تەندروستی

چۆن بزانین دڵەڕاوکێی کۆمەڵایەتیمان هەیە؟

ئاساییە مرۆڤ لە هەندێک بارودۆخدا هەست بە دڵەڕاوکێ بکات. بۆ نموونە پێش چوونە ژوان یان پێشکەشکردنی سیمینارێک بۆ یەکەم جار ڕەنگە تووشی دۆخێکی سەیرت بکات و هەست بکەیت گەدەت دێشێ دەکات. بەڵام ناڕێکی دڵەڕاوکێی کۆمەڵایەتی حاڵەتێکی جیاوازە و کەسی تووشبوو تەنانەت بە بەرکەوتن و مامەڵەی ئاسایی رۆژانەش تووشی دڵەڕاوکێ دەبێت.

ئەو کەسانەی ناڕێکی دڵەڕاوکێی کۆمەڵایەتییان هەیە، زیاتر لە خەڵکانیتر ترس، قەلەقی و شەرمی بەردەوام کاریگەری دەکاتە سەر ، پەیوەندییەکانیان، ئاستییان لە قوتابخانە، کار و ڕۆتینەکانی ڕۆژانەیان. بۆیە ئەم کەسانە هەوڵدەدەن خۆیان لەو بارودۆخانە بە دوور بگرن کە تێیدا بەرکەوتنیان لەگەڵ کەسانی تردا هەیە. واتا دۆخەکە قورسترە لە شەرم و قەلەقییەکی ئاسایی کە ڕەنگە لە هەندێک دۆخدا لە زۆرینەماندا هەبێت. دوورەپەرێزی کۆمەڵایەتی و تێکەڵنەبوون لەگەڵ ئەوانی تردا، یەکێکە لە خەسڵەتە جیاکەرەوەکانی دڵەڕاوکێی کۆمەڵایەتی.

نیشانەکانی ئەم ناڕێکییە بریتین لە:
. ترس لەو بارودۆخانەی کە ڕەنگە تێیدا ئەوانی تر بە چاوێکی نێگەتیڤ سەیرت بکەن.
. هەستکردن بە قەلەقییەکی زۆر، چونکە کەسەکە پێی وایە ڕەنگە کارێک بکات خۆی شەرمەزار بکات.
. ترسێکی زۆر لە تێکەڵاو بوون و قسەکردن لەگەڵ بێگانەدا.
. ترسی ئەوەی کەسانی تر هەستت پێبکەن کە لە دڵەڕاوکێدایت.
. ترس لە دەرکەوتنی نیشانە جەستەییەکان، وەک ئارەق کردنەوە، سووربوونەوە یان لەرزینی دەنگ.
. دوورکەوتنەوە لەو بارودۆخانەی کە کەسەکە تێیدا لە سەنتەردایە و چاوی هەمووانی لەسەرە.
. بوونی ترس و دڵەڕاوکێی زۆر لە کۆبوونەوە کۆمەڵایەتییەکاندا.
. پاش کۆبوونەوە کۆمەڵایەتییەکانیش، کەسەکە بیر لە ڕەفتارەکانی خۆی دەکاتەوە و بە وردی شییان دەکاتەوە.

هاوکات کۆمەڵێک نیشانەی جەستەییش هەن کە دەکرێت لەو کەسانەدا دەربکەوێت کە ناڕێکی دڵەڕاوکێی کۆمەڵایەتییان هەیە:

. سووربوونەوە
. خێرا لێدانی دڵ
. ئارەق کردنەوە
. دڵ تێکهەڵاتن و ناڕەحەتی گەدە
. هەناسە سواربوون
. گرژبوونی ماسوولکەکان

نیشانەکانی دڵەڕاوکێی کۆمەڵایەتی ڕەنگە بە تێپەڕبوونی کات گۆڕانی بەسەردا بێت. گەر کەسەکە ڕووبەڕووی ئاستەنگ و ئاڵنگاری و سترێسی زۆر ببێتەوە لە ژیانیدا، ڕەنگە نیشانەکانی بگۆڕێت. هاوکات دوورەپەرێزی و خۆپارێزی لە تێکەڵاوبوونی ئەوانی تر لە کورت مەودادا یارمەتی کەسەکە دەدات و نیشانەکانی تێدا دەرناکەوێت، بەڵام یار مەتی نادات بۆ باشتر بوونی دۆخی بە شێوەیەکی گشتی و لە دوور مەودادا نیشانەکانی دەمێنن.

ئەم حاڵەتە دەکرێت درێژخایەن بێت، بەڵام گرنگە ئەو کەسانەی ئەم نیشانانەیان هەیە سەردانی پزیشکی دەروونی یان چارەسەرکاری  دەروونی بکەن. چونکە چارەسەر بە قسەکردن و فێربوونی کۆمەڵێک ڕەفتار و شێوازی مامەڵەکردن یارمەتی کەسەکە دەدات باشتر مامەڵە لەگەڵ ئەو بارودۆخانەدا بکات و باشتر ببێت. 

هەواڵ

چاوەڕوان دەکرێت ئەمڕۆ بەغدا مووچەی مانگی حوزەیران خەرج بکات

بڕیارە ئەمڕۆ ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق نووسراوی فەرمی خەرجکردنی پارەی مووچەی هەرێمی کوردستان رادەستی وەزارەتی دارایی عێراق بکات.

دوای ئەوەی وەزارەتی دارایی عێراق، نووسروای فەرمی ئەنجومەنی وەزیرانی پێ دەگات دەست بە رێکارەکانی خەرجکردنی پارەی مووچەی مانگی حوزەیرانی هەرێمی کوردستان دەکات.

بڕیارە هەر ئەمڕۆش وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان رێکارەکانی خەرجکردنی مووچەی مانگی شەشی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان دەستپێدەکات.

بەپێی زانیارییەکانی دیجیتاڵ میدیای MIC هەر کات ڕێکارەکان لە بەغدا دەستپێبکات، وەزارەتی دارایی هەرێم-یش 120 ملیار دیناری داهاتی نانەوتی بۆ وەزارەتی دارایی عێراق دەنێرین.

دیجیتاڵ میدیای MIC زانیویەتی وەزارەتی دارایی و ئابووریی هەرێمی کوردستان 120 ملیار دینارەکەی ئامادەیە، تەنها چاوەڕێی فەرمانن بۆ ئەوەی پارەکە بخەنە سەر هەژماری بانکی وەزارەتی دارایی عێراق.

هەرێمی کوردستان چاوەڕێی تەیف سامی، وەزارەتی دارایی عێراقە، نوسراوی ئەنجومەنی وەزیرانی پێبگات بۆ خەرجکردنی مووچەی مانگی حوزەیران.

هەر بەگوێرەی زانیارییەکانی دیجیتاڵ میدیای MIC وەزارەتی دارایی حکومەتی هەرێمی کوردستان لیستی مووچەی ئامادەکردووە و چاوەڕێی پارەیە، لەگەڵ هاتنی پارە لە بە‌غداوە لیستەکە بڵاودەکاتەوە

ڕۆژی سێشەممە ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق کۆبوونەوە، لە کۆبوونەوەکەدا محەمەد شیاع سودانی، سەرۆک وەزیرانی عێراق بڕیاری دا مووچەی مانگی حوزەیرانی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان خەرج بکات، بەو مەرجەی هەرێمی کوردستان 120 ملیار دیناری داهاتی ناوخۆ بداتە بەغدا.