ژیان

هاوڕێ و خێزان ئەگەری تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵ کەمدەکەنەوە

Mic
2024-06-18

تۆڕی کۆمەڵایەتی
زانراوە کە پەیوەندی کۆمەڵایەتی گرنگە بۆ تەندروستی دەروونی و جەستەیی و باشترکردنی باری دەروونی و بەرزکردنەوەی هەستی سەربەخۆیی و ئاسایش و سەلامەتی. زۆرێک لە توێژینەوەکان ئەو کاریگەرییە نەرێنییانەیان دەرخستووە کە تەنیایی و دابڕانی کۆمەڵایەتی دەتوانێت لەسەر تەندروستی هەبێت، بەتایبەتی بۆ کەسانی بەساڵاچوو.

هۆکارە کۆمەڵایەتییەکان
توێژینەوە نوێیەکە بە سەرۆکایەتی زانکۆی مۆناش لە ئوسترالیا، لێکۆڵینەوەی لەوە کردووە کە پەیوەندی کۆمەڵایەتی چەندە گرنگە کاتێک باس لە تەندروستی دڵ دەکرێت لەڕووی پێشبینیکەرە سەرەکییەکانی نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکانەوە لە ئەنجامی کۆمەڵێک هۆکاری جیاوازی کۆمەڵایەتیبوون. وەک یەکەم لێکۆڵینەوە کە سەیری مەترسی نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکان دەکات لە پێوەندی لەگەڵ کۆمەڵێک هۆکاری کۆمەڵایەتی بەرفراوان، بۆی دەرکەوتووە کە ڕەگەز ڕۆڵی هەیە.

هاوسەر و خزم و کەسوکار
ئەنجامی توێژینەوەکە دەرکەوتووە کە هاوسەرگیری پەیوەندی بە کەمبوونەوەی مەترسی تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکانەوە هەیە بۆ هەردوو ڕەگەزی نێر و مێ. بۆ پیاوان نزیک بوون لە سێ بۆ هەشت خزم کە دەتوانن داوای یارمەتی بکەن، ئەگەری تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکان بە ڕێژەی 24% کەمدەکاتەوە. پیاوێک کە بەردەوام پەیوەندی لەگەڵ سێ بۆ هەشت خزم و کەسوکاری هەبێت کە بتوانێت لەگەڵیاندا باسی بابەتی تایبەت بکات، مەترسییەکەی بە ڕێژەی ٣٠٪ کەمدەکاتەوە. بەشداریکردن لە چالاکییە کۆمەڵایەتییە کێبڕکێکارەکاندا وەک یاری شەترەنج یان کارت بووە هۆی کەمبوونەوەی 18%. بۆ خانمان، ژیان لەگەڵ کەسانی دیکە - وەک خێزان، هاوڕێ یان خزم- ئەگەری تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکان بە ڕێژەی 26% کەمدەکاتەوە. هەبوونی سێ هاوڕێ یان زیاتر کە بتوانن لەگەڵیان باسی بابەتە تایبەتەکان بکەن پەیوەندی بە کەمبوونەوەی ٢٩%ەوە هەبوو.

هاوڕێیەتی نزیک و گفتوگۆکردن لەسەر نیگەرانییەکان
ئاشمایلا بیرهانو تیشال، کاندیدی دکتۆرا لە قوتابخانەی… تەندروستی گشتی و پزیشکی خۆپاراستن لە زانکۆی مۆناش و لێکۆڵەری سەرەکی توێژینەوەکە: لە کاتێکدا بۆ پیاوان، هەبوونی کەسوکاری نزیک کە مرۆڤ دەتوانێت بە ئاسانی داوای یارمەتی لێبکات یان باسی نیگەرانییەکانی کەسی بکات، پەیوەندی بە کەمبوونەوەی ڕێژەی تووشبوون بە نەخۆشییەکانی دڵ و خوێنبەرەکانەوە هەبووە.

پێشنیاری سادە و گرنگ
دەشڵێت: "بەبێ گوێدانە تەمەن، بەڵگەکان بۆ سوودەکانی هاوڕێ و کەسە نزیکەکان لەسەر تەندروستی دڵ و خوێنبەرەکان ڕوونن. ئەم دیاردەیە دەتوانرێت بگەڕێنرێتەوە بۆ کاریگەری ئەرێنی هاوبەشکردنی هەستەکان لەگەڵ ئەندامانی خێزان، هاوڕێ یان دراوسێ لە بەرزکردنەوەی هەستی خۆشگوزەرانی و پەیوەندی، " توێژەر تیشال وتی.

پێشنیارەکانی توێژینەوەکە بریتین لە تەنها دەرهێنانی خەڵک و پەیوەندی کۆمەڵایەتی، هەروەها پەروەردەکردن و چێژوەرگرتن لە پەیوەندی نزیک لەگەڵ هاوڕێ و خێزانەکان، کە یارمەتیدەر دەبێت بۆ باشترکردنی تەندروستی دڵ.

More News

Most Popular

هەواڵ

هەڵبژاردن شەڕی نەوەی نوێ و کۆمەڵ گەرم دەکات

Mic
2025-07-01

شەڕی میدیایی جوڵانەوەی نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەریی لەگەڵ نزیکبوونەوە لە هەڵبژاردن گەرمتردەبێت، بەشێکیش وەک هۆکارێک بۆ پەرتبوونی دەنگی ناڕازی پێناسەی دەکەن.

نزیکبونەوەی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان شەڕی میدیایی جوڵانەوەی نەوەی نوێ بە سەرۆکایەتی شاسوار عەبدولواحید و کۆمەڵی دادگەریی کوردستان بە سەرۆکایەتی عەلی باپیر گەرم دەکات.

دەستپێکردنی پشووی هاوینەی پەرلەمانی کوردستان کە سەرۆکە بەتەمەنەکەی لە لیستی نەوەی نوێیە، دیسانەوە بووەتە بابەتێکی دیکەی جەنگی میدیایی نێوان نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەریی.

کۆمەڵی دادگەریی، تاکە هێزی سیاسی هەرێمی کوردستانە کە بەهۆی ناڕازیبوونی بە ئەنجامەکانی هەڵبژاردن بایکۆتی پەرلەمانی کوردستانی کردووە.

نەوەی نوێ ترسی هەیە هەڵوێستەکەی کۆمەڵ کاریگەری لەسەر شەقام هەبێت و بەشێکی دەنگی ناڕازی لە رێگەی ئەو هەڵوێستەوە بۆ خۆی ببات بە تایبەت کە تائێستا پەرلەمان کارا نەبووە. 

ئەوەی وایکردووە ئەو گریمانەیە بەهێزبێت، هێرشی توندی میدیایی نەوەی نوێیە بۆ سەر بڕیارەکەی کۆمەڵ بۆ بایکۆتکردنی پەرلەمانی کوردستان.

 نەوەی نوێ، کۆمەڵی دادگەری بەوە تۆمەتبارکردووە کە کۆتا هەڵبژاردن بەهۆی ساختەکاریی رۆژی هەڵبژاردن و جیاکردنەوەی دەنگەکانەوە بایکۆتی پەرلەمانی کردووە، کەچی دیسان بەشداریی هەڵبژاردن دەکاتەوە. 

کۆمەڵ لەسەرەتاوە بێدەنگیی هەڵبژارد، بەڵام دواتر وەڵامی هێرشەکەی نەوەی نوێی دایەوە و جوڵانەوەکەی بە "ئاڕاستەکراو" تۆمەتبار کرد.

کۆمەڵی دادگەری بە تایبەت رەخنەی لەو هەڵوێستەی نەوەی نوێ گرتووە کە لە پەرلەمانی عێراق دەنگی بە یاسای "بە تاوانکردنی هاوڕەگەزخوازیی و ڕەگەز گۆڕین" نەداوە. 

هاوڵاتییان رای جیاوازییان لەسەر شەڕی میدیایی نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەری هەیە، بەشێکیان وەک بابەتێکی ئاسایی و هەڵمەتێکی پێشوەختەی هەڵبژاردن لێی دەڕوانن، بەڵام زۆرن ئەوانەشی پێیان وایە شەڕی میدیایی حزبە ئۆپۆزسیۆنەکان کاریگەری لەسەر پەرتکردنی دەنگە ناڕازییەکان دەبێت. 

نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەری لە کاتێکدا شەڕی میدیایان دژ بە یەکتر گەرمکردووە کە دوو پارتەکە لەگەڵ لایەنە ئۆپۆزسیۆنەکانی دیکەدا لە هەوڵی دروستکردنی یەک لیست بوون بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، بەڵام هەوڵەکەیان شکستی هێنا. 

جوڵانەوەی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی کوردستان خاوەنی 15 کورسییە و لە پەرلەمانی عێراقیش خاوەنی 9 کورسییە، کۆمەڵی دادگەری لە پەرلەمانی عێراق خاوەنی یەک کورسییە، ئەگەرچی لە پەرلەمانی کوردستان 3 کورسی بەدەستهێناوە، بەڵام وەک خۆیان رایانگەیاندووە، بەهۆی " ساختەکاری"یەوە بایکۆتی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستانیان کردووە.