هەواڵ

هەرێمی کوردستان کار بە لێبوردنە گشتیەکەی عێراق ناکات و چاوەڕێیە یاساکەی خۆی پەسەند بکرێت

هەرێمی کوردستان پابەندی یاسای لێبوردنی گشتی عێراق نابێت و دەیەوێت لە خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستاندا یاساکەی خۆی پەسەند بکات.

هەرێمی کوردستان دوو ڕەشنوسی تایبەت بە یاسای لێبوردنی گشتی بۆ سزادراوان ئامادەکردووە، بەڵام تا ئێستا پەرلەمان نەیتوانیووە وەک یاسا پەسەندیان بکات.

ڕەشنووسی پڕۆژە یاساکان یەکێکیان حکومەت و ئەوەی دیکەشیان پەرلەمان ئامادەیی کردووە کە کۆکراوەی ڕەشنوسی ساڵانی 2007، 2012 و 2017 یاسای لێبوردنی گشتین. 

کوێستان محەمەد وەزیری کاروکارباری کۆمەڵایەتی هەرێمی کوردستان هۆکاری پەسەندنەکردنی یاسای لێبوردنی گشتی بۆ نەبوونی پەرلەمان گەڕاندەوە و ڕایگەیاند، ڕەشنووسەکان ئامادەن و لەگەڵ دەستبەکاربوونی پەرلەمانی نوێ پێویستە خوێندنەوەی بۆ بکرێت و لێبوردنی گشتی لە هەرێم دەربکرێت.

بەهۆی پەسەندنەکردنی یاساکەوە تا ئێستا دیار نییە لێبوردنەکەی هەرێمی کوردستان کێ دەگرێتەوە، بەڵام هەموو هەوڵەکانی بەو ئاڕاستەیەن لێبوردنەکە ئەو کەسانە نەگرێتەوە کە تۆمەتبارن بە دەستدرێژی سێكسی بۆ سەر منداڵ و ژنان، بازرگانی بە مادەی هۆشبەر، دەستدرێژیکردنە سەر موڵکی گشتی و ڕفاندن. 

عێراق یاسای لێبوردنی گشتی پەسەند کرد
ڕۆژی 21ـی کانوونی دووەمی 2025، ئەنجومەنی نوێنەرانی عێراق یاسای لێبوردنی گشتی پەسەند کرد، هەرێمی کوردستان هەر زوو ڕایگەیاند، یاساکە سزاداوانی هەرێمی کوردستان ناگرێتەوە.

هەرێمی کوردستان لە ساڵەکانی 2007، 2012 و 2017دا سێ جار یاسای لێبووردنی گشتی دەرکراوە و زیاتر لە حەوت ساڵە هیچ یاسایەکی لێبوردنی گشتی نەبووە، بۆیە ژمارەی زیندانیکراوان بەردەوام ڕوی لە زیادبوون کردووە.

تەندروستی

بێ دەنگی تەواو، هۆکارێکە بۆ گەشەکردنی خانەکانی مێشک

بە پێی توێژینەوەیەک کە کۆمەلێک زانای ئەلمانی و ئەمرێکی ئەنجامیان داوەو لە گۆڤاری بەناوبانگی Brain Structure and Function بڵاوکراوەتەوە، زاناکان ئاماژەیان بەوە داوە بێ دەنگی یەکێک لەو هۆکارانەی دەتوانێت ببێتە هۆی گەشەکردنی خانەکانی مێشک.

لە توێژینەوەکەدا، توێژەران کۆمەلێک مشکیان هێنا، و کۆمەلێک دەنگی جیاوازیان لەسەریان تاقیکردەوە هەر لە ژاوەژاو و مۆسیقا و بیدەنگی تەواو، بۆ ئەوەی بزانن کارێگەرییان چۆنە، ئەنجامەکان ئەوەیان دەرخست کە تەنها بێدەنگی تەواو بووەتە هۆی گەشەکردنی بەرچاوی دەمارە نوێیەکانی ناو مێشک کە ڕاستەوخۆ بەشدارە لە بیرەوەری و فێربوون و هەست و سۆزدا.

هەروەها ئاماژەش بەوە کراوە تەنانەت مۆسیقای کلاسیکیش کە بە شێوەیەکی نەریتی پەیوەستە بە باشتربوونی کارکردی مەعریفیەوە، وەک بێدەنگی کاریگەر نەبوو. توێژەران تێبینیان کردووە کە خانە تازە بەرهەم هێنراوەکان لە بێدەنگیدا نەک هەر ژمارەیان زیاترە، بەڵکو چانسی مانەوە و گەشەکردنیان بۆ دەمارەخانە چالاکەکان باشترە. 

ئەم دۆزینەوە ئەوەمان بۆ پێشنیار دەکات ڕەنگە کاتی ئەوە هاتبێت کە ڕۆژانە تەنها دوو کاتژمێر بێدەنگی بە خۆمان بدەین، لەناو پەلەقاژەی ژاوەژاوی دیجیتاڵی و میدیا و فشاری ڕۆژانە و کارکردندا؛ نەک وەک تەنیایی، بەڵکو وەک دەرمانێکی ڕاستەقینە بۆ گەشەکردن و بنیاتنانەوەی دەروون.