هەواڵ

هێرشی توركیا بۆسەر هەرێم و رۆژئاوای كوردستان دەستيپێكرد

درەنگانی شەوی ڕابردوو فڕۆكە جەنگییەكانی توركیا چەندین ناوچەی جیاوازی باشور و ڕۆژئاوای كوردستانیان بۆردومان كرد و بەپێی زانیارییە سەرەتاییەكان ژمارەیەك شەهید و بریندار هەن، وەزارەتی بەرگری توركیاش دەڵێت "ئۆپراسیۆنی سەربازیی توركیا لە باكووری سووریا بە پێی جاڕنامەی نەتەوەیەكگرتووەكانە".
ئاژانسی فوڕات نیوز بڵاویكردەوە: لە كاتژمێر 12ی شەوی ڕابردوەوە فڕۆكە جەنگییەكانی توركیا چەندین ناوچەی جیاوازی باشور و ڕۆژئاوای كوردستانیان بۆردومان كردووە،لە بەشێكی دیكەی هەواڵەكەدا ئەوەخراوەتەڕوو: لە ئەنجامی ئەو بۆردومانانەی فڕۆكە جەنگیەكانی توركیا بۆسەر ناوچەكانی باشور و ڕۆژئاوای كوردستان دوو شەڕڤانی هەسەدە لە دێرك شەهیدبوون و چوار سەربازی سوریاش لە شەهبا كوژراون.
بەپێی زانیارییەكان فرۆكە جەنگیەكانی توركیا، لە ڕۆژئاوای كوردستان بۆردومانی هەریەكە لە ناوچەكانی كۆبانێ، شەهبا، گرێ سپی، درباسیەی، دێرك كردووە و لە هەمانكاتدا وێستگەی كارەبای دێرك كراوەتە ئامانج و زیانی زۆری بەركەوتووە و لە ئێستاشدا وێستگەكە لە كاركەوتووە.

ئەمرۆ میدیاكانی رۆژئاوای كوردستان بڵاویانكردەوە: لە ئەنجامی هێرشەكانی فڕۆكە جەنگییەكانی توركیا بۆ سەر ناوچەكانی باكوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا ١١ هاوڵاتی و پەیامنێرێكی ئاژانسی هاوار نیوز شەهید بوون و ١٤ سەربازی حكومەتی سووریاش گیانیان لەدەستداوە.
بەپێی ئامارەكە، لە ئەنجامی بۆردوومانەكانی فڕۆكە جەنگییەكانی توركیا، كە ناوچەكانی دێرك، زرگان، گرێسپی، كۆبانێ و شەهبای كردە ئامانج، ١١ هاوڵاتی و پەیامنێرێكی ئاژانسی هاوار نیوز بە ناوی ” عیسام عەبدوڵا “شەهید بوون، هەروەها شەش هاوڵاتی و پەیامنێرێكی ستێرك تیڤی-یش بەناوی “محەمەد جەراد” برینداربوون.
هەروەها، لە باشوری كوردستان هەریەكە لە ناوچەكانی چیای قەرەچووخ، زركان، بناری قەندیل، چیای ئاسۆس و چەند ناوچەیەكی ژێردەسەڵاتی پەكەكە لەلایەن فڕۆكە جەنگیەكانی توركیاوە كراونەتە ئامانج .
لەبارەی هێرشەكانەوە  وەزارەتی بەرگری توركیا ئاشكرایكرد "ئۆپراسیۆنی ئاسمانی توركیا لە دژی هەڵوێستی هێزەكانی یەكنیەكانی پاراستنی گەل یەپەگە، لە باكووری سووریا بە پێی بنەمای مافی بەرگری لە خۆكردن و مادەی 51 ی جاڕنامەی نەتەوەیەكگرتووەكان ئەنجام دەدرێت".
پێشتر توركیا چەندین جار هەڕەشەی ئەنجامدانی هێرشی سەربازی بۆ سەر رۆژئاوا و باشووری كوردستان كردووە، تائێستا بەشێك لەرۆژئاوای كوردستان لەژێر دەسەڵاتی سوپا و گروپە لایەنگرەكانی توركیان لەسوریا، لەهەرێمی كوردستانیش توركیا تائێستا چەندین ئۆپەراسیۆنی سەربازی بۆ سەر پەكەكە ئەنجامداوە و لەقوڵایی هەرێمی كوردستان چەندین بارەگای سەربازی دروستكردووە.

هەواڵ

بەرهەمهێنانی نەوت راگیراوە و تا هەرێمی کوردستانیش نەوت رادەست نەکات مووچە نایەت

بەپێی رێککەوتنی حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق تا نەوت رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ نەکرێت بەغدا پارەی مووچە رەوانە ناکات؛ زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان راگیراوە. 

 حکومەتی هەرێمی کوردستان دوای چەندین کۆبوونەوە لەگەڵ حکومەتی عێراق لەسەر پرسی نەوت و داهاتە نانەوتییەکان رێککەوتنی کرد. 

بەپێی دەقی ئەو رێککەوتنە کە ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بڵاویکردوەتەوە، تا وەزارەتی نەوت و کۆمپانیا سۆمۆ وەرگرتنی نەوت لە بەندەری جەیهان پشتراست نەکەنەوە، وەزارەتی دارایی پارە بۆ هەرێمی کوردستان نانێرێت. 

بەپێی رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا دەبێت هەرێمی کوردستان رۆژانە 280 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەم بهێنێت، 230 هەزاری بداتە بەغدا و 50 هەزاریشی لە ناوخۆدا بەکاربهینێتەوە. 

ناردنی پارەی مووچە بە مەرجی رادەستکردنی نەوت لە کاتێکدایە زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشی درۆنییەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان رایگراوە. 

عەزیز ئەحمەد جێگری بەڕێوەبەری نوسینگەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمەڵەی پیشەسازی نەوتی کوردستان - ئەپیکور لە دوو راگەیەندراوی جیاوازدا رایانگەیاند، بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە هەرێمی کوردستان نزیکەی 200 هەزار بەرمیل بەرهەمهێنانی نەوتی لەدەستداوە. 

ئەگەرچی هەولێر و بەغدا رێککەوتنیان کردووە، بەڵام ناو بەناو هێرشی دۆرنییەکان دەست پێدەکەنەوە و کێڵە نەوتییەکان بە ئامانج دەگرن دیار نیە درۆنەکان رێگە بە دەستپێکردنەوەی نەوت دەدەن یاخود هێرش دەکەنەوە. 

هەموو ئاماژەکان بەو ئاڕاستەیەن رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا کۆتایی بە هێرشی درۆنەکان بهێنێت، چونکە ئەو هێرشانە وەک کارتی فشار دژی هەرێمی کوردستان دەبینران تا نەرمی بۆ رێککەوتن بنوینێت و نەوتەکەی رادەست بکات.