لەم ساڵدا کۆچکردن ژمارەی پێوانەیی شکاندووە لەجیهاندا و زیاتر لە 80 ملیۆن کەس ئاوارەبوون ئەویش بەهۆی جەنگ و توندوتیژی و پیشێلکارییەکانی مافی مرۆڤەوە.
بهپێی ئامارێکی کۆمسیۆنی باڵای نهتهوه یهگرتووهکان بۆ کاروباری پهنابهران، لهمساڵدا ژمارەی ئاواره و پهنابهران لەجیهان، ژمارهی پێوانهیی تۆمارکردووه و گهشتۆته 82 ملیۆن کهس.
له ماوهی ڕابردوودا ژمارهی ئهو کهسانهی به ناچاری شوێنی خۆیان بهجێهێشتووه زیادیکردووه، به شێوهیهک ڕێژهی ئاوارهکان %1ی کۆی ژمارهی دانیشتوانی زهوی تێپهڕاندووه.
ههرچهنده بههۆی ڤایرۆسی کۆرۆناوه رێژهی کۆچ و پهنابهری دابهزیوه، بهڵام بهراورد به ساڵانی رابردوو ژمارهی ئاوارهکان به شێوهیهکی بهرچاو زیادیکردووه.
زۆرینهی ئاوارهکان ناوخۆیی بوون و بههۆی کۆت و بهندهکانی ڤایرۆسی کۆرۆناوه نهیانتوانیوه سنوری وڵاتانی تر تێپهڕێنن.
یهک لهسهر سێی ژمارهی ئاواره و پهنابهران دانیشتووی یهکێک لهم پێنج وڵاتهن، سوریا، ڤهنزوێلا، باشوری سودان،ئهفغانستان، میانمار.
له سوریا بههۆی شهڕی ناوخۆ که ماوهی 10 ساڵه بهردهوامه 13.5 ملیۆن کهس ئاوارهبوون که نیوهی دانیشتووانی وڵاتهکه پێک دێنن، نزیکهی نیوهی ئاوارهکان بوونهته پهنابهر و له وڵاتانیتر نیشتهجێبوون و ئهوانیتریش ئاوارهی ناوخۆیین.
ژمارهی ئاواره و پهنابهران ئهو منداڵانهش له خۆ دهگرێت که له ئاوارهییدا له دایکبوون، به پێی ڕاپۆرتی کۆمسیۆنی باڵای نهتهوه یهگرتووهکان بۆ کاروباری ئاواره و پهنابهران، له نێوان ساڵانی 2018 بۆ 2020 نزیکهی یهک ملیۆن منداڵ له پهنابهریدا له دایکبوون.
تورکیا،کۆڵۆمبیا، ئۆگهندا، پاکستان، ئهڵمانیا، له ڕیزبهندی پێشهوهی ئهو وڵاتانهن که پێشوازی زۆرترین ژمارهی ئاواره و پهنابهران دهکهن.
لە ئەمڕۆ یەکشەممەوە، پێدانی دۆلار بە گەشتیاران لە هەردوو فڕۆکەخانەی هەولێر و سلێمانی بە نرخی فەرمی دەست پێدەکات و هەر گەشتیارێک سێ هەزار دۆلاری بە نرخی 132 هەزار دینار بۆ هەر 100 دۆلارێک پێدەدرێت.
بانكی بازرگانی عێراقی TBI بڵاوی کردووەتەوە، دوو بنکەی فرۆشتنی دۆلار لە هەر یەک لە فڕۆکەخانەکانی هەولێر و سلێمانی دەکەینەوە، تێیدا خزمەتگوزاری پێدانی دۆلار بە گەشتیاران پێشکەش دەکەن، بەڵام پێویستە پێشوەختە هەر گەشتیارێک پارەی دیناری بە شێوەی کاش لە یەکێک لە بانک و لقەکانی بانکی بازرگانی عێراقی لە پارێزگاکانی موسڵ، هەولێر، سلێمانی، دهۆک دابنێت.
ئاماژەی بەوەشکردووە، بنکەکانی پێدانی دۆلار لە سبەی یەکشەممە بەرواری لە هەردوو فرۆکەخانەی هەولێر و سلێمانی دەست بەکار دەبن، بە شێوەی حەوت ڕۆژ لە هەفتەیەکدا و 24 کاتژمێر لە ڕۆژێکدا.