هەواڵ

حكومەتی ماوەبەسەرچوو وەڵامی داواكاری خوێندكارانی زانكۆ و پەیمانگاكان ناداتەوە

دوو هەفتەیە خۆپیشاندانی خوێندكاران بۆ داواكردنی دەرماڵەكانیان بەردەوامە و حكومەتیش هیچ وەڵامێكی نەداونەتەوە، لەكۆبوونەوەی ئەمڕۆی ئەنجومەنی وەزیرانی ماوەبەسەرچووی هەرێم هیچ تەوەرێك بۆ خوێندكاران تەرخان نەكرا.
ئەمڕۆ، لە زانكۆی گەرمیان، هەڵەبجە و ئیدارەی ڕاپەڕین خوێندكارانی زانكۆ و پەیمانگاكان، گردبونەوە و سوربوونی خۆیان لەسەر داواكارییەكانیان دووپاتكردەوە.
خەرجكردنی دەرماڵە و بە سیستەمكردنی دەرماڵە و زیادكردنی داشكاندنی خویندنی پارالێل و ئێواران، دان پێدانانی زانكۆی گەرمیان لە لایەن حكومەتی عێراقەوە، داواكاری خوێنداكارانی زانكۆ و پەیمانگاكانە.
دوای زیاتر لە دوو هەفتە، لە خۆپیشاندان و ناڕەزایەتییەكانی خوێنداكاران، تائێستا حكومەتی ماوەبەسەرچووی هەرێم وەڵامی داواكاری خوێندكارانی نەداوەتەوە و بەوتەی بەرپرسانی وەزارەتی خوێندنی باڵای هەرێم ئەوان نوسراویان ئاڕاستەی وەزارەتی دارایی كردووە وەزارەتی داراییش نوسراوی ئاڕاستەی ئەنجومەنی وەزیران كردووە بەڵام هیچ وەڵامێك نەهاتوەتەوە.
سەرەڕای ئەوەی خوێندكاران لەچاوەڕوانی دەرماڵەدان و پێیان نادرێت، لەدووشەممەی ئەم هەفتەیەوە 105 خوێندكار لەزانكۆی سلێمانی و زانكۆی پۆلەتەكنیكی سلێمانی لەلایەن هێزە ئەمنیەكانەوە دەستگیركراون و تائێستاش بەشێكی زۆریان ئازاد نەكراون، ئەو خوێندكارانەشی ئازادكراون بەڵێننامەیان پێ پڕكراوەتەوە كە بەشداری خۆپیشاندان نەكەن.
دەرماڵەی خوێندكارانی زانكۆ و پەیمانگەكان لەساڵی 2014 ەوە لەلایەن حكومەتی هەرێم بەپاساوی قەیرانی دارایی بڕدراوە، لەكاتێكدا بڕی ئەو دەرماڵەیە بۆ خوێندكاری ناوشار 40 هەزار و دەرەوەی شار 60 هەزارە، بۆ دابینكردنیشی حكومەتی هەرێم پێویستی بە كەمتر لە پێنج ملیار دیناری مانگانە هەیە بەڵام ئامادەنییە بۆیان خەرج بكات.
لەساڵی رابردوودا و لەكۆتایی مانگی 10 ەوە خوێندكاران خۆپیشاندانیان بۆ دەرماڵە دەستپێكرد، دوای فراوانبوونی حكومەتی هەرێم بڕیاریدا دەست بەدەرماڵە بكاتەوە، بەڵام پێدانی دەرماڵەكە شەش مانگ زیاتر بڕی نەكرد و لەسەرەتای وەرزی خوێندنی ئەمساڵەوە خوێندكاران هیچ دەرماڵەیەكیان وەرنەگرتووە.

هەواڵ

بەرهەمهێنانی نەوت راگیراوە و تا هەرێمی کوردستانیش نەوت رادەست نەکات مووچە نایەت

بەپێی رێککەوتنی حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق تا نەوت رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ نەکرێت بەغدا پارەی مووچە رەوانە ناکات؛ زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان راگیراوە. 

 حکومەتی هەرێمی کوردستان دوای چەندین کۆبوونەوە لەگەڵ حکومەتی عێراق لەسەر پرسی نەوت و داهاتە نانەوتییەکان رێککەوتنی کرد. 

بەپێی دەقی ئەو رێککەوتنە کە ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بڵاویکردوەتەوە، تا وەزارەتی نەوت و کۆمپانیا سۆمۆ وەرگرتنی نەوت لە بەندەری جەیهان پشتراست نەکەنەوە، وەزارەتی دارایی پارە بۆ هەرێمی کوردستان نانێرێت. 

بەپێی رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا دەبێت هەرێمی کوردستان رۆژانە 280 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەم بهێنێت، 230 هەزاری بداتە بەغدا و 50 هەزاریشی لە ناوخۆدا بەکاربهینێتەوە. 

ناردنی پارەی مووچە بە مەرجی رادەستکردنی نەوت لە کاتێکدایە زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشی درۆنییەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان رایگراوە. 

عەزیز ئەحمەد جێگری بەڕێوەبەری نوسینگەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمەڵەی پیشەسازی نەوتی کوردستان - ئەپیکور لە دوو راگەیەندراوی جیاوازدا رایانگەیاند، بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە هەرێمی کوردستان نزیکەی 200 هەزار بەرمیل بەرهەمهێنانی نەوتی لەدەستداوە. 

ئەگەرچی هەولێر و بەغدا رێککەوتنیان کردووە، بەڵام ناو بەناو هێرشی دۆرنییەکان دەست پێدەکەنەوە و کێڵە نەوتییەکان بە ئامانج دەگرن دیار نیە درۆنەکان رێگە بە دەستپێکردنەوەی نەوت دەدەن یاخود هێرش دەکەنەوە. 

هەموو ئاماژەکان بەو ئاڕاستەیەن رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا کۆتایی بە هێرشی درۆنەکان بهێنێت، چونکە ئەو هێرشانە وەک کارتی فشار دژی هەرێمی کوردستان دەبینران تا نەرمی بۆ رێککەوتن بنوینێت و نەوتەکەی رادەست بکات.