هەواڵ

ژنێك بەسوتێندراوی دەخرێتە ژێرگڵ، لێكۆڵینەوە لەدۆسیەكەی دەستیپێكردووە

دوای هەفتەیەك لە دۆزینەوەی تەرمی ناسكە قادری تەمەن 47 ساڵ كە بە سوتێندراوی خرابوویە ژێرگڵ، هێزە ئەمنییەكانی سنوری ئیدارەی راپەڕین لەهەرێمی كوردستان، چەند كەسێك لەسەر روداوەكە دەستگیر دەكەن، وتەبێژی پۆلیسی راپەڕین دەڵێت لێكۆڵینەوەكان لەسەر دۆسییەكە بەردەوامن.
شۆڕش ئیسماعیل، وتەبێژی پۆلیسی راپەڕین بە مایكی وت:لەبارەی كوژرانی ئەو ژنە هەردوو بەڕێوەبەرایەتی پۆلیس و ئاسایشی راپەڕین دۆسیەی لێكۆڵینەوەیان بۆ روداوەكە كردووەتەوە و تائێستاش هیچ سەرەداوێك لەسەر هۆكاری روداوەكە دەرنەكەوتووە.
وتیشی: تائێستا نازانرێت روداوەكە تیرۆرە یان كێشەیەكی كۆمەڵایەتییە بۆیە پۆلیس و ئاسایش لێكۆڵینەوە لەسەر روداوەكە دەكەن، دوای ناسینەوەی تەرمەكەش لەلایەن كچەكەی، تەرمی ئەو ژنە دراوەتەوە بە كەسوكاری و بەخاكسپێردراوە.
23ی ئەم مانگەش پۆلیسی راپەڕین راگەیاند: تەرمی ژنێك لەلایەن پۆلیسی راپەڕینەوە لەژێر گڵ دەرھێندراوەتەوە كە سوتێنراوە و ژێر گڵ خراوە، بەھۆی زۆری سوتاویەكەی تەرمەكە نەناسراوەتەوە و رەوانەی پزیشكی دادی سلێمانی كراوە، لێكۆڵینەوەش دەستیپێكردووە بەڵام تائیستا ھیچ كەسێك لەسەر ئەو رووداوە دەستگیر نەكراوە.
ئەو ژنەی تەرمەكەی دۆزرایەوە، ناوی ناسكە قادر پیرۆتە و دانیشتووی ناحیەی چوارقوڕنە بووە،خاوەنی پێنج منداڵ بوە و بەوتەی كەسوكارەكەی رۆژی روداوەكە بەمەبەستی كڕینی كەلوپەل و پێداویستی چووەتە بازار و دواتر هیچ هەواڵێكی نەبوە و مۆبایلەكەشی داخراوە، تاوەكو خێزانەكەی هەواڵی دیارنەمانیان بە هێزە ئەمنییەكان داوە.
بەپێی زانیاریەكان پێنج كەسی نزیكی ئەو ژنە، دوو برای ژنەكە، مێردی، برای مێردەكەی، كوڕەكەی لە لایەن ئاسایشەوە دەستگیركراون، تائێستاش نازانرێت بۆچی ئەو كەسانەیان دەستگیركردووە.
یەكێك لەئەندامانی خێزانی ئەو ژنە دەڵێت: هەمو ڕۆژ دەچین بۆ ئاسایش زانیاریمان بدەنێ بەڵام ئەوە چەندێكە ئەو ڕوداوە ڕوویداوە تا ئێستا نەتوانراوە سەرەداوێك دەستبخرێت، تەنها ئەوەندە نەبێت دەستگیراوە بە سەر فەیسبوكی ئەو خانمەدا بەڵام دواتر ئەوەش نەما كە وای بۆدەچین ئاسایش خۆی ئەو فەیسبوكەی داخستبێت.
ئەو ئەندامەكەی خێزانەكەی ڕەتیكردوەتەوە كە پێشتر ناسكە هیچ هەڕەشەیەكی لەسەر بوبێت یا كێشەیەكی هەبوبێت و باسی لەوەشكردووە: ئەو ژنە بێ كێشەترین ژنی خانەوادەكە بووە، ئەو ڕۆژەی لە ماڵ دەرچووە لای كاتژمێر سێی پاشنیوەڕۆ بووە بە بوكەكەی وتوە دەچم هەندێك پێداویستی دەكڕم بەڵام دواتر نەگەڕاوەتەوە".

هەواڵ

سێشەممەی مووچە؛ حکومەتی عێراق بڕیار لەبارەی مووچەی هەرێمەوە دەدات؟

تا ئێستا حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی ناردنی پارەی مووچە بۆ هەرێمی کوردستان رێکنەکەوتوون، زانیارییەکان سێشەممە بە یەکلاییکەرەوە ناو دەبن. 

 سێشەممەی مووچە؛ ناوەڕاستی ئەم هەفتەیە دەبێت و بەپێی زانیارییەکان بڕیارە لە کۆبوونەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بڕیار لەسەر رێککەوتنی هەولێر و بەغدا بدرێت. 

بەپێی زانیارییەکانی دیجیتاڵ میدیای Mic، هەردوو حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان رەشنووسی رێککەوتنێکیان ئامادە کردووە کە پرسی داهاتەکان، بەجێکردنی مووچە و دووبارە هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان لە خۆ دەگرێت. 

تا ئێستا هیچ کام لە هەولێر و بەغدا زانیاریی فەرمییان لەبارەی ئەو رەشنووسەوە بڵاونەکردوەتەوە، بەڵام بەپێی سەرچاوەکان لە هەردوو حکومەت چاوەڕوان دەکرێت، ناوەڕاستی ئەم هەفتەیە سێشەممەی مووچە بێت و حکومەتی عێراق لەبارەی ناردنییەوە بڕیار بدات. 

کێشەی نەناردنی پارەی مووچە لەلایەن بەغداوە بۆ هەرێمی کوردستان  ئەو کاتە سەری هەڵدا کە وەزارەتی دارایی عێراق بە نوسراوێک هەرێمی کوردستانی ئاگادار کردەوە کە هیچ بڕە پارەیەکیان لە یاسایی بوودجەدا نەماوە تا بۆیانی بنێرن. 

بەپێی زانیارییەکان، حکومەتی عێراق بەڵێنی داوە بۆ چارەسەرکردنی ئەو کێشەیە پارەی مووچەی مانگی ئایار بەشێوەی سولفە رەوانەی هەرێمی کوردستان بکات، بەڵام ئەگەر هەیە شێوازی ناردنەکەی لە سولفەشەوە بگۆڕێت بۆ شێوازی دیکە. 

بەپێی ئەو زانیارییانەی لەبارەی رەشنووسەکەوە دەستی  دیجیتاڵ میدیای Mic کەوتووە، هەرێمی کوردستان بە رادەستکردنی نەوت و داهاتی نانەوتی هەرێمی کوردستان پابەند دەکرێت. 

هەرێمی کوردستان لە سەرەتادا دەبێت مانگانە نزیکەی 300 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانە رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ بکات، تا لە رێگەی ئەو کۆمپانیا عێراقییەوە هەناردەی دەرەوە بکرێتەوە. 

پرسی بەجێکردن یان بە بانکیکردنی مووچەش یەکێکی دیکەیە لە تەوەرەکانی ئەو رەشنووسە سەرەتاییەی کە لە نێوان هەردوو حکومەت ئامادەکراوە. 

هەرێمی کوردستان پێویستە مووچەی سەرجەم مووچەخۆران بە بانکی بکات و هەژماری بانکیان لە بانکە رێگە پێدراوەکانی هەرێمی کوردستان بۆ بکاتەوە. 

چاوەڕوان دەکرێت، کردنەوەی هەژمارە بانکییەکان  لە چوارچێوەی پڕۆژەی "هەژماری من"دابن، وەک ئەوەی کاروان یاروەیس لە زاری پارێزگاری بانکی ناوەندییەوە رایگەیاندووە،" هەژماری من هەر تەوتینە و جیاوازیی نییە". 

مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان زیاتر لە 60 رۆژە چاوەڕانی دابەشکردنی مووچەن، دوایین مووچە کە لە هەرێمی کوردستان دابەشکراوە مووچەی مانگی نیسان بووە کە 18ـی ئایاری 2025 کۆتا رۆژی دابەشکردنیی بووە و لەوکاتەوە هیچ مووچەیەک دابەش نەکراوە.