هەواڵ

وەستا فەرەجی نۆکاو کۆچی دوایی کرد

Mic
2024-02-12

فەرەج قادر مارف، ناسراو بە وەستا فەرەجی نۆکاو، کەسایەتییەکی ناسراوی سلێمانی بوو و لە ساڵی 1994ەوە پیشەی فرۆشتنی نۆکاو بوو و بەهۆی ئەو پێشوازی و قسەخۆشانەی، کڕیارەکانی بە خاڵە فەرەج ناویان دەبرد.
خاڵە فەرەج لە شەقامی سالم لە سلێمانی سەرقاڵی پیشەکەی خۆی بوو، هاوکات لە سەرەتایی دەستپێکردنی کارەکەی تا ساڵی 2008 بە رۆژدا کاریدەکرد، بەڵام دواتر بە شەو سەرقاڵی کارەکەی بوو و نزیکەی 30 ساڵ خزمەتی هاوڵاتییان و گەشتیارانی سلێمانی کرد.
ماوەیەکی زۆربوو خاڵە فەرەج بەهۆی نەخۆشیەوە لە کارەکەی دابڕابوو، بەوهۆیەشەوە کوڕەکانی درێژەیان بە پیشەکەی باوکیان دەدا لەهەمان شوێن، شەوی 11 لەسەر 12ی شوباتی 2024 بەهۆی نەخۆشیەوە خاڵە فەرەج کۆچییدوایکرد.

More News

Most Popular

زانست

ئایا ماسی دوای بەستنی دووبارە زیندوو دەبێتەوە؟

Mic
2024-07-25

لە بابەتێکی ماڵپەڕی " earthdate" دا باس لەوە دەکات کە ماسی بە گشتی توانای خۆگونجاندن لەگەڵ گۆڕانی پلەی گەرمیدا هەیە و دەتوانێت لە ئاوی سارددا بۆ ماوەیەکی زۆر بژی، بەڵام ئەگەر ئاوێک بە تەواوی بەستوو بێت، ئەگەری ئەوە هەیە هەندێک لە ماسییەکان بمرن.
لێرەدا پرسیارەکە ئەوەیە چۆن ماسییەکان لە دەریاچە بەستووەکان و ئاوەکانی ناوچە جەمسەرییە سەهۆڵاوییەکانی زەویدا دەژین؟
ماسییەکان کۆمەڵێک ستراتیژی بەکاردەهێنن بۆ مانەوەیان لە ژیاندا، ئەوانیش بریتین لە:
- خاوبوونەوەی میتابۆلیک، ماسی دەچێتە دۆخێکەوە پێی دەوترێت "torpor" ئەمەش هاوشێوەی خەوی زستانەیە، بەڵام بەو شێوەیە قووڵ نییە، پلەی گەرمی جەستەیان لەگەڵ پلەی گەرمی ئاوەکەدا دادەبەزێت و لێدانی دڵ و هەناسەدان و ئاستی چالاکی و جوڵەکانی بە شێوەیەکی سەرنجڕاکێش کەم دەبنەوە، بەم شێوەیەش وزە دەپارێزێت چونکە جەستەیان پێویستی بە جوڵە نییە.
- دەڕۆنە قووڵاییەکی زۆرترەوە، زۆرێک لە جۆرەکانی ماسی دەچنە ناوچە قووڵاییەکانی دەریاچەکانەوە کە پلەی گەرمی ئاوەکە جێگیرتر دەمێنێتەوە و کەمتر ئەگەری بەستنی تەواوەتی هەیە، ئەمەش ماسییەکە دەپارێزێت وادەکات لە ژیاندا بمێنێتەوە.
- کەمبوونەوەی ئارەزووی خواردن، بەو پێیەی ئاستی چالاکییەکانیان زۆر کەم دەبێتەوە، ماسییەکان پێویست ناکات لە وەرزی زستاندا وەکو جاران خۆراک بدۆزنەوە، لەوانەیە زۆر کەم بخۆن یان پشت بە وزەی یەدەگی خۆیان ببەستن.
- گونجاندنی فیزیۆلۆژی، هەندێک جۆری ماسی گونجانی تایبەتیان لە جەستەیاندا هەیە کە یارمەتیان دەدات لە سەرمادا بمێننەوە، بۆ نموونە هەندێکیان پرۆتینی دژە بەستن لە خوێنیاندا هەیە کە ڕێگری لە بەستنی خانەکانیان دەکات.
هەر بۆیە بە بەکارهێنانی ئەم ستراتیژانە، ماسییەکانی دەریاچە بەستووەکان دەتوانن وزەی خۆیان بپارێزن و لە بارودۆخی سەختی زستاندا بژین تا بەهار دێت.