هەواڵ

ماوەی 18 ساڵە بەغدا پارەی كۆبوونی خۆراك بۆ هەرێم دەنێرێت و دیارنییە

Mic
2022-11-20

بڕیارە ئەم هەفتەیە و هەفتەی داهاتوو دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق بڕیاری یەكلاكەرەوە لەبارەی سێ دۆسیەوە بدات كە پەیوەندییان بە هەرێمی كوردستانەوە هەیە، یەكێك لەو دۆسیانەش پارەی 18 ساڵی كۆبوونی خۆراكە كە بەغدا دەینێرێت و هەرێمی كوردستانیش داوای كردووە دۆسیەكە دوابخرێت.
بەپێی خشتەی كاری دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق، رۆژی چوارشەممە 23ی تشرینی دووەمی 2022 تاوتوێی سكاڵایەك دەكات، كە لەلایەن ژمارەیەك خانەنشین و بەرپرسی رێكخراوی یەكێتیی خانەنشینانی كوردستانەوە لەسەر هەریەك لە مەسرور بارزانی، سەرۆكی حكومەتی ماوەبەسەرچووی هەرێمی كوردستان و ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی تۆمار كراوە.
سكاڵاكە بە ژمارە 212/فیدراڵی/2022 لەلایەن ئەحمەد عەلی سادق، ئەندامی ئەنجوومەنی باڵای رێكخراوی یەكێتیی خانەنشینانی هەرێمی كوردستان و ژمارەیەك خانەنشینەوە تۆمار كراوە.
بەپێی ناوەرۆكی داواكە، كە سكاڵایەكی دواخراوە لە 11-08-2022ەوە، سكاڵاكاران داوایان كردووە بڕیار بە نادەستووریبوونی یاسای خانەنشینیی یەكگرتوو ژمارە 27ی ساڵی 2006ی هەڵوەشاوە بدرێت و هەرێمی كوردستان بە جێبەجێكردنی یاسای خانەنشینیی یەكگرتووی ژمارە 9ی ساڵی 2014ی هەمواركراوی عێراق پابەند بكرێت.
لەوبارەیەوە بەشدار حەسەن، پارێزەری دۆسیەكە، بەمایكی وت:"ئێمە رۆژی 23ی مانگ لە دادگای باڵای فیدراڵی دەبین و بڕیارە دادگا بڕیاری كۆتایی و یەكلاییكەرەوە لەسەر پرسی هاوتاكردنی مووچە و ئیمتیازاتی خانەنشینان بدات و ئومێد دەكەین بڕیارەكە لە بەرژەوەندیی خانەنشینان بێت".
بەپێی خشتەی كاری دادگەی باڵای فیدراڵیی عێراق، رۆژی دووشەممە 28ی تشرینی دووەمی 2022، تاوتوێی سكاڵایەك دەكات كە لەلایەن پەرلەمانتاری سەربەخۆ مستەفا سەنەد لە دژی مستەفا كازمی سەرۆكی ئەنجوومەنی وەزیرانی پێشوو  كراوە و تێیدا داوا دەكات بە هەڵوەشاندنەوەی بڕیاری ژمارە 8ی ساڵی 2022 و بڕیارەكانی 401 و 257 و 226 و 194ی ساڵی 2021، كە پاڵپشت بوون بۆ ناردنی 200 ملیار دینارەكە بۆ هەرێمی كوردستان.
رۆژی 18ی تەممووزی 2022، دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق سكاڵایەكی رەتكردەوە كە لەلایەن كەسێك بەناوی جەواد كازم عەلوان تۆمار كرابوو و تێیدا تانەی لە ناردنی 200 ملیار دینارەكە بۆ هەرێمی كوردستان دابوو.
بەپێی خشتەی كاری دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق، رۆژی چوارشەممە حەوتی كانوونی یەكەمی 2022، تاوتوێی سكاڵایەك دەكات كە لەلایەن بەڕێوەبەری گشتیی كۆمپانیای بازرگانیی كەلوپەلە خۆراكییەكانی عێراق لە دژی هەریەك لە وەزیری بازرگانی و پیشەسازیی هەرێمی كوردستان و بەڕێوەبەری گشتیی بازرگانی ئەو وەزارەتە تۆمار كراوە.
ژمارەی سكاڵاكە 216/فیدراڵی/2022ە و ناوەڕۆكی سكاڵاكە بریتییە لە پابەندكردنی سكاڵالێكراو بە پێدانی ئەو بڕە پارانەی كە لەسەریان كۆبووەتەوە لە فرۆشتنی یەكەكانی ناو كۆبۆنی خۆراك لە 01-01-2004ەوە تاوەكو 30-09-2021، داواكەش لە 08-11-2022 دواخرابوو.
بڕیاربوو رۆژی 8ی تشرینی دووەمی 2022، دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق تاوتوێی سكاڵاكە بكات، بەڵام دواخراوە بۆ حەوتی كانوونی یەكەم.
دواخستنەكە بۆ ماوەی سێ مانگە لەسەر داواكاریی لایەنی سكاڵاكار بۆئەوەی لەو ماوەیەدا رێككەوتن لەنێوان هەردوو وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازیی هەرێمی كوردستان و وەزارەتی بازرگانیی حكومەتی فیدراڵیی عێراق لەسەر ئەو پرسە بكرێت، ئەوەش لەبەر رۆشنایی یاداشتێكی لێكتێگەیشتن كە لە 23ی تشرینی یەكەمی 2022  لەنێوان كەمال موسلیم، وەزیری بازرگانی و پیشەسازیی هەرێمی كوردستان و عەلا جبووری، وەزیری ئەوكاتی بازرگانیی عێراق واژۆ كراوە بۆئەوەی پارەی بەشە خۆراكی مانگانەی هاووڵاتییانی هەرێمی كوردستان بگەڕێندرێتەوە بۆ حكومەتی فیدراڵیی عێراق و لە بەرامبەردا وەزارەتی بازرگانیی عێراق تێچووی گواستنەوە و رادەستكردنی بەشە خۆراكی مانگانە بۆ هەرێمی كوردستان بگرێتەئەستۆ.
مانگانە لەڕێگەی بریكارەكانی دابەشكردنی خۆراكەوە بۆ هەر ئەندامی خێزانێك بڕی 500 دیناری عێراقی وەردەگیرێت، كە پارەی كرێی گواستنەوە و هەڵگرتنی ئەو خۆراكەیە و وەزارەتی بازرگانیی هەرێمی كوردستان پێیوایە لەئەستۆی هاوتاكەیدایە لە حكومەتی فیدراڵیی عێراق.

More News

Most Popular

زانست

ئایا ماسی دوای بەستنی دووبارە زیندوو دەبێتەوە؟

Mic
2024-07-25

لە بابەتێکی ماڵپەڕی " earthdate" دا باس لەوە دەکات کە ماسی بە گشتی توانای خۆگونجاندن لەگەڵ گۆڕانی پلەی گەرمیدا هەیە و دەتوانێت لە ئاوی سارددا بۆ ماوەیەکی زۆر بژی، بەڵام ئەگەر ئاوێک بە تەواوی بەستوو بێت، ئەگەری ئەوە هەیە هەندێک لە ماسییەکان بمرن.
لێرەدا پرسیارەکە ئەوەیە چۆن ماسییەکان لە دەریاچە بەستووەکان و ئاوەکانی ناوچە جەمسەرییە سەهۆڵاوییەکانی زەویدا دەژین؟
ماسییەکان کۆمەڵێک ستراتیژی بەکاردەهێنن بۆ مانەوەیان لە ژیاندا، ئەوانیش بریتین لە:
- خاوبوونەوەی میتابۆلیک، ماسی دەچێتە دۆخێکەوە پێی دەوترێت "torpor" ئەمەش هاوشێوەی خەوی زستانەیە، بەڵام بەو شێوەیە قووڵ نییە، پلەی گەرمی جەستەیان لەگەڵ پلەی گەرمی ئاوەکەدا دادەبەزێت و لێدانی دڵ و هەناسەدان و ئاستی چالاکی و جوڵەکانی بە شێوەیەکی سەرنجڕاکێش کەم دەبنەوە، بەم شێوەیەش وزە دەپارێزێت چونکە جەستەیان پێویستی بە جوڵە نییە.
- دەڕۆنە قووڵاییەکی زۆرترەوە، زۆرێک لە جۆرەکانی ماسی دەچنە ناوچە قووڵاییەکانی دەریاچەکانەوە کە پلەی گەرمی ئاوەکە جێگیرتر دەمێنێتەوە و کەمتر ئەگەری بەستنی تەواوەتی هەیە، ئەمەش ماسییەکە دەپارێزێت وادەکات لە ژیاندا بمێنێتەوە.
- کەمبوونەوەی ئارەزووی خواردن، بەو پێیەی ئاستی چالاکییەکانیان زۆر کەم دەبێتەوە، ماسییەکان پێویست ناکات لە وەرزی زستاندا وەکو جاران خۆراک بدۆزنەوە، لەوانەیە زۆر کەم بخۆن یان پشت بە وزەی یەدەگی خۆیان ببەستن.
- گونجاندنی فیزیۆلۆژی، هەندێک جۆری ماسی گونجانی تایبەتیان لە جەستەیاندا هەیە کە یارمەتیان دەدات لە سەرمادا بمێننەوە، بۆ نموونە هەندێکیان پرۆتینی دژە بەستن لە خوێنیاندا هەیە کە ڕێگری لە بەستنی خانەکانیان دەکات.
هەر بۆیە بە بەکارهێنانی ئەم ستراتیژانە، ماسییەکانی دەریاچە بەستووەکان دەتوانن وزەی خۆیان بپارێزن و لە بارودۆخی سەختی زستاندا بژین تا بەهار دێت.