Tech

ناسا بەرنامەسازی دەکات بۆ دروستکردنی هێڵی شەمەندەفەر لەسەر مانگ

ناسا لە هەوڵی پەرەپێدانی سیستەمێکی شەمەندەفەری تایبەت بە مانگە بەناوی فڵۆت (FLOAT) بۆ پاڵپشتیکردنی ئەو کەسانەی کە دەچنە سەر مانگ لە داهاتودا.
فڵۆت بەشێکە لە بەرنامە پێشکەوتووەکانی ناسا، ئامانج لە دروستکردنی ئەم شەمەندەفەرە دابینکردنی گواستنەوەی بارهەڵگری کارامەیە بۆ بنکە هەمیشەییەکانی سەر مانگ، کە پێشبینی دەکرێت لە ساڵانی 2030ـدا جێگیربکرێن. شارەزایانی بواری گەشتە ئاسمانییەکان دەڵێن ئەم بنکەیە هاوشێوەی وێستگەیەک دەبێت بۆ ئاسمانگەڕەکان لە کاتی گەشتە دوورەدەستەکان بەناو بۆشایی ئاسماندا، بە تایبەتی گەشت بەرەو مەریخ.
کلیلی سەرەکی ئەم سیستەمە ڕۆبۆتە موگناتیسییەکانە. ئەم ڕۆبۆتانە بەبێ ماندوبوون بەسەر ڕێڕەوێکی تایبەتی سێ هێڵیدا دەڕۆن. هێڵێکیان سوود لە بواری موگناتیسی مانگ وەردەگرێت بۆ جوڵەپێکردنی ڕۆبۆتەکان. هێڵێکیتریان زەبری موگناتیسی بەکاردێنێت بۆ پاڵنان بە ڕۆبۆتەکەوە بە پاڵنەرێکی کارۆموگناتیسی، هێڵی سێیەم ئیختیارییە و بە وزەی خۆر کاردەکات.

ەندازیارانی ناسا بە مەبەست ئەم جۆرە شەمەندەفەرەیان هەڵبژاردووە کە بە تەواوەتی بە موگناتیس کاردەکات، لەبەر ئەوەی شەمەندەفەرە تەقلیدییەکان پێویستییان بە چاودێری و چاککردنەوەی بەردەوام هەیە، وەک کەڵەکەبوونی تەپوتۆز لەسەر هێڵەکان و لەکارکەوتنی پاڵنەری شەمەندەفەرەکە.
هەرچەندە شەمەندەفەرەکە خێراییەکەی لە 2 کیلۆمەتر بۆ هەر کاتژمێرێک تێپەرناکات، بەڵام ڕۆژانە توانای هەڵگرتن و گواستنەوەی 100 تەن باری هەیە، ئەمەش کارئاسانی دەکات بۆ مانگنشینەکان لە داهاتوودا لە کاتی کارکردن و بونیاتنانی بنکەکاندا.

هەواڵ

کێ دەبێتە سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان؟

چاوەکان لەسەر دانیشتنی داهاتوویی پەرلەمانی کوردستانن کە ئاخۆ کێ دەبێتە سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان؟ لەکاتێکدا سێ لایەنە سەرەکییەکە کانیدیان بۆ پۆستەکە هەیە

رۆژی دووشەممە، یەکەمین دانیشتنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان بەڕێوەچوو، دانیشتنەکە بە کراوەیی هێڵدرایەوە و چەند کەسێکیش خۆیان بۆ دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمان کاندید کرد. سەرۆکی دیوانی پەرلەمانی کوردستان دەڵێت، لە ئەمڕۆوە دەبێت پەرلەمانتارەکان دەوام بکەن و جارێکی دیکەش دەرگەی خۆپاڵاوتن بۆ بەربژێری سەرۆکایەتی ناکرێتەوە.

لەگەڵ کردنەوەی دەرگای خۆ کاندیدکردن بۆ دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی کوردستان، هەریەکە لە فرکسیۆنەکانی پارتی دیموکراتی کوردستان، یەکێتی نیشتمانیی کوردستان، نەوەی نوێ و پێکهاتەکان کاندیدی خۆیان تۆمار کرد.

بۆ پۆستی سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان پارتی دیموکراتی کوردستان دوو کاندیدیان هەبوون، ئەوانیش ڤالا فەرید و هەڵگورد شێخ نەجیب. یەکێتی نیشتمانی کوردستانیش بە هەمان شێوە دوو کەسی بۆ پۆستەکە کاندید کرد، کە میران محەممەد و شاڵاو کۆسرەت رەسووڵ بوون. نەوەی نوێش کاندیدێکی بۆ سەرۆکی پەرلەمان هەیە، کە کوردەوان جەمالە.

بۆ جێگری سەرۆکی پەرلەمانیش هەریەکە لە بەهجەت عەلی و مەرد عەلی رەسووڵ لە پارتی دیموکراتی کوردستان، ئومێد حەمەساڵح و ئازاد حەمەئەمین لە یەکێتی نیشتمانیی کوردستان، هەروەها عەدنان حوسێن لە نەوەی نوێ خۆیان کاندیدی کرد.

بۆ پۆستی سکرتێری پەرلەمانیش لە یەکێتی شیرین یونس و شلێر غەفوور. هاڤین سەعید لە پارتی، سەوسەن کاکەمەند، لە نەوەی نوێ، نەجدەت نووری پێکهاتەی تورکمان لە سلێمانی و رامی نووری لە پێکهاتەی کریستیانەکان لە هەولێر، بەربژێرن.

هیوا نەسرەدین، جێگری سەرۆکی دیوانی پەرلەمانی کوردستان دەڵێت: "بەگوێرەی پەیڕەی نێوخۆی پەرلەمان، جارێکی دیکە دەرگەی خۆپاڵاوتن بۆ دەستەی سەرۆکایەتی پەرلەمانی کوردستان ناکرێتەوە و دەبێت ئەوانەی دوێنێ خۆیان بەربژێر کرد، یەکێک لەوانە هەڵبژێردرێت بۆ پۆستەکانی سەرۆک، سکرتێر و جێگری سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان".

لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستاندا کە 20-10-2024 بەڕێوەچوو، پارتی دیموکراتی کوردستان زۆرترین کورسی بەدەستهێنا کە 39 کورسی بوو. دوای ئەویش یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان 23 کورسی و نەوەی نوێ 15 کورسییان بەدەستهێنا.