هەواڵ

دواین زانیاری لەسەر كەوتنەخوارەوەی هێلیكۆپتەرێكی سەربازی لەپارێزگای دهۆك

شەوی ڕابردوو هێلیكۆپتەرێكی سەربازی توركیا، لەپارێزگای دهۆك كەوتە خوارەوە، توركیا ڕەتیدەكاتەوە هێلیكۆپتەری ئەوان بێـت، میدیای پەكەكە دەڵێت هێلیكۆپتەری توركیابووە، دژەتیرۆری پارتیش دەڵێت ئەندامانی پەكەكەی تێدابووە.

شەوی ڕابردوو له‌سنوری شارۆچکەی ئامێدی لە پارێزگای دهۆك، هێلیکۆپتەرێکی سه‌ربازیی كه‌وته‌خواره‌وه‌ و بەپێی زانیارییە سەرەتاییەکان پێنج کوژراو و دوو بریندار هەیە، بەپێی وتەی هەندێ سەرچاوەش تەواوی حەوت کەسەکە گیانیان لەدەستداوە.

میدیای پەكەكە بڵاویكردەوە: ئەمشەو لە سنور له‌سنوری شارەدێی چه‌مانكێ سەر بە شارۆچکەی ئامێدی لە پارێزگای دهۆك هێلیکۆپتەرەکئ سەربازی کەوتە خوارەوەو بەپێی وتەی شایەتحاڵەکان حەوت سەرنشینی تێدابووە کە پێنجیان گیانیان لەدەستداوەو دوو کەسی دیکەشیان بریندار بوون، هاوکات دەشوترێت کە سەرجەمیان بەهۆی گڕگرتنی فڕۆکەکە گیانیان لەدەستداوە، بەڵام ژمارەی قوربانییەکانیش بەتەواوی پشتڕاست نەکراوەتەوە.

هاوکات تیمەکانی فریاکەوتنی شارەدێی چەمانکێ گەیشتوونەتە شوێنی ڕووداوەکە و بریندارو تەرمەکانیان رەوانەی نەخۆشانەی شارۆچکەی ئامێدی کردووە.

بەپێی هەندێ سەرچاوە هێلیکۆپتەرەکە تورکییەو حەوت سەرنشینی تێدابووە، بەشێک لە سەرچاوەکانیش دەڵێن هێلیکۆپتەرەکە عێراقی بووە، بەڵام تائێستا زانیاری پشتڕاستکراوە نییە کە هێلیکۆپتەرەکە هی چی وڵاتێک بووە، هەرچەندە توركیا ڕەتیدەكاتەوە هێلیكۆپتەرەكە سەر بەوان بێت و پەكەكەش لەوبارەیەوە هیچ ڕوونكردنەوەیان نەداوە، بەڵام میدیا و دژەتیرۆری پارتی دەڵێت هێلیكۆپتەرەكە ئەندامانی پەكەكەی تێدابووە.

زانست

ئایا ماسی دوای بەستنی دووبارە زیندوو دەبێتەوە؟

لە بابەتێکی ماڵپەڕی " earthdate" دا باس لەوە دەکات کە ماسی بە گشتی توانای خۆگونجاندن لەگەڵ گۆڕانی پلەی گەرمیدا هەیە و دەتوانێت لە ئاوی سارددا بۆ ماوەیەکی زۆر بژی، بەڵام ئەگەر ئاوێک بە تەواوی بەستوو بێت، ئەگەری ئەوە هەیە هەندێک لە ماسییەکان بمرن.
لێرەدا پرسیارەکە ئەوەیە چۆن ماسییەکان لە دەریاچە بەستووەکان و ئاوەکانی ناوچە جەمسەرییە سەهۆڵاوییەکانی زەویدا دەژین؟
ماسییەکان کۆمەڵێک ستراتیژی بەکاردەهێنن بۆ مانەوەیان لە ژیاندا، ئەوانیش بریتین لە:
- خاوبوونەوەی میتابۆلیک، ماسی دەچێتە دۆخێکەوە پێی دەوترێت "torpor" ئەمەش هاوشێوەی خەوی زستانەیە، بەڵام بەو شێوەیە قووڵ نییە، پلەی گەرمی جەستەیان لەگەڵ پلەی گەرمی ئاوەکەدا دادەبەزێت و لێدانی دڵ و هەناسەدان و ئاستی چالاکی و جوڵەکانی بە شێوەیەکی سەرنجڕاکێش کەم دەبنەوە، بەم شێوەیەش وزە دەپارێزێت چونکە جەستەیان پێویستی بە جوڵە نییە.
- دەڕۆنە قووڵاییەکی زۆرترەوە، زۆرێک لە جۆرەکانی ماسی دەچنە ناوچە قووڵاییەکانی دەریاچەکانەوە کە پلەی گەرمی ئاوەکە جێگیرتر دەمێنێتەوە و کەمتر ئەگەری بەستنی تەواوەتی هەیە، ئەمەش ماسییەکە دەپارێزێت وادەکات لە ژیاندا بمێنێتەوە.
- کەمبوونەوەی ئارەزووی خواردن، بەو پێیەی ئاستی چالاکییەکانیان زۆر کەم دەبێتەوە، ماسییەکان پێویست ناکات لە وەرزی زستاندا وەکو جاران خۆراک بدۆزنەوە، لەوانەیە زۆر کەم بخۆن یان پشت بە وزەی یەدەگی خۆیان ببەستن.
- گونجاندنی فیزیۆلۆژی، هەندێک جۆری ماسی گونجانی تایبەتیان لە جەستەیاندا هەیە کە یارمەتیان دەدات لە سەرمادا بمێننەوە، بۆ نموونە هەندێکیان پرۆتینی دژە بەستن لە خوێنیاندا هەیە کە ڕێگری لە بەستنی خانەکانیان دەکات.
هەر بۆیە بە بەکارهێنانی ئەم ستراتیژانە، ماسییەکانی دەریاچە بەستووەکان دەتوانن وزەی خۆیان بپارێزن و لە بارودۆخی سەختی زستاندا بژین تا بەهار دێت.