هەواڵ

پارتی و یەكێتی ئەمرۆ چەند پرسێك یەكلایی دەكەنەوە

دوای چەند مانگێک کۆنەبوونەوە و گرژیی سیاسی، ئەمڕۆ پارتی و یەکێتی لە شاری سلێمانی لە ئاستی باڵا کۆدەبنەوە، وتەبێژی فراكسیۆنی پارتی لەپەرلەمانی كوردستان دەڵێت یەكێتی تائێستا بەئەنجامدانی هەڵبژاردن لەمساڵدا ڕازی نییە، دەشڵێت لەگەڵ درێژكردنەوەی تەمەنی پەرلەمان نەبوون بەڵام لەبەر دۆخی هەرێم پێی رازی بوون.
بەپێی زانیاریەكانی مایك خاڵی ناکۆکیی نێوان پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان زۆرن و ئەمرۆ لەكۆبوونەوەكەدا گفتوگۆی لەبارەوە دەكەن، گرنگترینیشیان هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان، پرسی داهات و خەرجییەکان، یەکخستنی هەڵوێستەکان بەرامبەر بە بەغدا و دەرەوە، پرسی حکومەت و گەڕانەوەی یەکێتی بۆ کۆبوونەوەکانی ئەنجوومەنی وەزیران.
 گرژییەکانی نێوان پارتی و یەکێتی کاتێک زیاتر بوو کە رۆژی 7-10-2022 لە شاری هەولێر، دوو بۆمب بە ئۆتۆمبێلی هاوکار جافدا تەقینەوە و گیانی لەدەستدا، ئەو پێشتر بەرپرسی دەزگای زانیاری و دژەتیرۆری یەکێتی بوو لە نەینەوا، بەڵام بەڵام دوای روداوەكانی هەشتی تەموزی 2021 وازی هێنابوو.
 پێشتر عەلی حوسێن، ئەندامی مەکتەبی سیاسی پارتی دیموکراتی کوردستان لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانیدا رایگەیاندبوو: ئێمە دوو حیزبی بەرپرسیارین، ئەرکی ئەو قۆناغە و ئەزموونی هەرێمی کوردستانمان لە ئەستۆدایە، بە دڵنیاییەوە ئەگەر ناکۆکیشمان هەبێت خاڵی هاوبەشمان زۆرە، هەوڵدەدەین بە خاڵە هاوبەشەکانمان دەستپێبکەین و ئەو گرفتانە چارەسەر بکەین.
 سۆران جەمال تاهیر، وتەبێژی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان رایگەیاندبوو: لە نزیکەوە لەسەر مێزی گفتوگۆ هەر کێشە و گرفتێک هەیە دەتوانین چارەسەری بکەین، چۆنییەتی پتەوکردنی پەیوەندییەکانمان لەگەڵ حکومەتی فیدراڵیی عێراق، هەروەها چۆنییەتی چارەسەرکردنی ئەو کێشانەی لەنێوان هەردوو حکومەتدا هەن، بەتایبەت لەم دوایانەدا چەند بڕیارێک دراون بۆ ئەوەی گفتوگۆی لەسەر بکەین.
 ناكۆكیەكانی پارتی و یەكێتی وایكرد هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان لەكاتی خۆیدا بەڕێوەنەچێت، سەرەڕای فشارە ناوخۆیی و نێودەوڵەتیەكان،   سەرەڕای ئەوەش لە ئۆکتۆبەری ساڵی رابردوو و مانگێک پێش کۆتاییهاتنی ئەم خولەی پەرلەمان، بە زۆرینەی دەنگی پەرلەمانتاران کاتی ئەم خولە بۆ کۆتایی ئەمساڵ درێژکرایەوە.
پێشەوا هەورامی وتەبێژی فراكسیۆنی پارتی دیموكراتی كوردستان لەخولی پێنجەمی پەرلەمانی كوردستان بەمایكی وت:هەڵبژاردن موڵكی خەڵكە و موڵكی پارتی و یەكێتی نییە هەركەس بەرامبەر خەڵك راستگۆبێت نابێت لەگەڵ ئەنجام نەدانی هەڵبژاردن بێت، ئەوەی كە ساڵێك تەمەنی پەرلەمان درێژكرایەوە بەدڵی ئێمەش نەبوو بەڵام لەبەر بارودۆخی كوردستان قبوڵمان كرد.
وتیشی:هیچ هۆكارێك نییە باس لەدواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمان بكەین دەبێت پەرلەمانی كوردستان زوو كۆببێتەوە و هەلێك بداتە كۆمسیۆن تا بتوانن كارێكی باش بكەن بۆ ئەنجامدانی هەڵبژاردن لەمساڵدا، بۆیە چاوەڕێ دەكەین لەكۆبوونەوەی ئەمرۆی پەرلەمان یەكێتی رازی ببن بە ئەنجامدانی هەڵبژاردن.

هەواڵ

بەرهەمهێنانی نەوت راگیراوە و تا هەرێمی کوردستانیش نەوت رادەست نەکات مووچە نایەت

بەپێی رێککەوتنی حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق تا نەوت رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ نەکرێت بەغدا پارەی مووچە رەوانە ناکات؛ زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان راگیراوە. 

 حکومەتی هەرێمی کوردستان دوای چەندین کۆبوونەوە لەگەڵ حکومەتی عێراق لەسەر پرسی نەوت و داهاتە نانەوتییەکان رێککەوتنی کرد. 

بەپێی دەقی ئەو رێککەوتنە کە ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بڵاویکردوەتەوە، تا وەزارەتی نەوت و کۆمپانیا سۆمۆ وەرگرتنی نەوت لە بەندەری جەیهان پشتراست نەکەنەوە، وەزارەتی دارایی پارە بۆ هەرێمی کوردستان نانێرێت. 

بەپێی رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا دەبێت هەرێمی کوردستان رۆژانە 280 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەم بهێنێت، 230 هەزاری بداتە بەغدا و 50 هەزاریشی لە ناوخۆدا بەکاربهینێتەوە. 

ناردنی پارەی مووچە بە مەرجی رادەستکردنی نەوت لە کاتێکدایە زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشی درۆنییەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان رایگراوە. 

عەزیز ئەحمەد جێگری بەڕێوەبەری نوسینگەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمەڵەی پیشەسازی نەوتی کوردستان - ئەپیکور لە دوو راگەیەندراوی جیاوازدا رایانگەیاند، بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە هەرێمی کوردستان نزیکەی 200 هەزار بەرمیل بەرهەمهێنانی نەوتی لەدەستداوە. 

ئەگەرچی هەولێر و بەغدا رێککەوتنیان کردووە، بەڵام ناو بەناو هێرشی دۆرنییەکان دەست پێدەکەنەوە و کێڵە نەوتییەکان بە ئامانج دەگرن دیار نیە درۆنەکان رێگە بە دەستپێکردنەوەی نەوت دەدەن یاخود هێرش دەکەنەوە. 

هەموو ئاماژەکان بەو ئاڕاستەیەن رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا کۆتایی بە هێرشی درۆنەکان بهێنێت، چونکە ئەو هێرشانە وەک کارتی فشار دژی هەرێمی کوردستان دەبینران تا نەرمی بۆ رێککەوتن بنوینێت و نەوتەکەی رادەست بکات.