بنکۆڵکاری

هەڵەی پزیشکی، دەربازبون بەبێ سزا

Mic
2021-07-01

"بە هەڵە و کەمتەرخەرمی و نەزانی دکتۆرەکان، چرایەکی گەورەی ئومێدی ژیانمانیان کوژاندەوە"، قوربانییەکی دەستی هەڵەی پزیشکی وا دەڵێت کاتێك کەمتەرخەمی چەند پزیشکێک بووەتە هۆی گیانلەدەستدانی هاوسەرەکەی.

قوربانییەکە، کە نەیویست ناوی خۆی ئاشکرا بکات، باس لەوە دەکات بەهۆی لێدانی دەرزییەک لە نەخۆشخانە هاوسەرەکەی گیانی لەدەستداوە لەکاتێکدا پزیشکەکان ویستوویانە چارەسەری پێ بدەن لەبەر هەبوونی بەردی گورچیلە.

هەڵەکە بووە هۆی تێکدانی مانگی هەنگوینی لە قوربانییەکە کە تەنها سێ رۆژ بوو هاوسەرگیرییان کردبوو.

"لە سلێمانی چووینە لای پزیشکێکی پسپۆری گورچیلە، وتی هیچ نییە... دوو بەردی گورچیلەی هەیە... هەروا بە پێکەنینەوە دوو دەرزی بۆ نوسیم وتی لە لاکۆڵان لێی بدە"، قوربانییەکە وا دەڵێت.

ساڵانە لەهەرێمی کوردستان، سەدان کەس دەبنە قوربانی هەڵەی پزیشکەکان، کە زۆربەی جار کەیسەکان ناچنە دادگاکان و نەخۆش ناچارە دەستبەرداری مافی خۆی بێت.

هەڵەى پزیشکى واتا کەمتەرخەمى پزیشک لە کاتى چارەسەر کردنى نەخۆشدا، وەک نەشتەرگەرى هەڵە، پێدانى دەرمان بە هەڵە، دەستنیشان کردنى جۆرى نەخۆشیەکە بە هەڵە، جێهێشتنى کەلوپەلى پزیشکى پاش نەشتەرگەرى لە جەستەى نەخۆشدا،شێواندنى جوانکارى و بێباکى لە چارەسەرى کوتوپڕ.

نەشمیل یاسین قوربانییەکی تری هەڵەی پزیشکییە کە لە زگماکەوە ناڕێکی لە دەموچاویدا هەیە و پزیشکەکان چەندین نەشتەرگەری جوانکارییان بە هەڵە بۆ کردووە.

"پزیشکەکە لەکاتێکدا تیشک (ئەشیعە)کانی پێشتری منی لابوو، دەیزانی کە شەویلگەی من ئێسك وەرناگرێت و دەتوێتەوە بەڵام بە هەمان ئازار و هەنگاو دووبارە ئێسکی بۆ دانامەوە و دووبارە ئەمیش توایەوە"، نەشمیل وا دەڵێت.

هەڵەى پزیشکى پرسێکى جیهانیە، بەڵام لەزۆربەی ووڵاتاندا، بەیاسا رێکخراوە، بە نمونە لە ووڵاتێکى وەکو ویلایەتە یەکگرتوەکانى ئەمریکا ساڵانە 250هەزار کەس بە هەڵەى پزیشکى  گیانلەدەست دەدەن.

هەرێمى کوردستانیش بە دەر نیە لە هەڵەى پزیشکى و بەپێی ئاماری سەندیکاى پزیشکان بەراورد بە زیاد بوونى جۆرى نەخۆشیەکان و بەرزبونەوەى ڕێژەى دانیشتوان هەڵە پزیشکیەکانیش زیادى کردووە.

لە دادگاکاندا بە پێى ماددەى 411 بڕگەى 1،2 لە یاساى سزادانى عێراقى مامەڵە لەگەڵ کەیسى هەڵەى پزیشکى دەکرێت. سزاى کەسى کەمتەرخەم بریتیە لە زیندانى کردن و پێبژاردن یان یەکێک لەو سزایە کە بەپێى جۆرى هەڵەکە سزاکە دیارى دەکرێت.

ئەگەرچى هەڵە پزیشکیەکان لە هەرێمى کوردستاندا زۆرن بەڵام کەمترین سکاڵا دەبرێتە دادگاکان هۆکارەکەشى بۆ دەستنەکەوتنى بەڵگەى پێویست لەلایەن نەخۆشەوە  یان کاریگەرى پەیوەندییە کۆمەڵایەتیەکان و ئاشتەواى کردن لە دەرەوەى دادگا یاخود پرسى سەروەر نەبوونى یاسایە.

ئەشواق نەجیب، پارێزەری راوێژکار، لەو بارەیەوە دەڵێت: هۆکاری ئەوەیە کە یاساکە هاوکار نییە.. قوربانییەکان هۆشیارییان نییە و نازانن کە دەبێ سکالا تۆمار بکەن لە حاڵەتێکی وەهادا.


More News

Most Popular

تەندروستی

لە سوڕی مانگانەدا چی بكەم بۆ ئەوەی ئازارم كەم بێتەوە؟

Mic
2023-03-23

بەشێك لە خانمان لەكاتی سوڕی مانگانەدا هەست بە كرژبوون و ئازارێكی تاڕادەیەك قورس دەكەن،  كە وادەكات كارە ئاساییەكانی ڕۆژانەیان بۆ سەختتربێت، بۆ ئەوەی ئازارەكانی پەیوەست بە سوڕی مانگانەت كەم بكەیتەوە ئەم ڕێنماییانە جێ بەجێ بكە:

كاتی سوڕی مانگانە هەوڵبدە شیرینی، چەوری وسوێری و كافاین كە لە چا و قاوەدا هەیە كەم بكەیتەوە.

حەبە ئازارشكینەكانی وەك ئیبوپروفین (٦٠٠-٨٠٠) میلیگرامی بخۆ بۆ كەمكردنەوەی ئازارەكەت

هەوڵبدە بەشێوازی بازنەیی مەساجی بەشی خوارەوەی سكت بكە.

باشترە خواردنی سەوزە ومیوە زیاد بكەیت لە ژەمەكانت، ژەمەكانت با سوك بن  و زوو زوو خورادن بخۆ.

شتێكی گەرم لە شێوەی " جەوەنە" بخەرە سەر سكت.

خواردنەوە گەرمەكان بخۆوە.

هەوڵبدە دوربكەویتەوە لە سترێس و دڵە ڕاوكێ، پیاسەیەكی كەم یان یۆگا وهەرچالاكییەكی دیكە وادەكات كەمتر هەست بەئازار بكەیت.

هەوڵبدە بە ئاوێكی گەرم خۆت بشۆیت.

بۆچی لەكاتی سوڕی مانگانە هەست بە ئازار دەكەم؟.

لەكاتی سوڕی مانگانەدا دیواری منداڵدان كرژ دەبێت بۆ ئەوەی یارمەتی داماڵینی ناوپۆشی منداڵدان بدات لەكاتی سوڕی مانگانەدا، ئەمەش فشار دەخاتە سەر مولولەی خوێنەكان و وادەكات  ڕۆشتنی خوین بۆ ئەو بەشەی جەستە كەم بێتەوە بەمەش ئۆكسجینی تەواو ناگاتە خانەكانی منداڵدان، لەم حاڵەتەشدا لە نەبوونی ئۆكسجیندا خانەكانی منداڵدان دەست ئەكەن بەدەردانی ماددەی كیمیایی كە دەبنە هۆی هەستكردن بە ئازار،لەگەڵ ئەوەشدا ئەم ماددە كیمیاییانە دەبنە هۆی دەردانی ماددەیەكی دیكە بەناوی پڕۆستاگلاندین، ئەمەش وادەكات زیاتر دیواری منداڵدان كرژ ببێت و ئازارێكی زۆرتر دروست بكات.