هەواڵ

ئەنجامەکانی هەڵبژاردن دیلان دەکاتە سەرۆکوەزیرانی هۆڵەندا؟

بەگوێرەی ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردنی پێشوەختەی پەرلەمانی هۆڵەندا، پارتەکەی دیلان یەشیلگۆز کە پارتی گەل بۆ ئازادی و دیموکراسییە لە پلەی سێیەم هاتووە و 23 کورسی بەدەستهێناوە.

رۆژی چوارشەممە، 22ی تشرینی دووەمی 2023، هۆڵەندییەکان چوونە سەر سندووقەکانی دەنگدان بۆ هەڵبژاردنی ئەندامانی نوێی پەرلەمان و بەگوێرەی ئەنجامە بەراییەکانی، پارتی ئازادی هۆڵەندا، کە بە پارتێکی راستڕۆ و "دژەکۆچبەر و دژە ئیسلامی" ناسراوە، 35 کورسی لە کۆی 150 کورسیی پەرلەمان بەدەستهێناوە، ئەمەش لەکاتێکدایە، لە هەڵبژاردنەکانی ساڵی 2021دا، خاوەنی 17 کورسی بوو. 

بەو ئەنجامە ئەو پارتە راستڕۆیە سەرپشک دەکات بۆ سەرپەرشتیکردنی گفتوگۆکانی پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هۆڵەندا. 

لە دوای راگەیاندنی ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردن، خیرت ڤیڵدەرز، سەرۆکی پارتی ئازادی لە پەیامێکدا رایگەیاند "چیدیکە پارتەکەمان نابێت پشتگوێ بخرێت و داوا لە پارتەکانی دیکە دەکەم، پێکەوە کاربکەین و ئێمە حوکمڕان دەبین." 

هەرچی هاوپەیمانیێتی سەوزەکان و پارتی کارە لە پلەی دووەم هاتووە بە بەدەستهێنانی 26 کورسی. لە پلەی سێیەمدا پارتەکەی دیلانە کە پارتی گەل بۆ ئازادی و دیموکراسییە و، بەگوێرەی ئەنجامە بەراییەکان تەنیا 23 کورسی بەدەستهێناوە، ئەمەش لەدوای ئەوەی لە هەڵبژاردنەکانی ساڵی 2021ـدا، خاوەنی 34 کورسی بوون.

پارتی گەل بۆ ئازادی و دیموکراسی لەماوەی 13 ساڵی رابردوودا، پارتی دەسەڵاتدار بووە، مارک رووتە سەرۆکی پارتەکە، لەو ماوەیەدا، سەرۆکوەزیرانی هۆڵەنداش بووە.

بەڵام لە تەممووزی ئەم ساڵ، لە دوای ئەوەی کابینەکەی لەسەر چارەسەرکردنی قەیرانی کۆچبەران لە هۆڵەندا، رێکنەکەوتن، بڕیاری هەڵوەشاندنەوە و هەڵبژاردنی پێشوەختەی دا.

بۆ بەدەستهێنانی زۆرینە، لایەنەکان پێویستیان بە بەدەستهێنانی 76 کورسییە و هیچ پارتێک بەتەنیا ئەو ژمارە کورسیەی بەدەستنەهێناوە و هەمووان پێویستیان بە پێکهێنانی هاوپەیمانێتییە بۆ پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هۆڵەندا. 

چاوەڕوان دەکرێت رۆژی 5-12-2023 پەرلەمانی ئێستا کۆبێتەوە و رۆژی 6-12-2023ـیش پەرلەمانی نوێ کۆبێتەوە. مارک رووتە و کابینەکەی لە راپەڕاندنی ئەرکەکانیان بەردەوام دەبن تاوەکو حکومەتی نوێ دەستبەکاردەبێت.

بەرنامەی هەڵبژاردنی پارتی ئازادی بریتیی بووە لە بەڕێوەچوونی گشتپرسییەک بۆ دەرچوون لە یەکێتی ئەوروپا. راگرتنی وەرگرتنی تەواوی پەناخوازان و گەڕاندنەوەی سەرجەم کۆچبەران لەسەر سنوورەکانی هۆڵەندا.  

هەواڵ

پەرلەمانی کوردستان دەخرێتەوە ژێر رەحمی چەکوشی دادگای فیدراڵی عێراق

دوو سکاڵا بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان لە دادگای فیدراڵی تۆمار دەکرێت، کە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکەی بە بڕیاری هەمان دادگا بووە.  

 هەڵبژاردنی خولی شەشەمی  پەرلەمانی کوردستان دوای دوو ساڵ دواخستن لە وادەی خۆی، دواجار بە بڕیاری دادگای فیدراڵی کۆتایی ساڵی رابردوو ئەنجام درا.

دادگای فیدراڵی بەشێکی چیرۆکی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بوو، نزیکەی ساڵێک تاتوێی سکاڵایەکی لەبارەی هەڵبژاردنەکەوە کرد، کە دواجار بە هەڵوەشاندنەوە و دواتر کەمکردنەوەی ژمارەی کورسی کۆتایی پێکهاتەکان کۆتاییهات.

ئێستا جارێکی دیکە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنە خراوەتەوە بەر دەستی دادگای فیدراڵی عێراق، کۆمەڵی دادگەری کوردستان و جوڵانەوەی نەوێ نوێ رایگەیاندووە، لە دادگای فیدراڵی سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکردووە.
سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری کە یەکەم سکاڵایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەم لەلایەن عومەر گوڵپی کاندیدی سەرکەتووی حزبەکە دژی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کراوە.

عومەر گوڵپى سەبارەت بە تۆمارکردنی ئەو سکاڵایە رایگەیاندووە،"داوامان لە دادگاى فیدراڵی کردووە، خولەکە هەڵوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردن دووبارە بکرێتەوە، هەروەها هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەى لە پێنج مانگى ڕابردوودا پەرلەمانتاران وەریان گرتووە، لێیان وەربگیرێتەوە".

کۆمەڵى دادگەرى کە لە هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستاندا سێ کورسیى بەدەستهێنا، دواتر هەڵبژاردنەکەی بە" دیزاینکراو" وەسفکرد و بڕیاریدا بایکۆتی خولەکە بکات.

دوای چوار رۆژ لە سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری، جوڵانەوەی نەوەی نوێش رایگەیاند، سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کردووە. 

نەوەی نوێ رایگەیاندووە، سکاڵاکەی ئەوان دژی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، ئەوەیش بەهۆی ئەوەی تا ئێستا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی دەرنەکردووە.

ڕۆژی 20ـی تشرینی یەکەمی 2024، هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام درا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن کە لەلایەن کۆمسیۆنەوە بڵاوکراوەتەوە، پارتی 39 کورسی، یەکێتی 23 کورسی، نەوەی نوێ 15 کورسی، یەکگرتوو 7 کورسی، هەڵوێست 4 کورسی، کۆمەڵ 3 کورسی، بەرەی گەل 2 کورسی و هەریەک لە گۆڕان و هاوپەیمانی کوردستانیش یەکی کورسییەکیان بەدەستهێناوە.

دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، تا ئێستا پەرلەمانی کوردستان کارا نەبووە و تەنها پەرلەمانتاران سوێندی یاسایان خواردووە، بەڵام هەموو مانگێک مووچە وەردەرگن.