هەواڵ

ناوەڕۆكی فشارەكانی ئەمریكا بۆ رێككەوتنی نێوان هەرێم و بەغدا و ئەنجامدانی چاكسازی لەلایەن پارتی و یەكێتییەوە

Mic
2023-01-18

وەفدی باڵای ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتوه‌كانی ئه‌مریكا له‌میانی سه‌ردانه‌كه‌یاندا بۆ هه‌ولێر له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی هه‌رێمی كوردستان له‌باره‌ی چوار چوار پرسی گرنگ گفتوگۆیان كردووە، سەرۆكی حكومەتی ماوەبەسەرچووی هەرێمیش دەڵێت عێراق فشارەكانی كەمكردووەتەوە، ئەمەش دەریدەخات ئەمریكا فشاری لەپارتی و یەكێتی كردووە رێككەوتن ئەنجام بدەن و لەگەڵ عێراقیش بگەنە ڕێككەوتن.
بەپێی زانیاریەكانی مایك، ئەو پرسانەی وەفدە باڵاكەی ئەمریكا بە سەرۆكایەتی برێت مەكگۆرگ نوێنەری سەرۆكی ئەمریكا بۆ كاروباری رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باكوری ئەفریقا لەگەڵ بەرپرسانی باڵای عێراق و هەرێم قسەی لەسەر كردوون، هەریەك لە  هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی كوردستان، رێككه‌وتنی هه‌رێم له‌گه‌ڵ به‌غدا، مه‌ترسییه‌كانی سه‌رهه‌ڵدانه‌وه‌ی داعش له‌ سوریا، رێككه‌وتنی هه‌رێم و عێراق له‌گه‌ڵ توركیا بۆ ره‌وانه‌كردنی نه‌وت و وزه‌یە بۆ ئه‌وه‌ی پێداویسته‌كانی جیهان پڕبكرێته‌وه‌.
هەر بەپێی زانیاریەكان وەفدەكەی ئەمریك داوای كردوه‌ ئه‌مساڵ هەڵبژاردن به‌ڕێوه‌بچێت، به‌ جۆرێك كه‌ داخوازی ئۆپۆزسیۆن و لایه‌نه‌كانی ده‌سه‌ڵات له‌ هه‌رێمی كوردستان له‌به‌رچاو بگیردرێت، هاوكات ته‌وه‌رێكی دیكه‌ی كۆبونه‌وه‌كه‌ دۆخی سوریا و مه‌ترسیی گه‌ڕانه‌وه‌ی چه‌كدارانی داعش بووه‌ له‌ رێگه‌ی سوریاوه‌، كه‌ له‌ ئێستادا دۆخه‌كه‌ به‌ره‌و ئاڵۆزی چووه‌ و هێرشی توركیا بۆ سه‌ر باكور و رۆژهه‌ڵاتی كوردستان كه‌ له‌ژێر ده‌سه‌ڵاتی هێزه‌كانی سوریای دیموكراتدایه‌.
وەفدە باڵاكه‌ی ئه‌مریكا له‌میانی كۆبونه‌وه‌كانیدا له‌گه‌ڵ به‌رپرسانی عێراق و هه‌رێمی كوردستان، عێراق و هه‌رێمی كوردستانی له‌ مه‌ترسیه‌كانی گه‌ڕانه‌وه‌ی داعش له‌ رێگه‌ی سوریاوه‌ ئاگاداركردووه‌ته‌وه‌، هاوكات ته‌وه‌رێكی دیكه‌ی كۆبونه‌وه‌كانی نێوان وەفدەكەی ئه‌مریكا و به‌رپرسانی هەرێم ئەوەبووە وەفدەكە به‌ڕوونی داوای له‌ پارتی و یەكێتی كردووە‌ له‌ نێوان خۆیان رێكبكه‌ون و له‌گه‌ڵ به‌غداش رێكه‌وتن واژۆبكه‌ن، به‌تایبه‌تی له‌باره‌ی نه‌وت و وزه‌وە، هاوكات ئه‌مریكا داوای كردووه‌ هه‌رێمی كوردستان و عێراق پێكه‌وه‌ له‌گه‌ڵ توركیا دانوستان بكه‌ن و بگه‌نه‌ رێككه‌وتن بۆ ئه‌وه‌ی رێگه‌یه‌ك بۆ هه‌نارده‌كردنی نه‌وت و غاز بدۆزرێته‌وه‌ و ره‌وانه‌ی ده‌ره‌وه‌ی بكه‌ن ئەمەش لەپێناو پڕكردنەوەی ئەو كەموكوڕیەی لەوزەی جیهان دروستبووە بەهۆی شەڕی ئۆكرانیاوە.
وەفدە باڵاكه‌ی ئەمریكا پێكهاتبوو لە برێت مەكگۆرك، نوێنەری سەرۆكی ئەمریكا بۆ كاروباری ئاسایشی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باكوری ئەفریقا و ئامۆس هۆكشتین، ڕێكخەری تایبەتی سەرۆكایەتیی بۆ ژێرخانی جیهانی و ئاسایشی وزە و ئالینا ڕۆمانۆسكی، باڵیۆزی ئەمریكا لە عێراق و ژمارەیەك ڕاوێژكاری وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا.
وەفدەكە شەوی دووشه‌ممه‌ی رابردوو دوای گەڕانەوەیان لەبەغدا، له‌گه‌ڵ نێچیرڤان بارزانی، سه‌رۆكی ماوەبەسەرچووی هه‌رێمی كوردستان كۆبوه‌وه‌، دوێنێ سێشه‌ممه‌ش به‌جیا له‌ سه‌ڵاحه‌دین له‌گه‌ڵ مه‌سعود بارزانی، سه‌رۆكی پارتی و له‌ باره‌گای مه‌كته‌بی سیاسی یه‌كێتی له‌ هه‌ولێر له‌گه‌ڵ بافڵ جه‌لال تاڵه‌بانی، سه‌رۆكی یه‌كێتی و دواتریش له‌گه‌ڵ قوباد تاڵه‌بانی، جێگری سه‌رۆكی حكومەتی ماوەبەسەرچووی هه‌رێمی كوردستان كۆبوه‌وه‌.
ئاماژەیەكی دیكەی ئەنجامی سەردانەكەی وەفدی ئەمریكا بۆ عێراق و هەرێم ئەوەیە، رۆژنامەی (المدی) لە مانشێتی سەرەكیدا نوسویەتی "بەرپرسێكی دیاری چوارچێوەی هەماهەنگی رایگەیاندووە سەردانی مەكگۆرك و قائانی رێككەوت نیەو پێشتر پلانی بۆ داڕێژراوە." 
ئەو رۆژنامەیە دەشڵێت: لەچوارچێوەی ئەو پرسانەی كە مەكگۆرك وروژاندوویەتی لەگەڵ بەرپرسانی عێراق پەیوەست بووە بە دۆخی گروپە چەكدارییەكان، لەكاتێكدا ئامادەبوونی قائانی لە بەغداد پەیوەست بووە بە ناكۆكیەكانی ناو ماڵی شیعە. 
هاوكات باسی لەوەشكردووە سەردانی برێت مەكۆرگ و ئیسماعیل قائانی بۆ بەغداد، لە كاتێكدایە، عێراق رۆڵی ناوبژیوان دەگێڕێت، بۆ دەستپێكردنەوەی دانوستانە شكستخواردووەكانی رێككەوتنی ئەتۆمی.
رۆژنامەكە باسی لەوەشكردووە عێراق چاوەڕوانی هەیە لەم سەردان و دیدارانە كە دەكات ببێتە مایەی هێوركردنەوەی بەرزبوونەوەی بەهای دۆلار و رێگەدان بە عێراق كە غازی ئێران بەدۆلار بكرێت لەبری دینار.
 لەلایەكی دیكەوە مەسرور بارزانی سەرۆكی حكومەتی ماوەبەسەرچووی هەرێم لەچاوپێكەوتنێكدا لەگەڵ ئاژانسی ڕۆیتەرز رایگەیاندووە:حكومەتی عێراق پابەندە بەڕاگرتنی بڕیارەكەی دادگای فیدراڵی سەبارەت بەنەوت‌و غازی هەرێم، ڕەنگە كێشەكانی هەرێم‌و بەغدا چارەسەرببن لەچەند مانگی داهاتوودا، ئەویش بەتێپەڕاندنی یاسای نەوت‌و غاز.
مەسرور بارزانی ئەوەشی خستووەتەڕوو:ڕێككەوتوین لەگەڵ حكومەتی عێراق كە لەسەر پڕۆژەیاسای بودجە یارمەتی هەرێمی كوردستان بدات بۆ چارەسەركردنی كێشەی دواكەوتنی موچەی فەرمانبەران‌و گێڕانەوەی قەرزی كۆمپانیاكانی بواری نەوت لەكاتی خۆیدا.

More News

Most Popular

هەواڵ

ڤیدیۆی ناو زیندانەکانی عێراق وەزارەتی داد رووگیردەکات

Mic
2025-05-10


لەناو زیندانەکانی عێراقەوە ڤیدیۆی توندوتیژییەکانی تاوانباران بڵاودەبنەوە کە بەبێ ئاگاداریی ئیدارەی گرتووخانەکان، دەستدرێژیی دەکەنە سەر یەکتریی و بە مۆبایل وێنەی دەگرن و پاشان لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بڵاویدەکەنەوە.

کەسێک ناوی "باسمی نەجەف"ە، تاکێک پێڵاوی بەدەستەوەیە و دەیکێشێت بە شان و ملی زیندانییەکانی دیکەدا لە گرتووخانەی تاجی و بەجوێن و قسەی ناشرین سوکایەتییان پيدەکات.

ڤیدیۆکە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ مانگێک لەمەوبەر، کاتێک تۆمارکراوە کە توانراوە ئەو کەسە دەستگیربکرێت کە ویستویەتی ماددەی هۆشبەر بگەیەنێتە دەستی زیندانییەکان.

بەڕێوەبەرێتی چاکسازییەکان عێراق، جەخت لەوە دەکاتەوە کە لەڕێگەی کامێرای چاودێرییەوە لەکاتی خۆیدا روداوەکەیان بینیوە و سزای یاسایی ئەو کەسانەش دراوە کە مۆبایل و کەرەستەکانی بەنهێنی گەیاندووەتە دەستی زیندانییەکان.

هەروەها لە ڤیدیۆیەکی دیکەدا، زیندانییەکان بەشێوەیەکی نائاکاریی پاڵکەوتوون و وا دەردەکەوێت کە سوکایەتی بە کەسێتیی یەکتریی دەکەن.

دیمەنەکان زۆر بەخێرایی بون بە ترێند لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان و وەزارەتی دادی عێراقی ناچارکرد روونکردنەوە لەوبارەیەوە بڵاوبکاتەوە.

وەزارەتی داد، کە وەزیرەکەی کوردە و ناوی خالید شوانییە، ئەگەرچی ئەوە پشتڕاستدەکەنەوە کە دیمەنەکان لە زیندانەکاندا تۆمارکراون، بەڵام جەخت لەوە دەکەنەوە کە "زۆرینەی ئەو ڤیدیۆیانە کۆنن".

سەبارەت بە ڤیدیۆ تازەکانیش وەزارەتەکە دەڵێت: "دەستیان بە لێکۆڵینەوە کردووە بۆ زانینی هۆکاری بڵاوکردنەوەی ئەو ڤیدیۆیانە".

بەپێی ئامارەکانی وەزارەتی داد، 300٪ی زیندانەکانی عێراق پڕبون لە سزادراو، بە واتایەکی دیکە زیندانەکان سێهێندەی توانای ئاسایی خۆیان سزادراویان تێدا گلدراوەتەوە.