زانست

زانایان ئامێرێک بە قەبارەی دەنکە برنجێک دیزاین دەکەن کە شەکری خوێن دەپێوێت

Mic
2023-11-22

توێژەرانی ئەمریکی هەستەوەرێکیان دیزاین کردووە بۆ پێوانەکردنی شەکری خوێن (گلوکۆز) بە کاتژمێری دەست بۆ خوێندنەوەی ئەنجامەکانی.

لە مێژوودا، یەکەم سیستەمی گلوکۆزی خۆ چاودێری کە لە ساڵی ١٩٧٠ دروستکرا، کێشی ٣ پاوند (نزیکەی ١٤٥٠ گرام) بوو، سەرەتا تەنها بۆ نووسینگەی پزیشکان داڕێژرابوو و پێویستی بە دڵۆپێکی زۆری خوێن هەبوو بۆ خوێندنەوەی.

چاودێریکردنی شەکری خوێن بۆ تووشبووانی شەکرە زۆر گرنگە، چونکە وایان لێدەکات ڕێژەی شەکری خوێنیان هەڵسەنگێنن و ئایا پێویستی بە گۆڕینی بڕی خۆراک، ژەمی دەرمان، یان ژەمی ئەنسۆلین هەیە یان نا.

لە ئێستادا - زیاتر لە 50 ساڵ دوای ئەو ئامێرە کۆنە - توێژەرانی زانکۆکە سەرقاڵی دیزاینکردنی ئامێرێکی چاودێریکردنی گلوکۆزن کە هێندە بچووکە قەبارەکەی بەقەد دەنکە برنجێکە.

پرۆفیسۆر دکتۆر جیرارد کۆتێ وتی: ئامێرەکانی چاودێریکردنی گلوکۆز بە شێوەیەکی بازرگانی بەردەستن، بەڵام زۆربەیان پێویستیان بە دەرزییەک هەیە لە پێستدا کە بە پەچەیەکەوە لەسەر قۆڵ بەستراوەتەوە.
ئاماژەی بەوەشکرد، "یەک ئامێر هەیە کە دەتوانرێت بە تەواوی بچێنرێت، بەڵام زۆر گەورەترە لە ئامێرەکەمان و پێویستی بە پزیشکێک هەیە بۆ ئەوەی بە نەشتەرگەری لە ڕێگەی بڕینێکەوە بیچێنێت".

ئامێرە نوێیەکە کە لەلایەن کۆتێ و تیمەکەیەوە پەرەی پێدراوە، کە تێیدا هەستەوەرەکە دەخرێتە ژێر پێستەوە و بە بەکارهێنانی ڕووناکی ئامێرێکی هاوشێوەی کاتژمێر شیکاری دەکرێت بۆ دیاریکردنی چڕیی گلوکۆز، سیگناڵەکە دەنێردرێ بۆ مۆبایل و نەخۆش دەتوانێت ئەنجامەکانی لەگەڵ پزیشکدا بەشی بکات.

قبوڵکردنی هەستەوەرەکە لەلایەن جەستەوە تەحەدایەکی گرنگە، بۆیە دکتۆر مێلیسا گرۆنلان، و پرۆفیسۆری ئەندازیاری چارڵز ئێچ و بێتی بارکلی، کار لەسەر داپۆشینی هەستەوەرەکە دەکەن لەناو پەردەیەکدا کە زیاتر قبوڵکراو بێت بۆ جەستە.

مێلیسا گرۆنلان دەڵێت: "کاتێک شتێک دەچێنیت، جەستە بیردەکاتەوە، 'ئەمە هی ئێرە نییە'، هەوڵدەدات دەریبکات، کاتێک ئەوە ڕوودەدات، ئەو هەستەوەرە ناتوانێت کاربکات، چونکە گلوکۆزەکە ناچێتە ژوورەوە" پەردەکەمان هایدرۆجیلە، هاوشێوەی ئەو مادەیەی کە لە عەدەسەی کۆنتاکتدا بەکاردێت، بەڵام هایدرۆجیلێکی تایبەتە کە وەڵامی گەرمی دەداتەوە.”

پێکهاتەی هەستەوەرەکە ڕێگەی پێدەدات لە جەستەدا بمێنێتەوە بەبێ ئەوەی خانە و پڕۆتینەکانی پێوە بلکێن.
ئەم ئامێرە تا چەند دەخایەنێت؟
تا ئێستا ئامێرەکە لە قۆناغی تاقیکاریدایە و توێژەران وردەکارییەکانی تەمەنی ڕەفەکردنی بڵاونەکردۆتەوە.

ئایا پێویستی بە نەشتەرگەری هەیە؟
بەگوتەی ئەو توێژەرانە، هەستەوەرەکە پێویستی بە نەشتەرگەری نییە، بەڵکو بە دەرزییە، واتە پزیشک بە دەرزی لە ژێر پێستدا بە مۆنیتەری گلوکۆزی دەرزی لێدەدات.

ئایا ئامێرەکە پەسەند کراوە و خراوەتە بازاڕەوە؟
نەخێر، ئامێرەکە هێشتا لە قۆناغی پەرەپێداندایە.

جێگای سەرنجە نەخۆشی شەکرە نەخۆشییەکی درێژخایەنە و کاتێک ڕوودەدات کە پەنکریاس توانای بەرهەمهێنانی ئەنسۆلینی بە ڕێژەیەکی پێویست نەبێت، یان کاتێک جەستە ناتوانێت بە شێوەیەکی کاریگەر ئەو ئەنسۆلینە بەکاربهێنێت کە بەرهەمی دەهێنێت.

ئەنسۆلین هۆرمۆنێکە کە ئاستی گلوکۆز لە خوێندا کۆنتڕۆڵ دەکات، بەرزبوونەوەی گلوکۆزی خوێن دەرئەنجامێکی باوی کەموکوڕی لە کۆنترۆڵکردنی شەکر لە خوێندا و بە تێپەڕبوونی کات دەبێتە هۆی زیانێکی گەورە بە زۆرێک لە سیستەمەکانی لەش بەتایبەت دەمارەکان و بۆرییەکانی خوێن، بەپێی ڕاپۆرتی ڕێکخراوی تەندروستی جیهانی.

بەرزبوونەوەی ئاستی گلوکۆزی خوێن دەبێتە هۆی نزیکەی 20%ی مردنەکان کە لە ئەنجامی نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکانەوە ڕوودەدەن.

ڕێکلام
لە نێوان ساڵانی ٢٠٠٠ بۆ ٢٠١٩ ڕێژەی مردن بە نەخۆشی شەکرە بە ڕێژەی ٣% زیادی کردووە، ڕێژەی مردن بەهۆی نەخۆشی شەکرە لە وڵاتانی داهاتی مامناوەند بە ڕێژەی ١٣% زیادی کردووە.

بابەتی لێکچو

More News

Most Popular

هەواڵ

سودانی ئەمشە و بڕیار لە رەشنوسی رێککەوتنی هەرێم و بەغدا دەدات

Mic
2025-07-02


شاندی حکومەتی هەرێم و حکومەتی عێراق لەسەر پرسی نەوت و مووچە گەیشتوون بەرێککەوتن، رێککەوتنەکە تەنها ئەوەی ماوە سودانی ئیمزای لەسەربکات، لە کۆبونەوەی ئەمشەوی چوارچێوەی هەماهەنگیدا ئیمزاکردن یان رەتکردنەوەی رێککەوتنەکە یەکلایی دەبێتەوە.

چەند رۆژێکە شاندی حکومەتی هەرێم و حکومەتی عێراق لە گفتوگۆدان بۆ گەیشتن بە رێگەچارەیەک بۆ لابردنی بەربەستەکانی بەردەم هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم، هەرچەندە تائێستا ناوەڕۆکی رێککەوتنەکە بڵاونەکراوەتەوە، بەڵام هەردولا رێککەوتوون لەسەر هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم و رادەستکردنی نیوەی داهاتی ناخۆ لەلایەن هەرێمەوە بە بەغدا، لەبەرامبەردا بەغدا مووچەی هەرێم دەنێرێت.

مەسرور بارزانی، سەرکی حکومەتی هەرێمی کوردستان دوای کۆتاییهاتنی کۆبونەوەی ئەمڕۆ ئەنجومەنی وەزیران بڵاویکردەوە، هەرێم هەموو نەرمییەکی نواندووە بۆ دەستپێکردنەوەی هەناردەکردنی نەوتی هەرێم لە ڕێگەی کۆمپانیای سۆمۆ و گەڕاندنەوەی داهاتی فرۆشتنی نەوتی هەرێم بۆ وەزارەتی دارایی فیدڕاڵ.

بەنوەی سەرۆکی حکومەت، ئێستا هەرێمی کوردستان و کۆمپانیا نەوتییەکان، بە هەموو شێوەیەک ئامادەیی هاوکاریان لە گەل حکومەتی فیدڕال پێشان داوە بۆ هەناردە کردنەوەی نەوت ئەویش لە پێناوی بڕینی هەموو ئەو پاسا و بیانووانەی کە بەغدا بەکاریهێناون بۆ نەناردنی مووچەی موچەخۆرانی خەڵکی کوردستان.

سەرۆکی حکومەت رایگەیاند، چاوەڕێی بڕیاری حکومەتی فیدڕاڵ دەکەن بۆ پەسەندکردنی ئەو لەیەکتێگەیشتنە هاوبەشانەی کە لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا، لە نێوان هەردوولا بە ئامادەبوونی نوێنەری کۆمپانیا نەوتییەکان هاتووەتە ئاراوە

بەپێی زانیارییەکان، سێ رۆژە شاندی بەغدا و هەرێم لەسەر رەشنوسێک رێککەوتوون، هەرچەندە چاوەڕوان دەکرا لە کۆبونەوەی 1ـى تەموز ئونجومەنی وەزیرانی عێراق بڕیار لەسەر رەشنوسەکە بدات، بەڵام سودانی دەیەوێت رەزامەندی لایەنەکان چوارچێوەی هەماهەنگی وەربگرێت.

ئەمشەو چوارشەممە کۆبونەوەی چوارچێوەی هەماهەنگی لە بەسڕە ئەنجام دەدەرێت و سودانی بەشدار دەبێت و رەشنوسی رێککەوتنەکە لەگەڵ خۆی دەباتە سەر مێزی چوارچێوەی هەماهەنگی بۆ واژۆ کردن و وەرگرتنی رەزامەندی.

لە ئەگەری رەزامەندی چوارچێوەی هەماهەنگی، ئەوا سودانی ئیمزا لەسەر رێککەوتنەکە دەکات و دەچێتە بواری جێبەجێکردنەوە، هەرچەندە تائێستا رووننییە هەناردەکردنوەی نەوت پێش ناردنی موچە دەکەوێت، یان پێش هەناردەکردنەوەی نەوت موچە لەلایەن بەغداوە دەنێردرێت.

TVPodcastهەواڵبنکۆڵکاری دەربارەی ئێمە 18-

ریکلاممان لەگەڵ بکە

+964 (0)770 153 6483

[email protected]

Designed and developed by AVESTA GROUP

Mic News. ©2021 All rights reserved