ژیان

لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە دەتوانرێت بە دەرمان بەرەنگاریی بکرێتەوە

ئەگەر بەر ژاوەژاوی بەرز بکەوێت، هەندێک کەس هەست بە زەنگی گوێچکە دەکەن، تەنانەت هەندێکی تریش تووشی لەدەستدانی بیستنی کاتی یان هەمیشەیی دەبن. بەڵام توێژەر تانۆس تزۆنۆپۆلۆس لە سەنتەری توێژینەوەی بیستن لە قوتابخانەی پزیشکی زانکۆی پیتسبورگ زنجیرەیەک لێکۆڵینەوەی ئەنجامدا بە ئامانجی لێکۆڵینەوە لەم کێشەیە و پەرەپێدانی شێوازی پزیشکی بۆ زاڵبوون بەسەریدا.

لە توێژینەوەیەکدا کە لە گۆڤاری زانستی Proceedings of the National Academy of Sciences بڵاوکراوەتەوە، تانۆس و ئەو تیمە توێژینەوەیەی کە سەرۆکایەتی دەکات، گەیشتوونەتە ئەو ئەنجامەی کە لەدەستدانی بیستن لە حاڵەتی بەرکەوتن بە ژاوەژاو لە ئەنجامی گۆڕانکاری لە ئاستی مۆلیکولەکانی ناو گوێی ناوەوەدا دروست دەبێت، و ئەوەش... دەکرێت کاریگەرییەکانی ئەم کاریگەریانە کەم بکرێتەوە کێشەکە بەهۆی خواردنی هەندێک دەرمانەوە دروست دەبێت.

لێکۆڵینەوەکە دەرکەوتووە کە کێشەی لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە کاریگەری لەسەر ملیۆنان کەس هەیە، هەروەها لەئەنجامی زیادبوونی ئاستی زینک لە گوێی ناوەوەیە کە کانزایەکی گرنگە بۆ کارە خانەییەکان لە لەش و هەستی بیستن بەتایبەتی.

ئەو پشکنینانەی لەسەر مشکی تاقیگە ئەنجامدراون دەریانخستووە کە ئەگەری هەیە، بەهۆی هەندێک دەرمانەوە، بڕێکی زیادەی زینک لەناو گوێدا هەڵبمژرێت، ئەمەش یارمەتیدەرە بۆ گەڕاندنەوەی توانای بیستن. توێژەران بۆیان دەرکەوتووە کە خواردنی ئەم دەرمانانە پێش بەرکەوتنی ژاوەژاو لە پلەی یەکەمدا گوێ لە لەدەستدانی بیستن دەپارێزێت.

لە میانی تاقیکردنەوەکاندا، توێژەران بۆیان دەرکەوتووە، دوای چەند کاتژمێرێک لە بەرکەوتنی ژاوەژاو، ئاستی زینک لە گوێی ناوەوەی مشکدا بەرز دەبێتەوە، ئەمەش دەبێتە هۆی زیانگەیاندن بە گوێ لە ئاستی خانەکان و تێکچوونی پەیوەندی نێوان خانەکان.

توێژەران دەڵێن، ڕەنگە کێشەی لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە لاوازکەر بێت، چونکە هەندێک کەس گوێیان لە دەنگەکان دەبێت کە بوونیان نییە، ئەمەش بە زەنگی دەنگ ناسراوە، ئەمەش کێشەیەک کە کاریگەری زۆری لەسەر کوالێتی ژیانی ئەو کەسانە هەیە کە ئەم حاڵەتە تەندروستییەیان هەیە.


تانۆس، لە لێدوانەکانی ماڵپەڕی سایتێک دەیلی کە تایبەتە بە توێژینەوەی زانستی بڵاویکردووەتەوە، دەڵێت "کێشەی لەدەستدانی بیستن بەهۆی ژاوەژاوەوە لە ئاستی بایۆلۆژیدا بە تەواوی تێنەگەیشتبوو، هەر بۆیەش توێژەران لە چارەسەرکردنیدا ڕووبەڕووی ئاستەنگ بوونەتەوە."

ئاماژەی بەوەشکرد، "ئەم دۆزینەوە نوێیە دەرگایەکی فراوان دەکاتەوە بۆ دۆزینەوەی چارەسەرێک بۆ ئەم کێشەیە، بەتایبەتی دوای ئەوەی تاقیکردنەوەکان دەریانخستووە دەرزی لێدانی مشک بە پێکهاتەی کیمیایی کە زینکی زیادە لە گوێچکە هەڵدەمژن یارمەتیدەرە بۆ پاراستنی بیستن و کەمکردنەوەی زیانەکانی بەهۆی ژاوەژاوەوە".

هەواڵ

"حزبی دیموکرات دەڵێت "ئاسایش بێهزاد خوسرەوی رادەستی ئیتڵاعات کردۆتەوە

حزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران دەڵێت" ئاسایشی سلێمانی بێهزاد خوسرەوی ئەندامی ئەو حزبەیان دەستگیرکردوە و رادەستی ئیڵاعاتی ئێرانیان کردۆتەوە، بەڵام ئاسایش دەڵێت لەسەر داوای خۆی گەڕێندراوەتەوە.

دەنگۆی رادەستکردنەوەی ئەندامێکی حزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران، کە پارتێکی ئۆپۆزسیۆن، کاردانەوەی لێکەوتۆتەوە، ئاسایشی سلێمانی رۆژی هەینی رایگەیاند کە "بێهزاد خوسرەوی ماوەی مۆڵەتی مانەوەی لە هەرێم تەواو بووە بۆیە لەسەر داوای خۆی گەڕندراوەتەوە بۆ رۆژهەڵاتی کوردستان."

بەڵام ئەمڕۆ شەممە، حزبی دیموکراتی ئێران ئەو لێدوانە ڕەتدەکاتەوە و دەڵیت" بێهزاد خوسرەوی لەلایەن ئاسایشیەوە دەستگیرکراوە و رادەستی ئیتڵاعاتی سنە کراوەتەوە.

ڕۆژی 6-9-2024، ڕێکخراوی مافی مرۆڤی هەنگاو بڵاوی کردەوە، هەفتەی ڕابردوو چالاکوانێکی خەڵکی سەقز بەناوی بێهزاد خوسرەوی تەمەن 35 ساڵ کە خاوەن پێداویستیی تایبەت بووە و ئەندامی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران بووە، هاوکات ئەندامی فەرمی کۆمیسیاری باڵای پەنابەرانی نەتەوەیەکگرتووەکان بووە، دوای دەستگیرکردن و ئەشکەنجەدانی لەلایەن هێزە ئەمنییەکانی سلێمانی ڕادەستی ئێران کراوەتەوە.

ناوەندی تەشکیلاتی حیزبی دیموکراتی کوردستانی ئێران ڕایگەیاندووە، لە ماوەی دوو هەفتەی ڕابردوودا بەهزاد خوسرەوی لە شاری سلێمانی دووجار لەلایەن ئاسایشەوە بانگ کراوە و جاری دووەم و دوای چەند ڕۆژێک لە بەندکردن و ڕاگرتن، ڕادەستی ئیدارەی ئیتلاعاتی شاری سنە کراوەتەوە.

حیزبی دیموکرات وەڵامی ئاسایشی سلێمانی داوەتەوە و ئاماژەی بەوە کردووە، کە بەهزاد خوسرەوی ماوەی زیاتر لە 10 ساڵە لەگەڵ دایک و خوشکی لە هەرێمی کوردستان لە شاری سلێمانی دەژین و بەپێ هەموو بەڵگە بەردەستەکان، لە نیشینگەی شاری سلێمانی مۆڵەتی مانەوە و نیشتەجێبوونیان وەرگرتووە، مانەوەیان لەو شارە یاسایی و بەپێی ڕێوشوێنەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان بووە.

ماوەی حەوت ساڵ بەهزاد و بنەماڵەکەی ئەندامی حیزبی دیموکرات بوون، لە هەموو ئەو ماوەیەشدا لە چوارچێوەی یاسا و ڕێوشوێنەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە سلێمانی ژیاون،  هیچ لادان و سەرپێچییەک لە ناوبراو ڕووی نەداوە کە لە دادگایەکدا لەسەری سەلمێندراوبێت، تەنانەت وەک پەناخوازی سیاسی لە کۆمیساریای بەرزی پەنابەران، نوێنەرایەتیی UN لە هەرێمی کوردستان ناوی تۆمار کردوە. 

حیزبی دیموکرات ڕادەستکردنی بەهزاد خوسرەوی بە کۆماری ئیسلامیی ئێران سەرکۆنە دەکات و دەڵێت، دەبوایە دۆسیەی گرتنی بەپێی یاسا لە دەزگای دادی هەرێمی کوردستاندا بڕیاری لەسەر درابا، نەک ناوبراو کە ئەندامی حیزبێکی سیاسیی دژبەری ئێران و پەناخوازی سیاسی نیشتەجێی هەرێمی کوردستانە، لەلایەن دەزگای ئاسایشی سلێمانییەوە ڕادەست بکرێتەوە.