بنکۆڵکاری

هەڵەی پزیشکی، دەربازبون بەبێ سزا

"بە هەڵە و کەمتەرخەرمی و نەزانی دکتۆرەکان، چرایەکی گەورەی ئومێدی ژیانمانیان کوژاندەوە"، قوربانییەکی دەستی هەڵەی پزیشکی وا دەڵێت کاتێك کەمتەرخەمی چەند پزیشکێک بووەتە هۆی گیانلەدەستدانی هاوسەرەکەی.

قوربانییەکە، کە نەیویست ناوی خۆی ئاشکرا بکات، باس لەوە دەکات بەهۆی لێدانی دەرزییەک لە نەخۆشخانە هاوسەرەکەی گیانی لەدەستداوە لەکاتێکدا پزیشکەکان ویستوویانە چارەسەری پێ بدەن لەبەر هەبوونی بەردی گورچیلە.

هەڵەکە بووە هۆی تێکدانی مانگی هەنگوینی لە قوربانییەکە کە تەنها سێ رۆژ بوو هاوسەرگیرییان کردبوو.

"لە سلێمانی چووینە لای پزیشکێکی پسپۆری گورچیلە، وتی هیچ نییە... دوو بەردی گورچیلەی هەیە... هەروا بە پێکەنینەوە دوو دەرزی بۆ نوسیم وتی لە لاکۆڵان لێی بدە"، قوربانییەکە وا دەڵێت.

ساڵانە لەهەرێمی کوردستان، سەدان کەس دەبنە قوربانی هەڵەی پزیشکەکان، کە زۆربەی جار کەیسەکان ناچنە دادگاکان و نەخۆش ناچارە دەستبەرداری مافی خۆی بێت.

هەڵەى پزیشکى واتا کەمتەرخەمى پزیشک لە کاتى چارەسەر کردنى نەخۆشدا، وەک نەشتەرگەرى هەڵە، پێدانى دەرمان بە هەڵە، دەستنیشان کردنى جۆرى نەخۆشیەکە بە هەڵە، جێهێشتنى کەلوپەلى پزیشکى پاش نەشتەرگەرى لە جەستەى نەخۆشدا،شێواندنى جوانکارى و بێباکى لە چارەسەرى کوتوپڕ.

نەشمیل یاسین قوربانییەکی تری هەڵەی پزیشکییە کە لە زگماکەوە ناڕێکی لە دەموچاویدا هەیە و پزیشکەکان چەندین نەشتەرگەری جوانکارییان بە هەڵە بۆ کردووە.

"پزیشکەکە لەکاتێکدا تیشک (ئەشیعە)کانی پێشتری منی لابوو، دەیزانی کە شەویلگەی من ئێسك وەرناگرێت و دەتوێتەوە بەڵام بە هەمان ئازار و هەنگاو دووبارە ئێسکی بۆ دانامەوە و دووبارە ئەمیش توایەوە"، نەشمیل وا دەڵێت.

هەڵەى پزیشکى پرسێکى جیهانیە، بەڵام لەزۆربەی ووڵاتاندا، بەیاسا رێکخراوە، بە نمونە لە ووڵاتێکى وەکو ویلایەتە یەکگرتوەکانى ئەمریکا ساڵانە 250هەزار کەس بە هەڵەى پزیشکى  گیانلەدەست دەدەن.

هەرێمى کوردستانیش بە دەر نیە لە هەڵەى پزیشکى و بەپێی ئاماری سەندیکاى پزیشکان بەراورد بە زیاد بوونى جۆرى نەخۆشیەکان و بەرزبونەوەى ڕێژەى دانیشتوان هەڵە پزیشکیەکانیش زیادى کردووە.

لە دادگاکاندا بە پێى ماددەى 411 بڕگەى 1،2 لە یاساى سزادانى عێراقى مامەڵە لەگەڵ کەیسى هەڵەى پزیشکى دەکرێت. سزاى کەسى کەمتەرخەم بریتیە لە زیندانى کردن و پێبژاردن یان یەکێک لەو سزایە کە بەپێى جۆرى هەڵەکە سزاکە دیارى دەکرێت.

ئەگەرچى هەڵە پزیشکیەکان لە هەرێمى کوردستاندا زۆرن بەڵام کەمترین سکاڵا دەبرێتە دادگاکان هۆکارەکەشى بۆ دەستنەکەوتنى بەڵگەى پێویست لەلایەن نەخۆشەوە  یان کاریگەرى پەیوەندییە کۆمەڵایەتیەکان و ئاشتەواى کردن لە دەرەوەى دادگا یاخود پرسى سەروەر نەبوونى یاسایە.

ئەشواق نەجیب، پارێزەری راوێژکار، لەو بارەیەوە دەڵێت: هۆکاری ئەوەیە کە یاساکە هاوکار نییە.. قوربانییەکان هۆشیارییان نییە و نازانن کە دەبێ سکالا تۆمار بکەن لە حاڵەتێکی وەهادا.

هەواڵ

ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق بۆ بڕیاردان لەسەر مووچەی هەرێم کۆدەبێتەوە

بڕیارە ئەمڕۆ ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق، بۆ تاوتوێکردنی پرسی نەوت و پارەدارکردنی مووچەی هەرێمی کوردستان؛ کۆببێتەوە.

کۆبونەوەکەی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق، کۆبونەوەیەکی نائاساییە و تایبەتە پرسی هەناردەی نەوت و مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان و تێیدا بڕیار لەسەر خەرجکردنی مووچەی هەرێم دەدرێت.

ڕۆژی چوارشەممە ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی کوردستان ڕەزامەندی لەسەر جێبەجێکردنی ئەو لێکتێگەیشتەدا کە لەبارەی چارەسەری مووچە لە نێوان هەردو حکومەت هاتوەتە ئاراوە.

پێشەوا هەورامانی، وتەبێژی حکومەتی هەرێمی کوردستان لەبارەی ڕێککەوتنەکەوە بە دیجیتاڵ میدیای Micـی راگەیاند، بەپێی ئەو لێکتێگەیشتنە سەرەتاییە، حکومەتی عێراق مووچەی ئەم چەند مانگە دەنێرێت و هیچ موچەیەکیش نا فەوتێت.

هەورامانی وتیشی: لێکتێگەیشتنەکە سەرەتاییە دوای تێپەڕاندنی ئەم قۆناغە ڕێیکەوتنی فراوانتر لەنێوان هەردوو حکومەتی فیدراڵ و هەرێمی کوردتان دەکرێت..

بەپێی زانیارییەکانی MIC لێکتێگەیشتنەکە بەم شێوەیەیە، هەولێر پابەند دەبێت بە ڕادەستکردنی 230 هەزار بەرمیل نەوتی ڕۆژانە و 120 ملیار دینار داهاتی ناوخۆ بۆ هەموو مانگێک، حکومەتی عێراق-یش مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان دەنێرێت.

چاوەکان لەسەر کۆبوونەوەکەی ئەمڕۆی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق-ن، بۆ خەرجکردنی مووچەی مانگەکانی ئاب، حوزەیران و تەمموزی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان.