانی ژینا سووتاندیان و هەندێكیشیان قژیان بڕی، هاوڵاتییانیش بەشێوەیەكی بەرچاو پشتگرییان لەو هەڵوێستەیان كرد.
لە زۆربەی شارەكان خۆپیشاندانەكان كە لە ژێر چاودێریی چڕی هێزەكانی ئێران بەڕێوەچوو، گرژی و ئاڵۆزی تێكەوت و لەلایەن ئەو هێزانەوە هێرش و تەقەی ڕاستەخۆ لە هاوڵاتییان كرا، بەڵام سەرباری ئەوەش خۆپیشاندەران بە گەلەكۆمە لە هێزەكان دەهاتنە دەست و دەستیان بەسەر ژمارەیەكی بەرچاو لە ئۆتۆمبێلی ئەو هێزانەدا گرت و هەندێكیان سووتاندن.
بەپێی سەرچاوەكانی هەواڵی ڕۆژهەڵاتی كوردستان، لە شارەكانی ئەو پارچەیەی كوردستان دوێنێ سێ خۆپیشاندەری دیكە كوژراون، كە یەكێكیان ژنێكی بەساڵاچووە بەناوی “هاجەر عەباسی” خەڵكی شاری مهابادە، كە لە دووەم ڕۆژی خۆپیشاندانەكان بەسەختی بریندار ببوو، هەروەها گەنجێكی خەڵكی شاری ورمێش بە ناوی “فەرجاد دەروێشی” لە ئەنجامی تەقەی ڕاستەوخۆی هێزەكانی ئێران گیانی لەدەستدا و ژمارەیەكی زۆریش هاوڵاتی بریندار بوون، كە تائێستا ئامارێكی فەرمی لەوبارەیەوە بڵاونەكراوەتەوە
بەرەبەیانی ئەمڕۆش مێردمنداڵێكی تەمەن 16 ساڵ بەناوی زەكەریا سلێمانیی لە خۆپیشاندانەكانی پیرانشار بە تەقەی ڕاستەوخۆی هێزەكانی ئێران گیانی لەدەستداوە.
هاوكات بە پێی سەرچاوەكانی ئێران، لە شارەكانی ئێران لەوانەش تاران و كرمان و تەبرێز، چەند خۆپیشاندەرێك كوژراون، بەڵام هێشتا ناسنامەیان بڵاونەكراوەتەوە.
هەر بە گوێرەی ئەو سەرچاوانە ژمارەیەكی بەرچاو لە خۆپیشاندەران لەسەرجەم ئەو شارانەی ناڕەزایەتی تێیاندا بەڕێوەدەچێت، دەستگیركراون و چارنووسیان نادیارە.
جگە لەرۆژهەڵاتی كوردستان و هەرێمی كوردستان لە باكور و رۆژئاوای كوردستانیش خۆپیشاندان بۆ ناڕەزایی دەربڕین دژ بە كوژرانی ژینا ئەمینی بەڕێوەچوو.

هەواڵ

بەرهەمهێنانی نەوت راگیراوە و تا هەرێمی کوردستانیش نەوت رادەست نەکات مووچە نایەت

بەپێی رێککەوتنی حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق تا نەوت رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ نەکرێت بەغدا پارەی مووچە رەوانە ناکات؛ زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان راگیراوە. 

 حکومەتی هەرێمی کوردستان دوای چەندین کۆبوونەوە لەگەڵ حکومەتی عێراق لەسەر پرسی نەوت و داهاتە نانەوتییەکان رێککەوتنی کرد. 

بەپێی دەقی ئەو رێککەوتنە کە ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بڵاویکردوەتەوە، تا وەزارەتی نەوت و کۆمپانیا سۆمۆ وەرگرتنی نەوت لە بەندەری جەیهان پشتراست نەکەنەوە، وەزارەتی دارایی پارە بۆ هەرێمی کوردستان نانێرێت. 

بەپێی رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا دەبێت هەرێمی کوردستان رۆژانە 280 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەم بهێنێت، 230 هەزاری بداتە بەغدا و 50 هەزاریشی لە ناوخۆدا بەکاربهینێتەوە. 

ناردنی پارەی مووچە بە مەرجی رادەستکردنی نەوت لە کاتێکدایە زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشی درۆنییەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان رایگراوە. 

عەزیز ئەحمەد جێگری بەڕێوەبەری نوسینگەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمەڵەی پیشەسازی نەوتی کوردستان - ئەپیکور لە دوو راگەیەندراوی جیاوازدا رایانگەیاند، بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە هەرێمی کوردستان نزیکەی 200 هەزار بەرمیل بەرهەمهێنانی نەوتی لەدەستداوە. 

ئەگەرچی هەولێر و بەغدا رێککەوتنیان کردووە، بەڵام ناو بەناو هێرشی دۆرنییەکان دەست پێدەکەنەوە و کێڵە نەوتییەکان بە ئامانج دەگرن دیار نیە درۆنەکان رێگە بە دەستپێکردنەوەی نەوت دەدەن یاخود هێرش دەکەنەوە. 

هەموو ئاماژەکان بەو ئاڕاستەیەن رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا کۆتایی بە هێرشی درۆنەکان بهێنێت، چونکە ئەو هێرشانە وەک کارتی فشار دژی هەرێمی کوردستان دەبینران تا نەرمی بۆ رێککەوتن بنوینێت و نەوتەکەی رادەست بکات.