ژیان

ئەنجلینا جولی: مافی مرۆڤ لە جیهاندا درۆیەکی گەورەیە

ئەکتەری ئەمریکی ئەنجلینا جولی بێزاری خۆی دەربڕی بەرامبەر بەو دۆخەی هەڵاواردن و دووفاقی کە جیهان بەدەستیەوە دەناڵێنێت لە بواری مافەکانی مرۆڤدا.

لە چاوپێکەوتنێکدا کە لەگەڵ دەرهێنەری سوری وەعد ئەلخەتیب ئەنجامیدا، کە کورتە کلیپێکی لە هەژماری تایبەتی خۆی لە ئینستاگرام بڵاوکردەوە - وەک بەشێک لە فیلمە دیکۆمێنتارییەکەی "دەوێرین خەون ببینین"، جۆلی پشتڕاستیکردەوە کە دوای نزیکەی ٢٠ ساڵ لە کارکردن لە بواری مرۆیی،
ئاماژەی بەوەشکرد، "ڕەنگە بیرۆکەی بەرگریکردن لە مافەکانی مرۆڤ لەڕێگەی ڕووداوەکانی جەنگی جیهانی دووەمەوە سەریهەڵدابێت، هەروەها بە مانای بوونی ئامانج و هێڵی ڕوون بۆ مافەکانی مرۆڤ، و ئەوەی کە دەبێت کەسێک بجوڵێت بۆ گەیشتن بەو مافانە، کە واتایە" بەپێویستی دەزانێت ئەرکی نەتەوە یەکگرتووەکان بێت”.

ئەنجلینا جۆلی ئاماژەی بەوەدا کە بۆی دەرکەوتووە کە شتەکان بەم شێوازە سادەیە بەرەوپێش ناچن و دەشڵێت: فێربووم کە جیهان بەم شێوەیە بەرەوپێش ناچێت، بەڵکو بە شێوازێکی تر، ئەویش ئەوەیە کە ئێمە ئەم مافانە و دادپەروەری بە هەندێک کەس دەدەین، و ڕەنگە بە شێوەیەکی کاتی بیدەین بە کەسانی تر، بەڵام هەندێکیان بەدەستیان ناهێنن” هەرگیز”.

ئاماژەی بەوەشکرد، سەرەتا پێیوابوو سنووری ڕوون و هەندێک تێگەیشتن هەیە "تا زیاتر و زیاتر سەیری دەکەین و تێدەگەین کە چۆن بابەتەکە ئەوەندە سادە نییە و ئەمە جیهان نییە".
هەروەها ئاماژەی بە هاوکاری خۆراکی کرد وەک نموونە 6% بۆ ئەمانە و 50% بۆ ئەوانەی دادپەروەری بۆ ئەم کەسانە، بەڵام بۆ ئەوانە نا لێپرسینەوە لەم تاوانە و هیچ سزایەک ئەگەر بەرژەوەندی هەبێت بە ئاماژەدان بەوەی کە ئەمە "ڕاستی ناشیرینە بۆ بەشێکی زۆر" ئێمە لەگەڵ کاتدا لە جیهانەوە درکی پێدەکەین ئێمە ئەم کەسانە بە تاوانێک مەحکوم دەکەین، ئەو کەسانەش مەحکوم ناکەین ئەوە ئەو درۆیەکی گەورە بۆ جیهان، کە لەگەڵ تێپەڕبوونی کاتدا ڕوونتر دەبێتەوە”.

هەواڵ

سێشەممەی مووچە؛ حکومەتی عێراق بڕیار لەبارەی مووچەی هەرێمەوە دەدات؟

تا ئێستا حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی ناردنی پارەی مووچە بۆ هەرێمی کوردستان رێکنەکەوتوون، زانیارییەکان سێشەممە بە یەکلاییکەرەوە ناو دەبن. 

 سێشەممەی مووچە؛ ناوەڕاستی ئەم هەفتەیە دەبێت و بەپێی زانیارییەکان بڕیارە لە کۆبوونەوەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بڕیار لەسەر رێککەوتنی هەولێر و بەغدا بدرێت. 

بەپێی زانیارییەکانی دیجیتاڵ میدیای Mic، هەردوو حکومەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان رەشنووسی رێککەوتنێکیان ئامادە کردووە کە پرسی داهاتەکان، بەجێکردنی مووچە و دووبارە هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان لە خۆ دەگرێت. 

تا ئێستا هیچ کام لە هەولێر و بەغدا زانیاریی فەرمییان لەبارەی ئەو رەشنووسەوە بڵاونەکردوەتەوە، بەڵام بەپێی سەرچاوەکان لە هەردوو حکومەت چاوەڕوان دەکرێت، ناوەڕاستی ئەم هەفتەیە سێشەممەی مووچە بێت و حکومەتی عێراق لەبارەی ناردنییەوە بڕیار بدات. 

کێشەی نەناردنی پارەی مووچە لەلایەن بەغداوە بۆ هەرێمی کوردستان  ئەو کاتە سەری هەڵدا کە وەزارەتی دارایی عێراق بە نوسراوێک هەرێمی کوردستانی ئاگادار کردەوە کە هیچ بڕە پارەیەکیان لە یاسایی بوودجەدا نەماوە تا بۆیانی بنێرن. 

بەپێی زانیارییەکان، حکومەتی عێراق بەڵێنی داوە بۆ چارەسەرکردنی ئەو کێشەیە پارەی مووچەی مانگی ئایار بەشێوەی سولفە رەوانەی هەرێمی کوردستان بکات، بەڵام ئەگەر هەیە شێوازی ناردنەکەی لە سولفەشەوە بگۆڕێت بۆ شێوازی دیکە. 

بەپێی ئەو زانیارییانەی لەبارەی رەشنووسەکەوە دەستی  دیجیتاڵ میدیای Mic کەوتووە، هەرێمی کوردستان بە رادەستکردنی نەوت و داهاتی نانەوتی هەرێمی کوردستان پابەند دەکرێت. 

هەرێمی کوردستان لە سەرەتادا دەبێت مانگانە نزیکەی 300 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانە رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ بکات، تا لە رێگەی ئەو کۆمپانیا عێراقییەوە هەناردەی دەرەوە بکرێتەوە. 

پرسی بەجێکردن یان بە بانکیکردنی مووچەش یەکێکی دیکەیە لە تەوەرەکانی ئەو رەشنووسە سەرەتاییەی کە لە نێوان هەردوو حکومەت ئامادەکراوە. 

هەرێمی کوردستان پێویستە مووچەی سەرجەم مووچەخۆران بە بانکی بکات و هەژماری بانکیان لە بانکە رێگە پێدراوەکانی هەرێمی کوردستان بۆ بکاتەوە. 

چاوەڕوان دەکرێت، کردنەوەی هەژمارە بانکییەکان  لە چوارچێوەی پڕۆژەی "هەژماری من"دابن، وەک ئەوەی کاروان یاروەیس لە زاری پارێزگاری بانکی ناوەندییەوە رایگەیاندووە،" هەژماری من هەر تەوتینە و جیاوازیی نییە". 

مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان زیاتر لە 60 رۆژە چاوەڕانی دابەشکردنی مووچەن، دوایین مووچە کە لە هەرێمی کوردستان دابەشکراوە مووچەی مانگی نیسان بووە کە 18ـی ئایاری 2025 کۆتا رۆژی دابەشکردنیی بووە و لەوکاتەوە هیچ مووچەیەک دابەش نەکراوە.