زانست
چۆن تواناکانی مێشکت زیاد دەکەیت؟
.jpg)
2024-03-06
زاناکان پێیان وایە مێشکمان زۆر زیاتر لەوەی پێیە لەکاتی پێویست و بنیادنانی تواناکانمان بەکاریبهێنین، مرۆڤ بەشێکی زۆر کەمی مێشک بەکاردەهێنێت، ئەمەش هۆکاری جیاوازیەکانی نێوان مرۆڤەکانە بەگشتی، کۆمەڵێک خەڵک زیرەکن، کۆمەڵێکی دیکە زیاتر کۆمەڵێک هەیە لەلیستی ئەو کەسانەدا دایان دەنێین (کەم ژیریین)، تەفسیری زانستی چییە بۆ ئەم حاڵەتانە؟
خورافیاتێکی زۆر هەیە بەدرێژایی مێژو لەسەر تواناکانی عەقڵ، یەکێک لەو خورافیاتانەی لەناو کۆمەڵگای مرۆڤایەتیدا هەیە بەدرێژایی مێژو تەنانەت لەناو ڕۆژئاوا زۆر بەربڵاوە، ئەوەیە مرۆڤ تا ئێستا لە%10 ژیریی بەکارهێناوە، واتە تەنها (10) بەش لەمێشک.
ئەم بۆچونە دەمێکە لەگەڵ مرۆڤ دەژی، نوسەری بریتانی (کلۆدیا هامۆند) لەڕاپۆرتێکدا لە (BBC) دەڵێت: تواناکانی مرۆڤ زۆر لەوە زیاترە ئەگەر هاتو ئێمە توانیمان مێشک بەکابهێنین، زۆربەی تواناکانی مێشک بەهەدەر دەڕوات لەئەنجامی ناچالاكی و بەکارنەهێناندا.
هەروەها ئەو بۆچونەی لە %10 مێشک کاردەکات بەتەواوی دورە لەحەقیقەتەوە، ئەو نوسەرە هەمو لایەنەکانی ئەو قسانەی بەوردی شیکردۆتەوە و دڵنیایی دەدات لەوەی هەڵەیە و دورە لەڕاستیەوە.
لەڕاستیدا لەسەر زەوی مێشکی مرۆڤ بەشدارە لەهەمو کارەکانی جەستەدا، مێشک توانای پێگەیشتن و بەرەو پێش چونی هەیە، گەر هاتو بەشێوەیەکی زانستی برەو بدرێت بەمێشک، مێشک بەپشتگوێخستن تەمەڵ دەبێت.
تواناکانی مێشک و شێوەی برەوپێدانی
مێشکی مرۆڤ، لەتۆڕی Medium زانا و فەیلەسوف، ماسیۆ بۆتۆملی دەڵێت، مێشک گەشە دەکات بەپێی تەمەن تا کۆتا ساتی ژیان (Thin-Slicing) وەک چۆن بەردەکان لەسەر یەک جێگیر دەبن، بەبەهێزی، لەژێر فشاردا.
بەم شێوە زانیاری و زانست وەردەگرین لەجیهانی دەوروبەرمان لەهەمو چرکە ساتێکدا، بڕی ئەو زانیاریابەی وەری دەگرین زیاترە لەوەی بتوانین هەڵسوکەوتی لەگەڵ بکەین، بەتایبەت لەساڵانی سەرەتای بنیادنانماندا، لەو پێناوە مرۆڤ ڕێگاچارەی دۆزیوەتەوە وەک؛ قوتابخانە، کتێب، پڕۆگرام و زانکۆکان بۆ ئەوەی بتوانین رۆشنبیری و ئاگاهی بنیاد بنێین، ئەمەش بەڵگەی ئەوەیە مێشک ئەندامێکی زیندوە و توانای گەورە بون و گەشەکردنی هەیە، لەڕێگەی ڕاهێنان و خوێندنەوە.
چۆن تواناکانی مێشکمان زیاد بکەین؟
کۆمەڵێک ئامۆژگار لەتوانایدا هەیە نەزیفی زانیاری و ئاگاهی مرۆڤ ڕابگرێت، تۆڕی Psychreg کۆمەڵێک ڕێنمایی بڵاو کردوەتەوە توانای هەیە مێشک گەشە بکات تا ئەو پلەی پێویستە لەمرۆڤدا، ئەگەر هاتو ئەو ڕێنماییانە وەک خۆیان جێبەجێبکەین.
خەوتنی پێویست و لەکاتی گونجاودا
مێشک، عەقڵی مرۆڤ ماندو دەبێت لەبەر ئەو بڕە زۆرەی زانیاری وەریگرتوە لەڕۆژەکەدا و چارەسەری کردوە، مێشک سەنتەری بەڕێوەبردنی جەستەی تۆیە، ئەو هەڵدەستێک بەچالاکیەکانی ناوەوە و دەرەوەی تۆ، کاتێک مێشکت ماندو دەبێت، ئەوکات مێشک ناتوانێت سەرنج بدات، هەروەها ڕۆڵی بەڕێوەبردنی لاواز دەبێت.
لێرەوە مێشک پێویستی بەپشوە، بۆ ئەوەی دوبارە وزە وەربگرێتەوە، و تواناکانی بەکاربهێنێتەوە، پێویستە خەوی پێووسیت بدرێت بەمێشک، خەوی تەندروست، تەنها خەوی پێویست گرنگ نییە، بەڵکو کەی دەنویت، نوستن لەکاتی خۆیدا، نوستنی ڕۆژانە بەراورد ناکرێت بەنوستنی شەوانە، خوا شەوی بۆ پشو دروست کردوە، بۆ ئارامی بەهێزی جەستە و مێشک.
ڕاهێنانە وەرزشیەکان
ڕاهێنانی وەرزشی تەنها ماسولکەکان بەهێز ناکات، بەڵکو یارمەتی توانای ژیریی مرۆڤ دەدات، مێشک پێویستی بەوزەیە تا کار بکات، هێز لێرەدا بەمانای وزە و ئۆکسجین دێت، بۆ ئەوەی باشترینی پێشکەشبکات، ئەوەمان لەیاد بێت رۆژانە لە %20 ئۆکسجینی وەرگیراو مێشک سەرفی دەکات.
لەکاتی وەرزشکردندا هات و چۆی خوێن باشتر دەبێت، ئەوکات زیاتر دەگات بەمێشک، واتە؛ ئۆکسجینی زیاتر، هەروەها جەستە هۆرمۆنی (ئەندرۆفین) دەڕژێت، واتلێدەکات دڵخۆش بیت، دڵە ڕاوکێ و فشاری مێشک کەمدەکاتەوە، توانای مێشک زیاد دەکات.
ڕاهێنانی عەقڵی
مێشکمان ماسولکەیە، پێویستی بەڕاهێنانی ڕۆژانەیە، بۆ ئەوە سست و لاواز نەبێت، تواناکانی کەم نەکات، خوێندنەوە لەگرنگترین ئەو چالاکیانەیە زاناکان ئامۆژگاریمان دەکەن لەپێناو ڕاهێنانی مێشکدا، هەروەها دۆزینەوەو چارەسەرکردنی مەتەڵەکان و نوسینە ئاڵۆزەکان، یاری شەتڕەنج، ئەگەر حەزت لەیاریە ئەلیکترۆنیەکان بێت، ئەو یاریانەش ژیری دەجوڵێنن بەسودە بۆ چالاکی مێشک.
خواردنی زیرەک
خواردن بەهەمان شێوە کاریگەری هەیە لەسەر تواناکانی مێشکت، دڵنیابە چی دەکەیتە گەدەت کاریگەری هەیە لەسەر مێشکت، لێرەوە ئامۆژگاریت دەکەم بەخواردنی (Smart food) خواردنی زیرەک کە پێکهاتوە لە خواردنە ئاوییەکان، وەک ماسی و سەلەمون، تونە، سەردین، هەروەها هێلکە، شوکولاتەی تاریک، چەرەسات، بەدڵنیایی سەوزە و میوەکان.
تێڕامان ، نەک زۆر بیرکردنەوە
هەندێک جار هۆکار ئەوەیە زۆر بیردەکەینەوە لەکۆمەڵێک شت لەیەک کاتدا، زیادەڕەویکردن لەبیرکردنەوە توشی پەرتەوازەیی عەقڵیت دەکات، ئەمە هۆکارە بۆ ئەوەی مێشک ماندو ببێت و تەرکیز نەکات، لەم حاڵەتانەدا، تێڕامان تاقیبکەرەوە، بۆ کۆکردنەوەی بیرکردنەوەکانت، ئارام کردنەوەی مێشکت، تێڕامان زۆر گرنگە بۆ هێور کردنەوەی جەستە و مێشك، دەکرێت دەفتەرێک دابنێیت بۆ نوسینەوەی بیرکردنەوە پەرش و بڵاوەکانت.
هەمو جارێک یەک چالاکی
لەم ڕۆژگارەی ئێستاماندا خەڵکێکی زۆر دەیانەوێت کۆمەڵێک کارپێکەوە ئەنجامبدەن لەیەک کاتدا، ئەمە هۆکاری ماندو بونی مێشکە ، پێویستە تەواوی بیرکردنەوەت لای یەک چالاکی بێت، پێش ئەوەی هەنگاو بنێیت بۆ چالاکیەکی دیکە.
بەم شێوە یارمەتیدەری مێشکی خۆت دەبیت، لەچارەسەرکردنی گرفتەکانی ڕۆژانەت یان کاروباری دەوام.
ئێستا زانیمان بەچ شێوەیەک مێشکمان چالاک و تێر دەکەین.
بابەتی لێکچو
-
ئایا ماسی دوای بەستنی دووبارە زیندوو دەبێتەوە؟
زانست2024-07-25
-
توێژینەوەیەکی نوێ: میسڕییە کۆنەکان نەشتەرگەری شێرپەنجەیان بەسەرکەوتوویی ئەنجامداوە
زانست2024-07-22
-
کۆمپانیایەک ئۆتۆمبێلێک دروستدەکات بە وزەی تیشکی خۆر کاردەکات
زانست2024-07-22
-
جارێکی تر؛ هەوڵ بـۆ دۆزینەوەی پاشماوەکانی کەشتیی تایتانیک دەدرێت
زانست2024-07-20
More News
 copy.jpg)
Most Popular
-
ڤایرۆسێکی نوێ لە هیندستان دەرکەوت کە نە چارەسەر نە ڤاکسینی هەیە
تەندروستی2024-07-22
1
-
بەهۆی دواكەوتنی گەشتەكەی بو بە ملیۆنێر
ژیان2024-07-23
2
-
کۆمپانیایەک ئۆتۆمبێلێک دروستدەکات بە وزەی تیشکی خۆر کاردەکات
زانست2024-07-22
3
-
توێژینەوەیەکی نوێ: میسڕییە کۆنەکان نەشتەرگەری شێرپەنجەیان بەسەرکەوتوویی ئەنجامداوە
زانست2024-07-22
4
-
بۆچی پێویستە سەردانی باخچەی ئاژەڵان بکەین؟
ژیان2024-07-23
5
-
چۆن لە کاتی دوودڵیدا بڕیارە راستەکە دەدەیت؟
ژیان2024-07-22
6
-
درێژترین تەلەفریک لەجیهاندا
ژیان2024-07-24
7
-
مێتا ئاپێكی ركابەری تویتەر رادەگەیەنێت
Tech2024-07-22
8
زانست
ئایا ماسی دوای بەستنی دووبارە زیندوو دەبێتەوە؟
2024-07-25
لە بابەتێکی ماڵپەڕی " earthdate" دا باس لەوە دەکات کە ماسی بە گشتی توانای خۆگونجاندن لەگەڵ گۆڕانی پلەی گەرمیدا هەیە و دەتوانێت لە ئاوی سارددا بۆ ماوەیەکی زۆر بژی، بەڵام ئەگەر ئاوێک بە تەواوی بەستوو بێت، ئەگەری ئەوە هەیە هەندێک لە ماسییەکان بمرن.
لێرەدا پرسیارەکە ئەوەیە چۆن ماسییەکان لە دەریاچە بەستووەکان و ئاوەکانی ناوچە جەمسەرییە سەهۆڵاوییەکانی زەویدا دەژین؟
ماسییەکان کۆمەڵێک ستراتیژی بەکاردەهێنن بۆ مانەوەیان لە ژیاندا، ئەوانیش بریتین لە:
- خاوبوونەوەی میتابۆلیک، ماسی دەچێتە دۆخێکەوە پێی دەوترێت "torpor" ئەمەش هاوشێوەی خەوی زستانەیە، بەڵام بەو شێوەیە قووڵ نییە، پلەی گەرمی جەستەیان لەگەڵ پلەی گەرمی ئاوەکەدا دادەبەزێت و لێدانی دڵ و هەناسەدان و ئاستی چالاکی و جوڵەکانی بە شێوەیەکی سەرنجڕاکێش کەم دەبنەوە، بەم شێوەیەش وزە دەپارێزێت چونکە جەستەیان پێویستی بە جوڵە نییە.
- دەڕۆنە قووڵاییەکی زۆرترەوە، زۆرێک لە جۆرەکانی ماسی دەچنە ناوچە قووڵاییەکانی دەریاچەکانەوە کە پلەی گەرمی ئاوەکە جێگیرتر دەمێنێتەوە و کەمتر ئەگەری بەستنی تەواوەتی هەیە، ئەمەش ماسییەکە دەپارێزێت وادەکات لە ژیاندا بمێنێتەوە.
- کەمبوونەوەی ئارەزووی خواردن، بەو پێیەی ئاستی چالاکییەکانیان زۆر کەم دەبێتەوە، ماسییەکان پێویست ناکات لە وەرزی زستاندا وەکو جاران خۆراک بدۆزنەوە، لەوانەیە زۆر کەم بخۆن یان پشت بە وزەی یەدەگی خۆیان ببەستن.
- گونجاندنی فیزیۆلۆژی، هەندێک جۆری ماسی گونجانی تایبەتیان لە جەستەیاندا هەیە کە یارمەتیان دەدات لە سەرمادا بمێننەوە، بۆ نموونە هەندێکیان پرۆتینی دژە بەستن لە خوێنیاندا هەیە کە ڕێگری لە بەستنی خانەکانیان دەکات.
هەر بۆیە بە بەکارهێنانی ئەم ستراتیژانە، ماسییەکانی دەریاچە بەستووەکان دەتوانن وزەی خۆیان بپارێزن و لە بارودۆخی سەختی زستاندا بژین تا بەهار دێت.
