هەواڵ

رۆژی ئازادی کاری رۆژنامەوانیی

ئەمڕۆ، 3ی ئایار، وەکو "رۆژی جیهانیی ئازادی رۆژنامەگەریی" دەناسرێت لەلایەن رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکانەوە و رێکخراوی یونیسکۆ، رایدەگەیەنێت، ئەم رۆژە بۆ بیرهێنانەوەی حكومەت و دەسەڵاتەکانە کە وابەستەبن بە بەرپرسیارێتییەکانیان بۆ پاراستنی ئازادی رادەربڕین و کاری رۆژنامەوانی.

رێکخراوی یونیسکۆ، لەسەر ماڵپەڕی فەرمی خۆی، هەروەها ئاماژە بەوەدەدات، رۆژی جیهانی ئازادی کاری رۆژنامەوانیی دەرفەتێکە بۆ کۆکرنەوەی پشتیوانی بۆ ناوەندەکانی راگەیاندن کە لەبەردەمی هەڕەشە و مافخواردندان و مافی خۆیانە دەستەبەری ئازادی کاری رۆژنامەوانییان بۆ بکرێت.

رێكخراوی پەیامنێرانی بێسنور، ئاشکرایدەکات، لە عێراق رۆژنامەوانان لە هەموو لایەكەوە رووبەڕووی هەڕەشە دەبنەوە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ئازادیی رۆژنامەوانی لە عێراق بۆ ئەمساڵ هەنگاوێكی گەورەی ناوە و 14 پلە هاتووەتە پێشەوە و لەسەر ئاستی جیهانیش وڵاتی نەرویج بۆ نۆیەمین ساڵ، پلەی یەکەمی هەیە لەریزبەندی وڵاتانی جیهاندا بۆ پاراستنی ئازادی رۆژنامەوانیی.

کاریگەرییەکانی سۆشیاڵ میدیا و ئەو گۆڕانکارییانەی کە زیرەکی دەستکرد و هەواڵی ساختە لەبواری کاری رۆژنامەوانیدا دروستی کردووە، هۆکارێکە بۆئەوەی گرنگی زیاتر بدرێت بە کاری رۆژنامەوانیی پیشەیی، دەستەبەرکردنی زانیاریی پشتڕاستکراوە و دروست بۆ خەڵک.

ساڵانە لەم رۆژەدا رێکخراوی پەیامنێرانی بێسنور، راپۆرتێک بڵاودەکاتەوە و سەرجەم زانیارییەکان لەبارەی ئازادی رۆژنامەوانی لە جیهاندا دەخاتەڕوو، لەبارەی عێراقەوە دەنوسێت: "عێراق لە پاراستنی رۆژنامەوانان شكستی هێناوە"، بەهۆی ناسەقامگیریی سیاسی و فشارە داراییەکان لەسەر رۆژنامەوان و دەزگا میدیاییەکان.

عێراق بۆ ئەمساڵ لە پلەی 155ـی وڵاتان دەبینرێت لەکۆی 180 وڵات، لەبارەی ئازادیی رۆژنامەگەرییەوە، لەکاتێکدا ساڵی رابردوو عێراق لە ریزبەندی 169دا بووە، بەڵام ئەمساڵ 14 پلە هاتووەتە پێشەوە، لەگەڵ ئەوەشدا لە پاڵ دەیان وڵاتی تر هەر لە هێڵی سووردایە.

نۆ ساڵە وڵاتی نەرویج سەلامەترین وڵاتە بۆ رۆژنامەوانان و پلەی یەكەمی گرتووە، لە دوای ئەویش ئیستۆنیا و هۆڵەندا پلەكانی دووەم و سێیەمیان گرتووە، سوید و دانیمارك و فینلەندا و ئێرلەندا و پرتوگال و سویسرا و چیك، پلەكانی دواتریان گرتووە.

رێكخراوی پەیامنێرانی بێسنور، ئاماژە بەوەدەکات، ئەریتریا خراپترین وڵاتە بۆ رۆژنامەنووسان و پلەی كۆتایی و 180 گرتووە، دوای ئەویش كۆریای باكور و چین و سووریا و ئێران و ئەفغانستان دێن.

هەواڵ

مەسعود بارزانی: لەسەر بنەمای 50 بە 50 حکومەت پێکنایەت

مه‌سعود بارزانى سه‌رۆكى پارتى دیموكراتى كوردستان جەختدەکاتەوە لە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێم لەسەر بنەمای" یه‌ك هه‌رێم‌ و حكومه‌ت‌ و په‌رله‌مان ‌و پێشمه‌رگه" و دەڵێت: لەسەر بنەمای 50 بە 50 حکومەت پێکنایەت.

ئەمڕۆ لە هەولێر، مەسعود بارزانی، سەرۆکی پارتی دیموکراتی کردستان لە کۆنگرەی یەکگرتنی هەردوو رێکخراوی قوتابییان و لاوانی پارتی وتارێکی گشتگیری پێشکەش کرد و لە بەشیک لە قسەکانیدا باسی لە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێم کرد.

مه‌سعود بارزانى وتی: ئێستاش دواى هه‌ڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان زه‌مینه‌ ره‌خساوه‌ بۆ گفتوگۆو به‌هه‌موولایه‌نه‌كانیشمان وتووه‌ ئه‌وانه‌ى كورسیان به‌ده‌ستهێناوه‌، فه‌رمون وه‌رن با پێكه‌وه‌ حكومه‌ت پێكبهێنین، نه‌هاتن، به‌شێكیان بڕیارى بون به‌ئۆپۆزسیۆنیان داوه‌ ئێمه‌ش ڕێز له‌هه‌ڵبژاردنه‌كه‌یان ده‌گرین.

بارزانی ئاماژەی بەکرد، ئێستا گفتوگۆ له‌نێوان پارتى ‌و یه‌كێتیه‌، ئه‌گه‌رچى تائێستا قۆناغێكى زۆریان بڕیوه‌، به‌ڵام هێشتا ماوه‌.

سەرۆکی پارتی وتی: دوباره‌ى ده‌كه‌مه‌وه‌، ئه‌مه‌ په‌یامى پێش هه‌ڵبژاردنیشمه‌، یه‌ك هه‌رێم‌ و حكومه‌ت‌ و په‌رله‌مان‌و پێشمه‌رگه‌، ئێمه‌ پێمانخۆشه‌ له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه‌ له‌گه‌ڵ یه‌كێتیى‌ و لایه‌نه‌كانى دیكه‌ش حكومه‌ت پێكبهێنین، به‌ڵام حكومه‌تێك ئه‌و مه‌بده‌ئانه‌ى تێدا نه‌بێت، پێكنه‌یه‌ت باشتره‌.

لە کۆتایی قسەکانیدا رایگەیاند، هه‌موو هه‌وڵێك ده‌ده‌ین هه‌رچى زوتر حكومه‌ت پێكبێت‌ داوا له‌پارتى‌ و یه‌كێتیى ده‌كه‌م په‌له‌ بكه‌ن له‌پێكهێنانى حكومه‌ت، به‌ڵام لەسەر ئەو بنەمایە، ئەگەر لەسەر ئەو بنەمایە پێکنەیەت ئێمە بەردەوم دەبین لە ئیشی خۆمان، بەڵام حکومەتێک پێکنایەت له‌سه‌ر بنه‌ماى 50 به‌ 50.

ئەمە دووەم جارە لە دوای هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان کە بارزانی داوا لە یەکێتی و پارتی دەکات، پەلەبکەن لە پێهێنانی حکومەتی هەرێ، رۆژی نۆی نیسان لە میانی بەشداریکردنی لە 17یەمین پێشانگەی نێودەوڵەتیی کتێب لە هەولێر، جەختی لە پێویستیی پەلەکردن لە پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێمی کوردستان کردەوە لەلایەن پارتی و یەکێتییەوە.

رۆژی 20ـى تشرینی یەکەمی ساڵی رابردوو، هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ئەنجامدرا، پارتی 38 کورسی و یەکێتی 23 کورسی بەدەستهێنا، دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن هێشتا یەکێتی و پارتی لەسەر پێکهێنانی کابینەی 10ـى حکومەتی هەرێم رێکنەکەوتوون.