-18

10 شت کە دەبێت ئەنجامی بدەن بۆ بەرزکردنەوەی ئاستی خوێندنی منداڵەکانتان

ئایندەی منداڵان زۆر بەندە بە دایک و باوکیانەوە، مەیلی ئەکادیمی یەکێکە لەو سیفەتانەی کە دایک و باوک دەتوانن کاریگەرییان لەسەر هەبێت، چونکە تۆوی ئەدای ئەکادیمی باشتر دەبێت لە ساڵانی سەرەتای گەشەکردندا بچێنرێت بەپێی ڕاپۆرتێکی ڕۆژنامەی تایمز ئۆف هیندستان لێرەدا چەند ڕێگەیەک دەخەینەڕوو کە یارمەتی دایک و باوکان دەدەن بۆ ئەوەی خۆشەویستی خوێندن و فێربوون لە مێشکی منداڵەکانیاندا بچێنن.

1.خوێندن لە پێشینەی کارەکانە
پێویستە بە منداڵان بڵێن کە چۆن خوێندنیان لە پێشینەی کارەکانیە نەک کەمترین شت کە مرۆڤ دەیکات بۆ بەدەستهێنانی کارێکی باش یان ئامرازێک بۆ بەدەستهێنانی داهات، پێویستە دایک و باوک پێش هەموو شتێک گرنگی بە خوێندن بدەن.

2. چێژ و کار تێکەڵ نەبن
منداڵان پێویستیان بە ژینگەیەکی سەقامگیر هەیە بۆ خوێندن و سەرکەوتووبوون لە بوارە ئەکادیمییەکانیان، ئەمەش بەو مانایەیە کە ڕەنگە خێزانەکان لە هەندێک کاتدا پشووەکان هەڵبوەشێننەوە بۆ ئەوەی کەشێکی گونجاویان بۆ دابین بکات.

3. دروستکردنی ڕۆتینی ڕۆژانە

هەروەک چۆن ددان شوشتن یان دوش گرتن کارێکی ڕۆژانەیە، هەروەها پێویستە ئەو کاتژمێرانەی بۆ خوێندن تەرخان دەکرێن، منداڵان پێویستە لەوە تێبگەن کە دەبێت ڕۆژانە چەند کاتژمێرێکی دیاریکراو بۆ خوێندن تەرخان.

4. سەرکردایەتی بکە
ئەوەندە جەخت لەسەر ئەوە کراوەتەوە کە چۆن شێوازی ژیان و ڕەفتارمان یارمەتیدەرە لە داڕشتنی منداڵەکانمان، ئەگەر دایک و باوکێک شتی نوێ فێربێت و لەبەردەم منداڵەکەیدا بخوێنێتەوە، ئەوا چانسی دەستپێکردنی خوێندنی جدی منداڵەکە زیاد دەکات.

5. هاندان
ئەو ڕۆژانە ڕۆیشتن کە دەکرا بە هاوارکردن لە منداڵان بۆ ئەوەی زیاتر بخوێنن، بیانترسێنن، منداڵانی ئەمڕۆ زۆر ئاگادارن و ئاگادارن لە داهاتوویان، دایک و باوک نابێت خوێندن بە ئازار و بێزارکەر بکەن، دەتوانن پێکەوە دابنیشن و هانی منداڵەکە بدەن بۆ خوێندن تا وەک چالاکیەکی پەیوەندیکردن بیبینێت.

6. قوربانیدان
بۆ منداڵێک کە بە تەنیا لە ماڵەوە دەخوێنێت و دەزانێت دایک و باوکی کاتێکی خۆش بەسەر دەبەن لە سەردانێکدا، ڕەنگە خوێندن وەک ئەرکێکی قورس دەرکەوێت، دایک و باوک دەتوانن ژینگەکە لەبار بکەن بە بوون لە دەوروبەریان و یارمەتیدانیان لەکاتێکدا کارێکی قورس دەکەن، قوربانیدانی سەردانەکان.

7. هێزی پێداچوونەوە
پێویستە پێداچوونەوە بەو شتانەدا بکرێت کە منداڵ لە ماوەی هەفتەدا فێری دەبێت ،دایک و باوک دەتوانن ڕۆژێک دیاری بکەن بۆ پێداچوونەوە بە هەموو ئەو شتانەی کە لە ماوەی هەفتەکەدا فێری بوون بۆ ئەوەی بە باشی لەبیریان بکەن.

8. کۆتایی هەفتە
کۆتایی هەفتە باشترین کاتە بۆ خوێندن چونکە منداڵان زیاتر هەست بە ماندوێتی دەکەن لە دوای خوێندن و لە ماوەی هەفتەدا وانەکانی مەشقکردن، هەروەها پێویستە دایکان و باوکان کارنامەیەکی ڕوونیان هەبێت و میوانی زۆریان نەبێت بۆ ئەوەی لە کاتی خوێندنی منداڵان لە کۆتایی هەفتەدا تێکچوون دروست نەبێت.

هەواڵ

پەرلەمانی کوردستان دەخرێتەوە ژێر رەحمی چەکوشی دادگای فیدراڵی عێراق

دوو سکاڵا بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان لە دادگای فیدراڵی تۆمار دەکرێت، کە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکەی بە بڕیاری هەمان دادگا بووە.  

 هەڵبژاردنی خولی شەشەمی  پەرلەمانی کوردستان دوای دوو ساڵ دواخستن لە وادەی خۆی، دواجار بە بڕیاری دادگای فیدراڵی کۆتایی ساڵی رابردوو ئەنجام درا.

دادگای فیدراڵی بەشێکی چیرۆکی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بوو، نزیکەی ساڵێک تاتوێی سکاڵایەکی لەبارەی هەڵبژاردنەکەوە کرد، کە دواجار بە هەڵوەشاندنەوە و دواتر کەمکردنەوەی ژمارەی کورسی کۆتایی پێکهاتەکان کۆتاییهات.

ئێستا جارێکی دیکە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنە خراوەتەوە بەر دەستی دادگای فیدراڵی عێراق، کۆمەڵی دادگەری کوردستان و جوڵانەوەی نەوێ نوێ رایگەیاندووە، لە دادگای فیدراڵی سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکردووە.
سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری کە یەکەم سکاڵایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەم لەلایەن عومەر گوڵپی کاندیدی سەرکەتووی حزبەکە دژی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کراوە.

عومەر گوڵپى سەبارەت بە تۆمارکردنی ئەو سکاڵایە رایگەیاندووە،"داوامان لە دادگاى فیدراڵی کردووە، خولەکە هەڵوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردن دووبارە بکرێتەوە، هەروەها هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەى لە پێنج مانگى ڕابردوودا پەرلەمانتاران وەریان گرتووە، لێیان وەربگیرێتەوە".

کۆمەڵى دادگەرى کە لە هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستاندا سێ کورسیى بەدەستهێنا، دواتر هەڵبژاردنەکەی بە" دیزاینکراو" وەسفکرد و بڕیاریدا بایکۆتی خولەکە بکات.

دوای چوار رۆژ لە سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری، جوڵانەوەی نەوەی نوێش رایگەیاند، سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کردووە. 

نەوەی نوێ رایگەیاندووە، سکاڵاکەی ئەوان دژی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، ئەوەیش بەهۆی ئەوەی تا ئێستا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی دەرنەکردووە.

ڕۆژی 20ـی تشرینی یەکەمی 2024، هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام درا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن کە لەلایەن کۆمسیۆنەوە بڵاوکراوەتەوە، پارتی 39 کورسی، یەکێتی 23 کورسی، نەوەی نوێ 15 کورسی، یەکگرتوو 7 کورسی، هەڵوێست 4 کورسی، کۆمەڵ 3 کورسی، بەرەی گەل 2 کورسی و هەریەک لە گۆڕان و هاوپەیمانی کوردستانیش یەکی کورسییەکیان بەدەستهێناوە.

دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، تا ئێستا پەرلەمانی کوردستان کارا نەبووە و تەنها پەرلەمانتاران سوێندی یاسایان خواردووە، بەڵام هەموو مانگێک مووچە وەردەرگن.