هەواڵ

ئێران وەک هەڕەشە لە نامەکەی ترامپ دەڕوانێت و بەمزووانە وەڵامی دەداتەوە

ئێران سەرقاڵی تاوتوێکردنی نامەکەی ترامپە و دەیەوێت بەمزوانە وەڵامی بداتەوە، وەزیری دەرەوەی ئێران دەڵێت،" نامەکەده‌رفه‌تێكی باشه‌، به‌ڵام له‌ بری ئه‌وه‌ی ده‌رفه‌ت بێت "له‌ هه‌ڕه‌شه‌ نزیكتره‌".

عەباس عراقچی، وەزیری دەرەوەی ئێران بە میدیای فه‌رمی وڵاته‌كه‌ی راگەیاندووە، بانگه‌شه‌ی ئه‌وه‌ ده‌كرێت نامه‌كه‌ی دۆناڵد تره‌مپ، سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا كه‌ بۆ عه‌لی خامنه‌یی، ڕێبه‌ری كۆماری ئیسلامیی ئێرانی ناردووه‌، ده‌رفه‌تێكی باشه‌، به‌ڵام له‌ بری ئه‌وه‌ی ده‌رفه‌ت بێت "له‌ هه‌ڕه‌شه‌ نزیكتره‌". 
باسی لەوەشكرد، سه‌رقاڵی لێكۆڵینه‌وه‌ و لێوردبوونه‌وه‌ی نامه‌كه‌ن و به‌م زووانه‌ به‌ فه‌رمی وه‌ڵامی ده‌ده‌نه‌وه‌. 

بەپێی کەناڵی فۆکس نیوز دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا لە بارەی ڕێککەوتن لەسەر پرسی ئەتۆمی لەگەڵ ئێران، ترامپ نامەیەکی بۆ عەلی خامنەیی ناردووە" 
دۆناڵد ترەمپ لە نامەکەیدا داوای کلە ئێران کردووە، دانوستاندن لە بارەی پرسی ئەتۆمی بکەن، چونکە ئەمە تاکە ڕێگەیە کە بۆ ئێران باش بێت و نایانەوێت ئازاری ئێران بدەن.

رۆژی 7ـی ئازاری 2025، دۆناڵد ترامپ، سەرۆکی ئەمریکا بە میدیای وڵاتەکەی رایگەیاند، نامەیەکی بۆ عەلی خامنەیی، رێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران ناردووە و تێیدا داوای کردووە دانوستاندن لەبارەی بەرنامەی ئەتۆمی وڵاتەکەی بکەن.

دوای قسەکانی ترەمپ، رێبەری کۆماری ئیسلامیی ئێران لە کۆبونەوەیەک لەگەڵ بەشێک لە بەرپرسانی وڵاتەکەی وتی، بەو مەرجانەی دانراون کەس ئامادە نابێت دانوستاندن بکات. خامنەیی دەڵێت، جگە لە پرسی ئەتۆمی، لەبارەی توانای سەربازی، مووشەکی، سیاسەتی دەرەوە و ناوچەیی ئێرانیش مەرجیان بۆ دانراوە.

پێشتر و لە 2ـی ئازاری 2025، مەسعود پزیشکیان، سەرۆککۆماری ئێران، لە پەرلەمانی وڵاتەکەی رایگەیاند، باشترین رێگە بۆ تاران ئەوەیە گفتوگۆ لەگەڵ ئیدارەی ترەمپ بکات.

ترامپ کە لە ماوەی ئیدارەی پێشوویدا سیاسەتی "زۆرترین گوشار"ی لە دژی ئێران جێبەجێکرد، مانگی ڕابردوو یاداشتێکی سەرۆکایەتیی بۆ دەستپێکردنەوەی ئەو سیاسەتە واژۆکرد، بەڵام ڕایگەیاند هیوادارە پێویست بە جێبەجێکردنی ئەو یاداشتە نەکات و ڕێککەوتنێکی ئەتۆمی لەگەڵ تاران بکرێت، بەڵام ئێران دانوستانەکانی لەگەڵ ترامپ ڕەتکردەوە، خامنەیی رایگەیاند، "دانوستان لەگەڵ ئەمەریکا "زیرەکانه و ژیرانە و شەرەفمەندانە" نییە.

هەوڵەکانی ئەمریکا بۆ رێککەوتن لەگەڵ ئێران لە کاتێکدایە، پەرلەمانی وڵاتەکە بڕیاریداوە بەشێك لە كارەكانی ئاژانسی نێودەوڵەتی وزەی ئەتۆم لە وڵاتەكەی سنوردار بكات.
فەرەنسا و ئەڵمانیا و بەریتانیا نیگەرانی خۆیان نیشانداوە لە هەڕەشەكانی ئێران بە كشانەوە لە پەیماننامەی سنورداركردنی بڵاوبوونەوەی چەكی ئەتۆمیی. 

هەواڵ

پەرلەمانی کوردستان دەخرێتەوە ژێر رەحمی چەکوشی دادگای فیدراڵی عێراق

دوو سکاڵا بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان لە دادگای فیدراڵی تۆمار دەکرێت، کە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکەی بە بڕیاری هەمان دادگا بووە.  

 هەڵبژاردنی خولی شەشەمی  پەرلەمانی کوردستان دوای دوو ساڵ دواخستن لە وادەی خۆی، دواجار بە بڕیاری دادگای فیدراڵی کۆتایی ساڵی رابردوو ئەنجام درا.

دادگای فیدراڵی بەشێکی چیرۆکی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بوو، نزیکەی ساڵێک تاتوێی سکاڵایەکی لەبارەی هەڵبژاردنەکەوە کرد، کە دواجار بە هەڵوەشاندنەوە و دواتر کەمکردنەوەی ژمارەی کورسی کۆتایی پێکهاتەکان کۆتاییهات.

ئێستا جارێکی دیکە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنە خراوەتەوە بەر دەستی دادگای فیدراڵی عێراق، کۆمەڵی دادگەری کوردستان و جوڵانەوەی نەوێ نوێ رایگەیاندووە، لە دادگای فیدراڵی سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکردووە.
سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری کە یەکەم سکاڵایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەم لەلایەن عومەر گوڵپی کاندیدی سەرکەتووی حزبەکە دژی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کراوە.

عومەر گوڵپى سەبارەت بە تۆمارکردنی ئەو سکاڵایە رایگەیاندووە،"داوامان لە دادگاى فیدراڵی کردووە، خولەکە هەڵوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردن دووبارە بکرێتەوە، هەروەها هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەى لە پێنج مانگى ڕابردوودا پەرلەمانتاران وەریان گرتووە، لێیان وەربگیرێتەوە".

کۆمەڵى دادگەرى کە لە هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستاندا سێ کورسیى بەدەستهێنا، دواتر هەڵبژاردنەکەی بە" دیزاینکراو" وەسفکرد و بڕیاریدا بایکۆتی خولەکە بکات.

دوای چوار رۆژ لە سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری، جوڵانەوەی نەوەی نوێش رایگەیاند، سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کردووە. 

نەوەی نوێ رایگەیاندووە، سکاڵاکەی ئەوان دژی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، ئەوەیش بەهۆی ئەوەی تا ئێستا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی دەرنەکردووە.

ڕۆژی 20ـی تشرینی یەکەمی 2024، هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام درا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن کە لەلایەن کۆمسیۆنەوە بڵاوکراوەتەوە، پارتی 39 کورسی، یەکێتی 23 کورسی، نەوەی نوێ 15 کورسی، یەکگرتوو 7 کورسی، هەڵوێست 4 کورسی، کۆمەڵ 3 کورسی، بەرەی گەل 2 کورسی و هەریەک لە گۆڕان و هاوپەیمانی کوردستانیش یەکی کورسییەکیان بەدەستهێناوە.

دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، تا ئێستا پەرلەمانی کوردستان کارا نەبووە و تەنها پەرلەمانتاران سوێندی یاسایان خواردووە، بەڵام هەموو مانگێک مووچە وەردەرگن.