کەسی یەکەمی پۆلیسی ئینتەر پووڵ لەعێراق بە MIC ی وت کە کۆماری ئیسلامی ئێران داوای رادەستکردنەوەی ژمارەیەک کەسی لێکردوون، کە تۆمەتبارن بە دۆسیەی کوژرانی قاسم سولەیمانی.
بەڵام بێ ئەوەی ئاماژە بەناو و ژمارەی ئەو کەسانە بکات، کە لەلایەن ئێرانەوە وەک تۆمەتباری دۆسیەکە تەماشا دەکرێن.
ئێران تەنها ووڵات نییە کە داوای تۆمەتباری دۆسیەکان بکات، بەڵکو تەنها لەهەرێمی کوردستانەوە و 60 کەس وەک داواکراوی دادگای ووڵاتان، رادەستی وڵاتان کراونەتەوە.
گەرمیان خەلیل خەڵكی باشووری كوردستانە، لەلایەن پۆلیسی ئینتەرپوڵ لەسەر بنەمای داوایەكی سوید بە تۆمەتی كوشتن و رفاندن داواكراوە، ناوی لە لیستی سوردایە.
سامان حوسێنی تەمەن 64 ساڵیش یەكێكی دیكە لەو كوردانەی كە خەڵكی هەولێرە و لەلایەن بۆسنە و هەرسك كە وڵاتێكی ئەوروپییە بە تۆمەتی خراپ بەكارهێنانی دامودەزگاكانی دەوڵەت و گەندەڵی دارایی داواكراوە.
رەمەزان تاهیریش خەڵكی شێخانە، لەلایەن وڵاتی سویدەوە بە تۆمەتی كوشتن داواكراوە.
ئازاد ستار ئەحمەدیش كە خەڵكی خانەقینە، لەلایەن نەرویجەوە بە تۆمەتی دەستدرێژی سێكسی و ئازاردانی ژنان لەرێگەی سێكسەوە داواكراوە.
ئەمانە نمونەیەكن لە سەدان نمونەی داواكراوی ئینتەرپوڵ لە عێراق و ناویان لە لیستی سوردایە.
پۆلیسی ئینتەرپوڵ
عێراق هەرچەندە لە ساڵی 1967 ەوە بە ڕەسمی ئەندامی ئەو ڕێكخراوەیە ، بەڵام بەهۆی ڕووداوەكانی عێراقەوە چەند جارێك عێراق لە ئەندامیەتی ئینتەرپوڵ دابڕاوە.
بەتایبەت دوای شەڕی كەنداو و ڕووخاندنی ڕژێمی بەعس لە ساڵی 2003 ، پۆلیسی نێودەوڵەتی "ئینتەرپوڵ" لقی خۆی لە عێراق كردەوە.
پۆلیسی ئینتەرپوڵ گەورەترین ڕێكخراوی پۆلیسیە لە جیهان و 194 وڵات تێیدا ئەندامن.
ئەو ڕێكخراوە بۆ هەماهەنگیكردن لەئاڵوگۆڕی زانیاری پۆلیسی لەنێوان وڵاتان و ڕادەستكردنەوەی تۆمەتباران لەنێوان وڵاتان دروستبووە.
ئینتەرپوڵ " Interpol" كورتكراوەی پۆلیسی نێودەوڵەتییە و ناوە تەواوەكەی (International Criminal Police Organization) ڕێكراوی پۆلیسی تاوانی نێودەوڵەتییە .
ئەو ڕێكخراوە لە 7 ی سێپتەمبەری ساڵی 1923 دامەزراوە و بارەگای سەرەكی لە شاری لیۆنی فەڕەنسایە.
بودجەی ئینتەرپوڵ
بودجەی ئینتەرپوڵ ساڵانەیە و بەپێی بەشدارییەكەیان وڵاتان پارە دەدەنە ئەو ڕێكخراوە و فەرمانبەری 80 دەوڵەت بەشێوەی هەمیشەیی لەو ڕێكخراوەدان.
لە ساڵی 2009 بودجەی ساڵانەی ئینتەرپوڵ زیاتر لە 47 ملیۆن یۆرۆ بووە.
ئینتەرپوڵ بە هەر چوار زمانی ئینگلیزی و فەڕەنسی و ئیسپانی و عەرەبی بەكاردەهێنێت، و پێگەیەكی ئەلیكترۆنیشیان هەیە(www.interpol.int ) بۆ بڵاوكردنەوەی چالاكیەكانیان.
بودجە و خەرجی ئینتەرپوڵ لەلایەن وەزارەتی ناوخۆی عیراقەوە دابین دەكرێت
بەپێی ئەو زانیاریانەی کە MIC لە سەرچاوەیەكی باڵای وەزارەتی ناوخۆ دەستیكەوتووە، پۆلیسی ئینتەرپوڵ لە هەرێم بەشێكە لە پۆلیسی ئینتەرپوڵی عێراق، لە ساڵی 2007 دامەزراوە.
سەرچاوەكە وتیشی :ئینتەرپوڵ نوێنەرایەتی لە سەرجەم پارێزگا و ئیدارە سەربەخۆكان هەیە.
وەك ئەو سەرچاوەیە باسیكرد: 1117 كەیس لە 2007 ەوە تا 2020 لە رێگەی ئینتەرپوڵەوە لە هەرێم جوڵێندراوە، لەو ژمارەیە تا ئێستا زیاتر لە 60 كەس ڕادەستی وڵاتان كراوە.
سەرچاوەكەی وەزارەتی ناوخۆ دەشڵێت: ئینتەرپوڵ زیاتر هەماهەنگی لەگەڵ پۆلیس و ئاسایش دا هەیە، لە ڕێگەی بەڕێوەبەری گشتی وەزارەتی ناوخۆ و نوێنەرایەتی وەزارەتی ناوخۆی عێراق لە هەرێم.
لەسەر دۆسیەی قاسم سولەیمانی، ئێران داوای كردووە چەند كەسێكی رادەست بكرێت
لیوای یاسایی سادق فەرەج، بەڕێوەبەری پۆلیسی ئینتەرپوڵ لە عێراق، بۆ MIC ڕایگەیاند، عێراق لە ساڵی 1967 ەوە پەیوەندی بە پۆلیسی ئینتەرپوڵەوە كردووە، لەوكاتەشەوە ئینتەرپوڵ بنكەی لە عێراق هەیە.
بەڕێوەبەری پۆلیسی ئینتەرپوڵ وتیشی: لە هەرێمی كوردستان سێ بەشی ئینتەرپوڵ هەیە كە سلێمانی و هەولێر و دهۆكە.
لیوا سادق فەرەج: هەرێمی كوردستان هەماهەنگ نین لەگەڵمان
بەڕێوەبەری پۆلیسی ئینتەرپوڵی عێراق باسی لەوەشكرد کە ئەوان هیچ عێراقییە رادەستی وڵاتان ناکەن، بەڵکو داوای دۆسیەکانیان دەکەن و لەعێراق دادگاییان دەکەن.
وەك بەڕێوەبەری پۆلیسی ئینتەرپوڵ لەعێراق ئاماژەی پێدا، لەسەر دۆسیەی قاسم سولەیمانی، ئێران داوای كردووە چەند كەسێكی بەتۆمەتی كوشتنی سلێمانی و ئەبو مەهدی موهەندیس رادەست بكەن.
کۆبونەوەی
دادگای باڵای فیدراڵی و کۆبونەوەی لوتکەی یەکێتی و پارتی هیچ هەواڵێکی خۆشیان بۆ
مووچە خۆران پێنەبوو، بڕیارە لە 24 کاتژمێری
داهاتوودا دوو کۆبونەوەی باڵا لە بەغدا بەڕێوەبچێت و تێدا پرسی موچەی هەرێم تەوەری
سەرەکی دەبێت.
ئەمڕۆ 14ـى تەمموز،
دادگای باڵای فیدراڵی عێراق تایبەت بە دوو سکاڵا لەبارەی نەناردنی مووچەی هەرێمی
کوردستانەوە کۆبووەوە، هەرچەندە موچە خۆران چاوەڕێبوون دادگا بڕیاری ناردنی مووچە
بدات، بەڵام دادگاکە
بڕیاردانی لەسەر سکاڵاکان بۆ 28ـی تەمموز دواخست.
پرسی مووچەی مووچە
خۆرانی هەرێم، ئەمڕۆ پارتی و یەکێتی لە ئاستی باڵادا کۆکردەوە، شاندی یەکێتی بە
سەرۆکایەتی بافڵ تاڵەبانی، سەرۆکی یەکێتی لەگەڵ شاندی پارتی بە سەرۆکایەتی مەسعود
بارزانی، سەرۆکی پارتی کۆبونەوە.
دوای
کۆتاییهاتنی کۆبونەوەکە، راگەیەندراوێکیان بڵاوکردەوە کە بەشێکی تایبەتبوو بە پرسی
مووچە و ئاماژە بەوەکراوە، هەموو هەوڵەکان چڕ بکرێنەوە بۆ چارەسەری
کێشە و دابینکردنی مووچە شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان
وابڕیارە ئەمشەو،
کۆبونەوەی چوارچێوەی هەماهەنگیی بەڕێوەدەچێت، کە لە لایەنە سەرەکیە شیعەکانی ناو
حکومەت پێکهاتووە، سەرۆک وەزیرانی عێراق ئامادەی کۆبونەوەکە دەبێت و پرسی ناردنی
مووچەی هەرێم تەواوەرێکی کۆبونەوەکە دەبێت.
سبەینێ، ئەنجومەنی
وەزیرانی عێراق کۆدەبێتەوە و تاوتوێی ئەو راپۆرتە دەکات، کە لیژنە وەزارییەکەی
حکومەتی عێراق ئامادەی کردووە لەسەر پرسی مووچەی هەرێم.
شێروان دووبەردانی،
پەرلەمانتاری فراکسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق بە میدیای حزبەکەی راگەیاندووە، دواخستنی
دانیشتنەکەی ئەمڕۆی دادگای فیدراڵی هیچ یاسایی نەبوو، تەنیا نەیانویست بڵێن لە
تواناماندا نییە بڕیار بدەین، دواخستنی دادگای فیدراڵی بۆ 28 مانگ پەیامێکی ناراستەوخۆیە
کە ناتوانن مووچە بنێرن.
لەبارەی هەڵوێستی
فراکسیۆنی پارتی لە بەرامبەر دواخستنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان وتی: کۆتا
وادەی چاوەڕوانیمان یەک هەفتەی دیکەیە و ئەگەر تا ئەو کاتە پرسی مووچەی فەرمانبەرانی
هەرێمی کوردستان چارەسەر نەکرێت، هەڵوێستمان دەبێت.