ژیان

دوای ناکۆکییەکی ساڵانێک، دیزنی و فلۆریدا ڕێککەوتنێک واژۆ دەکەن بۆ یەکلاییکردنەوەی ناکۆکییەکی گەورە

بۆردێکی ویلایەتی فلۆریدا کە سەرپەرشتی پەرەپێدانی زەوی لە پارکە گەشتیارییەکانی دیزنی دەکات، گرێبەستێکی بۆ ماوەی ١٥ ساڵە لەگەڵ کۆمپانیای زەبەلاحی  کات بەسەربردن پەسەند کرد، دوای ئەوەی هەردوولا لە مانگی ئازاردا ڕێککەوتن لەسەر یەکلاییکردنەوەی ناکۆکییەکی یاسایی و سیاسی.

دەسەڵاتی کۆنترۆڵکردنی گەشتیاری ناوەڕاستی فلۆریدا ڕایگەیاندووە، لە چوارچێوەی ڕێککەوتنەکەدا، کۆمپانیای دیزنی لە ماوەی ٢٠ ساڵی داهاتوودا تا ١٧ ملیار دۆلار وەبەرهێنان دەکات بۆ پەرەپێدانی هاوینەهەواری گەورە و پارکە گەشتیارییەکانی لە ناوچەی ئۆرلاندۆ.

دەستەی بەڕێوەبەرایەتییەکەی بە کۆی دەنگ گرێبەستەکەی پەسەند کرد.
دیزنی لە کۆتایی مانگی ئازاردا لەگەڵ دەسەڵاتدارانی گەشتیاری ویلایەتەکە گەیشتە ڕێککەوتنێک دوای ناکۆکی لەسەر هەڵوێستی خۆی لەسەر پڕۆژە یاسایەک کە لەلایەن ڕۆن دیسانتیس، پارێزگاری کۆمارییەکان پێشکەشکرا، کە ئامانجی قەدەغەکردنی فێرکردنی پرسەکانی کۆمەڵگەی هاوڕەگەزبازانە لە هەندێک قوتابخانەدا.

میدیاکانی ئەمریکا بڵاویانکردەوە، ئەو ڕێککەوتنەی لەم هەفتەیەدا کراوە، ڕێگە بە دامەزراندنی پێنجەمین پارکە گەورەکەی دیزنی دەدات لە ناوچەکەدا.

لە ڕاپۆرتی دەستەی چاودێریدا هاتووە، ڕێککەوتنەکە داوا لە دیزنی دەکات "وەبەرهێنانێکی سەرمایەی بەرچاو لە ماوەی درێژخایەندا بکات، کە سوود بە ئابووری فلۆریدای ناوەڕاست دەگەیەنێت لە ڕێگەی ڕەخساندنی هەلی هەلی کار و داهاتی زیاتر لە ویلایەتەکە و ناوخۆییدا".
پێکدادانی نێوان دیزنی و ویلایەتەکە دوای ئەوە دەستیپێکرد کە ئەنجومەنی یاسادانانی ویلایەتی فلۆریدا کە لەلایەن کۆمارییەکانەوە کۆنتڕۆڵکرابوو، ڕێکخستنێکی ناوازەی پووچەڵکردەوە کە ڕێگەی بە دیزنی کە گەورەترین خاوەنکارە تایبەتە لە ویلایەتەکەدا، کۆنترۆڵی گەشەپێدانی زەوی لەو ناوچەیە بکات کە پارکەکانی لێیە.

ئەم هەنگاوە لەلایەن دیسانتیسەوە وەک تۆڵەسەندنەوە سەیرکرا کە یەکێک بوو لە کاندیدەکانی پێشەنگ لە کێبڕکێی کۆشکی سپی لە ساڵی ٢٠٢٤، ئەمەش لە وەڵامی ڕاگەیاندنی دژایەتیکردنی دیزنی بۆ یاسای مافی دایکان و باوکان لە پەروەردەدا لە ویلایەتی فلۆریدا کە وانە لەسەر ئاراستەی سێکسی و ڕەگەز قەدەغە دەکات ناسنامە لە قوتابخانە سەرەتاییەکان.
جێف ڤایل، سەرۆکی هاوینەهەواری وۆڵت دیسنی وۆرلد ڕیزۆرت دەڵێت: "ئەم ڕێککەوتنە نوێیەی پەرەپێدان ڕێگەمان بۆ خۆشدەکات بۆ وەبەرهێنانی ملیارەها دۆلار".

دیزنی دەیان هەزار کەس لە پارکە گەشتیارییەکەی و بارەگا سەرەکییەکەی لە ناوچەی ئۆرلاندۆ دامەزراندووە.

هەواڵ

بەرهەمهێنانی نەوت راگیراوە و تا هەرێمی کوردستانیش نەوت رادەست نەکات مووچە نایەت

بەپێی رێککەوتنی حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق تا نەوت رادەستی کۆمپانیای سۆمۆ نەکرێت بەغدا پارەی مووچە رەوانە ناکات؛ زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان راگیراوە. 

 حکومەتی هەرێمی کوردستان دوای چەندین کۆبوونەوە لەگەڵ حکومەتی عێراق لەسەر پرسی نەوت و داهاتە نانەوتییەکان رێککەوتنی کرد. 

بەپێی دەقی ئەو رێککەوتنە کە ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بڵاویکردوەتەوە، تا وەزارەتی نەوت و کۆمپانیا سۆمۆ وەرگرتنی نەوت لە بەندەری جەیهان پشتراست نەکەنەوە، وەزارەتی دارایی پارە بۆ هەرێمی کوردستان نانێرێت. 

بەپێی رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا دەبێت هەرێمی کوردستان رۆژانە 280 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەم بهێنێت، 230 هەزاری بداتە بەغدا و 50 هەزاریشی لە ناوخۆدا بەکاربهینێتەوە. 

ناردنی پارەی مووچە بە مەرجی رادەستکردنی نەوت لە کاتێکدایە زیاتر لە 24 کاتژمێرە بەهۆی هێرشی درۆنییەوە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان رایگراوە. 

عەزیز ئەحمەد جێگری بەڕێوەبەری نوسینگەی سەرۆکی حکومەتی هەرێمی کوردستان و کۆمەڵەی پیشەسازی نەوتی کوردستان - ئەپیکور لە دوو راگەیەندراوی جیاوازدا رایانگەیاند، بەهۆی هێرشە درۆنییەکانەوە هەرێمی کوردستان نزیکەی 200 هەزار بەرمیل بەرهەمهێنانی نەوتی لەدەستداوە. 

ئەگەرچی هەولێر و بەغدا رێککەوتنیان کردووە، بەڵام ناو بەناو هێرشی دۆرنییەکان دەست پێدەکەنەوە و کێڵە نەوتییەکان بە ئامانج دەگرن دیار نیە درۆنەکان رێگە بە دەستپێکردنەوەی نەوت دەدەن یاخود هێرش دەکەنەوە. 

هەموو ئاماژەکان بەو ئاڕاستەیەن رێککەوتنەکەی هەولێر و بەغدا کۆتایی بە هێرشی درۆنەکان بهێنێت، چونکە ئەو هێرشانە وەک کارتی فشار دژی هەرێمی کوردستان دەبینران تا نەرمی بۆ رێککەوتن بنوینێت و نەوتەکەی رادەست بکات.