تەندروستی

چی وا دەکات باوێشک بدەین؟

لە ماڵپەڕی "eremnews" بڵاو کراوەتەوە، ئاماژە بە یەکێک لە توێژینەوەکان دەکات دەربارەی باوێشکدانی زۆر، تا ئێستا ڕوون نییە کە هۆکاری دیاریکراوی باوێشکدان چییە بەڵام پسپۆران باس لەوە دەکەن کە چەندین هۆکار هەن بۆ باوێشکدان.
بەشێک لە پسپۆران پێیان وایە باوێشک پەیوەندی بە ماندووێتی و خەواڵووییەوە هەیە کە کەسەکە بە شێوەیەکی نەخوازراو ئەنجامی دەدات بۆ ئەوەی بە ئاگا بمێنێتەوە.
بە گوتەی پزیشکان، باوێشک کاتێک ڕوودەدات کە جەستە پێویستی بە ئۆکسجین هەبێت لە ئەنجامی کەمبوونەوەی ئۆکسجین و زیادبوونی دووەم ئۆکسیدی کاربۆن ئەمە ڕەنگە باوترین هۆکار بێت.
هەندێک لە دکتۆرەکانیش باس لەوە دەکەن کە باوێشکدان کردارێکە مێشک ئەنجامی دەدات بۆ ئەوەی جەستە لە گەرمبوون بپارێزێت و ساردی بکاتەوە هەروەها بۆ ئەوەی سوڕی خوێن چالاک بکات و خوێن بە باشی بچێت بۆ مێشک.
بەپێی بۆچوونی دەرونناسانیش کاتێک کەسێک دەست بە باوێشک دان دەکات کەسەکانی چواردەوری لەگەڵیدا دەست بە باوێشکدان دەکەن بەبێ ویستی خۆیان.
لە دواین لێکۆڵینەوەشدا ئاماژە بەوە کراوە کە باوێشکدان بەڵگە نییە لەسەر پێویستی مرۆڤ بە ئۆکسجین یان خەوتن، بەڵکو ئاماژەیە بۆ پێویستی کەسەکە بۆ جوڵە، چالاکی، ڕزگاربوون لە بێهێزی و چالاککردنی ماسولکەکانی دڵ.

هەواڵ

پەرلەمانی کوردستان دەخرێتەوە ژێر رەحمی چەکوشی دادگای فیدراڵی عێراق

دوو سکاڵا بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان لە دادگای فیدراڵی تۆمار دەکرێت، کە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکەی بە بڕیاری هەمان دادگا بووە.  

 هەڵبژاردنی خولی شەشەمی  پەرلەمانی کوردستان دوای دوو ساڵ دواخستن لە وادەی خۆی، دواجار بە بڕیاری دادگای فیدراڵی کۆتایی ساڵی رابردوو ئەنجام درا.

دادگای فیدراڵی بەشێکی چیرۆکی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بوو، نزیکەی ساڵێک تاتوێی سکاڵایەکی لەبارەی هەڵبژاردنەکەوە کرد، کە دواجار بە هەڵوەشاندنەوە و دواتر کەمکردنەوەی ژمارەی کورسی کۆتایی پێکهاتەکان کۆتاییهات.

ئێستا جارێکی دیکە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنە خراوەتەوە بەر دەستی دادگای فیدراڵی عێراق، کۆمەڵی دادگەری کوردستان و جوڵانەوەی نەوێ نوێ رایگەیاندووە، لە دادگای فیدراڵی سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکردووە.
سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری کە یەکەم سکاڵایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەم لەلایەن عومەر گوڵپی کاندیدی سەرکەتووی حزبەکە دژی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کراوە.

عومەر گوڵپى سەبارەت بە تۆمارکردنی ئەو سکاڵایە رایگەیاندووە،"داوامان لە دادگاى فیدراڵی کردووە، خولەکە هەڵوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردن دووبارە بکرێتەوە، هەروەها هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەى لە پێنج مانگى ڕابردوودا پەرلەمانتاران وەریان گرتووە، لێیان وەربگیرێتەوە".

کۆمەڵى دادگەرى کە لە هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستاندا سێ کورسیى بەدەستهێنا، دواتر هەڵبژاردنەکەی بە" دیزاینکراو" وەسفکرد و بڕیاریدا بایکۆتی خولەکە بکات.

دوای چوار رۆژ لە سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری، جوڵانەوەی نەوەی نوێش رایگەیاند، سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کردووە. 

نەوەی نوێ رایگەیاندووە، سکاڵاکەی ئەوان دژی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، ئەوەیش بەهۆی ئەوەی تا ئێستا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی دەرنەکردووە.

ڕۆژی 20ـی تشرینی یەکەمی 2024، هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام درا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن کە لەلایەن کۆمسیۆنەوە بڵاوکراوەتەوە، پارتی 39 کورسی، یەکێتی 23 کورسی، نەوەی نوێ 15 کورسی، یەکگرتوو 7 کورسی، هەڵوێست 4 کورسی، کۆمەڵ 3 کورسی، بەرەی گەل 2 کورسی و هەریەک لە گۆڕان و هاوپەیمانی کوردستانیش یەکی کورسییەکیان بەدەستهێناوە.

دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، تا ئێستا پەرلەمانی کوردستان کارا نەبووە و تەنها پەرلەمانتاران سوێندی یاسایان خواردووە، بەڵام هەموو مانگێک مووچە وەردەرگن.