ژیان

لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە دەتوانرێت بە دەرمان بەرەنگاریی بکرێتەوە

Mic
2024-06-10


ئەگەر بەر ژاوەژاوی بەرز بکەوێت، هەندێک کەس هەست بە زەنگی گوێچکە دەکەن، تەنانەت هەندێکی تریش تووشی لەدەستدانی بیستنی کاتی یان هەمیشەیی دەبن. بەڵام توێژەر تانۆس تزۆنۆپۆلۆس لە سەنتەری توێژینەوەی بیستن لە قوتابخانەی پزیشکی زانکۆی پیتسبورگ زنجیرەیەک لێکۆڵینەوەی ئەنجامدا بە ئامانجی لێکۆڵینەوە لەم کێشەیە و پەرەپێدانی شێوازی پزیشکی بۆ زاڵبوون بەسەریدا.

لە توێژینەوەیەکدا کە لە گۆڤاری زانستی Proceedings of the National Academy of Sciences بڵاوکراوەتەوە، تانۆس و ئەو تیمە توێژینەوەیەی کە سەرۆکایەتی دەکات، گەیشتوونەتە ئەو ئەنجامەی کە لەدەستدانی بیستن لە حاڵەتی بەرکەوتن بە ژاوەژاو لە ئەنجامی گۆڕانکاری لە ئاستی مۆلیکولەکانی ناو گوێی ناوەوەدا دروست دەبێت، و ئەوەش... دەکرێت کاریگەرییەکانی ئەم کاریگەریانە کەم بکرێتەوە کێشەکە بەهۆی خواردنی هەندێک دەرمانەوە دروست دەبێت.

لێکۆڵینەوەکە دەرکەوتووە کە کێشەی لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە کاریگەری لەسەر ملیۆنان کەس هەیە، هەروەها لەئەنجامی زیادبوونی ئاستی زینک لە گوێی ناوەوەیە کە کانزایەکی گرنگە بۆ کارە خانەییەکان لە لەش و هەستی بیستن بەتایبەتی.

ئەو پشکنینانەی لەسەر مشکی تاقیگە ئەنجامدراون دەریانخستووە کە ئەگەری هەیە، بەهۆی هەندێک دەرمانەوە، بڕێکی زیادەی زینک لەناو گوێدا هەڵبمژرێت، ئەمەش یارمەتیدەرە بۆ گەڕاندنەوەی توانای بیستن. توێژەران بۆیان دەرکەوتووە کە خواردنی ئەم دەرمانانە پێش بەرکەوتنی ژاوەژاو لە پلەی یەکەمدا گوێ لە لەدەستدانی بیستن دەپارێزێت.

لە میانی تاقیکردنەوەکاندا، توێژەران بۆیان دەرکەوتووە، دوای چەند کاتژمێرێک لە بەرکەوتنی ژاوەژاو، ئاستی زینک لە گوێی ناوەوەی مشکدا بەرز دەبێتەوە، ئەمەش دەبێتە هۆی زیانگەیاندن بە گوێ لە ئاستی خانەکان و تێکچوونی پەیوەندی نێوان خانەکان.

توێژەران دەڵێن، ڕەنگە کێشەی لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە لاوازکەر بێت، چونکە هەندێک کەس گوێیان لە دەنگەکان دەبێت کە بوونیان نییە، ئەمەش بە زەنگی دەنگ ناسراوە، ئەمەش کێشەیەک کە کاریگەری زۆری لەسەر کوالێتی ژیانی ئەو کەسانە هەیە کە ئەم حاڵەتە تەندروستییەیان هەیە.


تانۆس، لە لێدوانەکانی ماڵپەڕی سایتێک دەیلی کە تایبەتە بە توێژینەوەی زانستی بڵاویکردووەتەوە، دەڵێت "کێشەی لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە لە ئاستی بایۆلۆژیدا بە تەواوی تێنەگەیشتبوو، هەر بۆیەش توێژەران لە چارەسەرکردنیدا ڕووبەڕووی ئاستەنگ بوونەتەوە."

ئاماژەی بەوەشکرد، "ئەم دۆزینەوە نوێیە دەرگایەکی فراوان دەکاتەوە بۆ دۆزینەوەی چارەسەرێک بۆ ئەم کێشەیە، بەتایبەتی دوای ئەوەی تاقیکردنەوەکان دەریانخستووە دەرزی لێدانی مشک بە پێکهاتەی کیمیایی کە زینکی زیادە لە گوێچکە هەڵدەمژن یارمەتیدەرە بۆ پاراستنی بیستن و کەمکردنەوەی زیانەکانی بەهۆی ژاوەژاوەوە".

More News

Most Popular

تەندروستی

بەکارهێنانی مەیکەپی دژە ئاو مەترسیدارە؟

Mic
2025-10-04

توێژینەوەیەک کە لە گۆڤاری زانستی ژینگە و تەکنۆلۆژیادا بڵاو کراوەتەوە ئاماژەی بەوە داوە، بەشێک لە بابەتی جوانکارییەکان کە ئەمڕۆ بەکار دێت، ڕێژەیەکی زۆر لە ماددە کیمیایییە ژەهراوییەکان لە پێکهاتەیاندا هەیە وەک پۆڵی فلۆرۆ ئەڵکیل (PFAS ) . کە بەداخەوە لە پێکهاتەی ماددە جوانکارییەکاندا ئەم ماددە نانووسرێت بۆ ئەوەی خەڵک هۆشیار بێت.

ئیدارەی خۆراک و دەرمانی ئەمریکی (FDA) باس لەوە دەکات، بەشێک لە بابەتە جوانکارییەکانی وەکوو بۆیەی نینۆک و کرێمەکان و سوراو و قەڵەم چاو و ماسکەرا، دەکرێت ئەم ماددانەی تێ بکرێت بۆ ئەوەی زۆرتر بە درەوشاوەیی دەربکەوێت. بۆیە زۆر گرنگە ئەو بابەتە جوانکارییانە بەکار دێت کە دڵنیان لەوەی ئۆریجیناڵە و کوالێتی بەرزە.