تەندروستی
گرنگترین ڤیتامین و ماددە کانزاییەکان بۆ خانمان کە دەبێت ڕەچاوی ڕێژەکەی بکەن
2023-08-27
لێرەدا چەند ڤیتامین و کانزایەکی سەرەکی دەخەینەڕوو:
📌کالسیۆم: پێویستە
بۆ پاراستنی بەهێزی ئێسک و ددان، کالیسیۆم بە تایبەتی بۆ خانمان گرنگە بەهۆی زیاتری
مەترسیی توشبوونیان بە پووکانەوەی ئێسک، بەرهەمە شیرەمەنیەکان، سەوزەی گەڵادار و
گوێز سەرچاوەیەکی باشی کالیسیۆمن.
📌ئاسن: ئاسن پێویستە
بۆ بەرهەمهێنانی هیمۆگلۆبین کە ئۆکسجین لە خوێندا دەگوازێتەوە، ژنان ئەگەری
تووشبوونیان بە کەمخوێنی بەهۆی کەمی ئاسن زیاترە، بەتایبەتی لە کاتی سوڕی مانگانە
و دووگیانیدا، سەرچاوەی ئاسن بریتین لە گۆشتی سوور، پەلەوەر، فاسۆلیا، دانەوێڵە و
سەوزەی گەڵا تۆخ.
📌(فۆلیک
ئەسید): زۆر گرنگە بۆ ڕێگریکردن لە کەموکوڕی لەدایک بوون لە کاتی دووگیانیدا و هەروەها
گرنگە بۆ دابەشبوون و گەشەی خانەکان، ژنانی دووگیان و ئەوانەی پلانیان هەیە دووگیان
بن، پێویستە دڵنیابن لە وەرگرتنی فۆلیک بە شێوەیەکی گونجاو، سەوزەی گەڵادار، لیمۆ،
فاسۆلیا و دانەوێڵەی بەهێز سەرچاوەیەکی باشن.
📌ڤیتامین: D پێویستە بۆ هەڵمژینی کالیسیۆم و تەندروستی ئێسک و کارکردنی بەرگری لەش،
خانمان، بەتایبەتی ئەوانەی بەرکەوتنیان بە خۆر کەمە، پێویستیان بە ڤیتامین دی تەواوکەر
دەبێت، ماسی چەور، شیری بەهێزکراو یان شیری سروشتی و بەرکەوتن بە تیشکی خۆر سەرچاوەی
ڤیتامین Dن.
📌ڤیتامین B12: گرنگە بۆ تەندروستی کۆئەندامی دەمار و
بەرهەمهێنانی خڕۆکە سوورەکانی خوێن، ڤیتامین B12 بە پلەی یەکەم لە بەرهەمە ئاژەڵییەکانی
وەک گۆشت و ماسی و شیرەمەنی و هێلکەدا هەیە، ڕووەکی و ڤیگنەکان پێویستە تەواوکەری B12 لەبەرچاو بگرن.
📌مەگنیسیۆم: مەگنیسیۆم
بەشدارە لە سەدان کارلێکی بایۆکیمیایی لە لەشدا، لەوانە کارکردنی ماسولکە و دەمارەکان،
ڕێکخستنی شەکری خوێن، تەندروستی ئێسک، گوێز و تۆو و دانەوێڵەی تەواو و سەوزەی گەڵادار
و گەنمەشامی سەرچاوەیەکی باشن.
📌ترشی چەوری ئۆمیگا
3: ئەم چەورییە تەندروستانە پاڵپشتی تەندروستی دڵ و مێشک دەکەن، ماسی چەور وەک سەلەمون
و گوێز و تۆوی کەتان و تۆوی چیا سەرچاوەیەکی باشن.
📌ڤیتامین C: دژە ئۆکسانە کە پاڵپشتی سیستەمی بەرگری
لەش و تەندروستی پێست و چاکبوونەوەی برینەکان دەکات، لیمۆ و شووتی و بیبەری شیرین و برۆکلی دەوڵەمەندە بە ڤیتامین سی.
📌ڤیتامین A: پێویستە بۆ بینین و کارکردنی بەرگری لەش
و تەندروستی پێست، ڤیتامین A دەتوانرێت
لە میوە و سەوزە پرتەقاڵی و زەردەکاندا هەبێت، هەروەها سەوزە گەڵادارەکان و بەرهەمە
شیرەمەنیەکان.
📌زینک: زینک گرنگە
بۆ کارکردنی بەرگری لەش و چاکبوونەوەی برین و دروستکردنی DNA، دەتوانرێت لە گۆشت و توێکڵ ماسی و پەلەوەر
و گوێز و تۆوەوە بەدەست بهێنرێت.
📌یۆد: زۆر گرنگە
بۆ کارکردنی غودەی دەرەقی و ڕێکخستنی هۆرمۆنەکان، یۆد لە خوێی یۆد کراو و خواردنە
دەریاییەکان و بەرهەمە شیرەمەنیەکاندا هەیە.
لەبیرت بێت کە پێداویستییەکانی
هەر کەسێک جیاوازە بە پشتبەستن بە هۆکارەکانی وەک تەمەن، قۆناغی ژیان، ئاستی چالاکییەکان
و بارودۆخی تەندروستی، باشتر وایە ئەم ماددە خۆراکیانە لە خۆراکی هاوسەنگەوە وەربگریت.
بابەتی لێکچو
-
بەکارهێنانی مەیکەپی دژە ئاو مەترسیدارە؟
تەندروستی2025-10-04
-
ئایا ڕۆژانە زۆر سەیرکردنی تەلەڤزیۆن لە کەسانی بە تەمەندا دەبێتە هۆی لاوازی بیرەوەری مرۆڤ؟
تەندروستی2025-09-30
-
ئایا نەخۆشییە ڕۆماتیزمییەکان بۆماوەیین؟
تەندروستی2025-09-28
-
بۆچی (خاڵ یان هێڵ)ی سپی لە نینۆکەکاندا دروست دەبێت؟
تەندروستی2025-09-27
More News
 copy.jpg)
Most Popular
تەندروستی
بەکارهێنانی مەیکەپی دژە ئاو مەترسیدارە؟
2025-10-04
توێژینەوەیەک کە لە گۆڤاری زانستی ژینگە و تەکنۆلۆژیادا بڵاو کراوەتەوە ئاماژەی بەوە داوە، بەشێک لە بابەتی جوانکارییەکان کە ئەمڕۆ بەکار دێت، ڕێژەیەکی زۆر لە ماددە کیمیایییە ژەهراوییەکان لە پێکهاتەیاندا هەیە وەک پۆڵی فلۆرۆ ئەڵکیل (PFAS ) . کە بەداخەوە لە پێکهاتەی ماددە جوانکارییەکاندا ئەم ماددە نانووسرێت بۆ ئەوەی خەڵک هۆشیار بێت.
ئیدارەی خۆراک و دەرمانی ئەمریکی (FDA) باس لەوە دەکات، بەشێک لە بابەتە جوانکارییەکانی وەکوو بۆیەی نینۆک و کرێمەکان و سوراو و قەڵەم چاو و ماسکەرا، دەکرێت ئەم ماددانەی تێ بکرێت بۆ ئەوەی زۆرتر بە درەوشاوەیی دەربکەوێت. بۆیە زۆر گرنگە ئەو بابەتە جوانکارییانە بەکار دێت کە دڵنیان لەوەی ئۆریجیناڵە و کوالێتی بەرزە.
