ژیان

ئایا بەڕاستی مرۆڤ کامڵ دەبێت؟

خۆشەویستی ئەوکاتە دەستپێدەکات هەڵپە کۆتایی دێت، ناکرێت مرۆڤ بڵێت دەریام خۆشدەوێت و لەکەناری دەریا ڕاوەستابیت، دەبێت بەناو قوڵایی دەریادا مەلە بکەیت، بەرگەی شەپۆلەکانی بگریت، ئاوی سوێری دەریا بخۆیتەوە، قاچەکانت بەردی دەریا برینداری بکات، قوڵایی تاریکی ببینیت، کاتێک دەگەڕێیتەوە بۆ کەنار دەریا جیاوازتر دەیبینیت، وەک نمونەیی نایبینیت، تۆ بەرکەوتنت هەبوە لەگەڵ کەم و کورتیەکانیدا، تاریکیەکانی دەناسیت، توڕەیی دەریا دەناسیت ئیدی ئەوکات یان بۆ هەمیشە دەریا و هەمو ناو دەریات خۆشدەوێت یان ڕقت لێی دەبێت.


ئازار و شکست چۆن دەتوانێت مرۆڤ کامڵ بکات؟

سەبارەت بەم گرفتە قوڵە فەلسەفییە، فەیلەسوفی پورتوگالی (جۆزیە ساراماگۆ) وەڵاممان دەداتەوە: مرۆڤ بە ئامۆژگاری کامڵ نابێت، مرۆڤ بە وتار کامڵ نابێت، مرۆڤ بە ئەزمونی ئەوانی دیکە کامڵ نابێت، مرۆڤ کاتێک کامڵ دەبێت لەدەستدان بەشێک لەدڵی ببات، پشتی نەوی بکات لەتاو شکستی خۆشەویستانی، چرچ و لۆچ ڕوخساری داگیربکات لەتاو چڕی و سەختی بیرکردنەوە! وزەکانی بڕوات، جەستەی تەنک ببێت، جەستەیەک ڕاکردنێکی سادە لەڕێاگەیەکی هەڵەوە بتوانێت بیدات لەزەوی، مرۆڤ کاتێک کامڵ دەبێت و پێدەگات ژیان لەڕەگ و ڕیشەوە هەڵیدەکێشێت.

لێرەدا چیخۆف زیاتر دەڕوات و دەڵێت: کامڵ بون واتە؛ تێبگەیت دڵخۆشی لەشتە ڕوکەشەکاندا نییە، بەڵکو لەناخماندایە.

دۆیستۆفسکی دێت و کۆتایی دێنێت بەم پرسیارە ئاڵۆزە فەلسەفیەی ژیان، بەحەسرەت و هەناسەیەکی قوڵەوە دەڵێت: بەڕێزان گرفت لەوەدا نیە مرۆڤ دەبێت بەرگەی ئازار بگرێت تا کامڵ ببێت، بەڵکو دەبێت مرۆڤ لەکامڵ بوندا مانایەک بدۆزێتەوە.

لەناو پێکهاتەی ڕۆمانی (برایانی کارامازۆف)دا، دۆیستۆفسکی بەقوڵی پرسیارێک دەوروژێنێت سەبارەت بە ترسی پیاو لەژنی (بەهێز) و دەڵێت، بۆ پیاو لەژنی بەهێز دەترسێت؟ چونکە لەتوانایدا هەیە بەناو ناخی پیاودا گەشت بکات و قوڵاییەکان ئاشکرا بکات، ئەو ژنە دەتوانێت ئەو نهێنیە ببینێت ئەو پیاوە لەجیهانی دەشارێتەوە، تەنانەت ئەوەی لەدەرونیدا دەشارێتەوە.

لەڕێگەی پڕۆگرامی شکاریەوە (سیگمۆند فرۆید) دێتە سەرهێڵ و سەبارەت بە بۆچونەکەی دۆیستۆفسکی عەرەبی دونیای ئاڵۆزی دەڵێت؛ ژنی بەهێز لەتوانایدا هەیە پیاوی بەهێز نەرمتر بکات، هەروەها لەتوانایدا هەیە لاوازتر پشانی بدات، هەروەها دواتر چی بوێت پێی بکات، ئەمەش هۆکارە ژن مەترسیدار بێت. 

لەدیدگای ڕەشبینیەوە (شۆپنهاوەر؛ سەبارەت بەژنان دەڵێت: ژن لەسروشتدا دروستکراوێکی لاوازە، هەوڵ دەدات لەسێبەری پیاوێکدا بژی و جیهانێکی تایبەت بەخۆی دروست بکات، بەڵام دایکی ڕۆحی ژنان (سیمۆن دی بۆ فوار)ی وجودی پێچەوانەی ئەم بۆچەنەی شۆپنهاوەر بیر دەکاتەوە و دەڵێت: لاوازی ژن لەوەدا نییە بەهای کەمتر بێت لەپیاو، بەڵکو لەوەدایە ڕێگای پێنادرێت لەو جیهانەدا بژی پیاوان دروستیانکردوە.

هەواڵ

Mic Exclusive : دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی سەندرایەوە

وەزارەتی دارایی و ئابوری دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی سەندەوە و وەزیری دارایی دەڵێت، "نابێت لە ژێر هیچ بیانوویەکدا پارەی تەرخانکراو بۆ مووچە بۆ هیچ بوارێکی تر بەکاربهێنرێت"

 بەپێی ئەو زانیارییانەی دەست دیجیتاڵ میدیای Mic کەوتوون، بە بڕیاری ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان دەسەڵاتی تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی وەرگیراوەتەوە.

هەر بەپێی زانیارییەکان، تەمویلی مووچە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی-ـەوە گواستراوەتەوە بۆ بانکی ئاشتی لە سلێمانی لەمەودوا لەو بانکەوە تەمویلی پارەی مووچەخۆرانی سلێمانی دەکرێت.
دیجیتاڵ میدیای Mic، قسەی لەگەڵ بەرپرسانی بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی کردووە، لەگەڵ پشتراستکردنەوەی هەواڵەکەدا پابەندی خۆشیان بە بڕیارەکانی وەزارەتیی دارایی و ئابورییەوە راگەیاند.

بەپێی بڕیارەکەی وەزارەتی دارایی و ئابوری، تەمویلی موچەی موچەخۆران و فەرمانبەران راستەوخۆ لە بانكی منارەوە دەنێردرێت بۆ بانكی ئاشتی لەوێشەوە بۆ بانكەكانی سنوری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجە و ئیدارەكانی راپەڕین و گەرمیان.

بەپێی بەدواداچوونەکان، هۆکاری بڕیارەکەی وەزارەتی دارایی و ئابوری هەرێمی کوردستان بۆ ئەو کێشانەی رابردووی دەگەڕێتەوە کە لە بانکی ناوەندی هەرێم/ سلێمانی بۆ دابەشکردنی مووچە دروست بووە، لەناویاندا دەستکاریکردنی پارەی نەختینەیی مووچە. 

رۆژی 18ـی ئازاری 2025، ئاوات شێخ جەناب وەزیری دارایی و ئابوری لە کۆبونەوەی لەگەڵ بەڕێوەبەری بانکەکان و گەنجینەکانی سنوری پارێزگای سلێمانی و هەڵەبجەو ئیدارەی گەرمیان و ڕاپەڕین رایگەیاند، نابێت لە هیچ بانکێک کێشە و گرفت بۆ هاووڵاتیان و فەرمانگەکان و بەڵێندەران دروست بکرێت، بەپێچەوانەوە هەر کێشەیەکی نەخوازراو بەدەر لە یاسا و ڕێنماییەکان دروست بکرێت ئیجرائاتی پێویست لەگەڵ بەڕێوەبەری بانکەکان دەکرێت.                

هەر لەو کۆبونەوەیەدا بڕیاردرا نابێت لە هیچ بانکێک دەستکاری پارەی هاووڵاتیان ( ئەمانات، وەدائیع، توفیر، هتد) بکرێت بەپێچەوانەوە ڕووبەڕووی لێپرسینەوەی یاسایی دەبنەوە.      
بڕیاردریش درا، بەهیچ جۆرێک نابێت لە ژێر هیچ بیانوویەکدا پارەی تەرخانکراو بۆ مووچە بۆ هیچ بوارێکی تر بەکاربهێنرێت، لە حاڵەتی دووبارە بوونەوەی سەرپێچیەکان و هەرکەس و لایەنێک پێچەوانەی ئەم ڕێنماییانە جوڵایەوە،ڕێکاری پێویستی لە دژ دەگیرێتبەر بگرینەبەر.   

پێشتر، بانکەکان دەسەڵاتیان هەبووە بڕی دیاریکراو خەرج بکەن، بەڵام ئێستا ئەو دەسەڵاتە لێیان سەندراوەتەوە و دەبێت راپۆرتی هەفتانە رادەستی وەزارەتی دارایی بکەن.