لەکاتی بەڕێوەچوونی کۆنفرانسێکی رۆژنامەوانی تەکیەی تەریقەتی کەسنەزانی لەسلێمانی، سەرپەرشتیارانیکۆنفرانسەکە، بۆ هەر پەیامنێر و کامێرامانێکی بەشدار، بڕی ٢٥٠ هەزار دینار یان وەک دیاری پێدەدات و زۆربەیهەرەزۆری رۆژنامەوانەکانیش وەریانگرتوە.
رۆژی شەممە، ١-١-٢٠٢٢ تەکیەی تەریقەتی کەسنەزانی، کۆنفراسێکی رۆژنامەوانی بۆ راگەیاندنی پرۆژەیەکیلەژێرناوی ( پشتیگیریکردنی گەنجان) ئەنجامدا، پاش کۆتایهاتنی کۆنفرانسەکە، بۆ هەر بەشداربووەیەک بڕی ٢٥٠ هەزار دینار لە زەرفێکی تایبەتدا درا بە پەیامنێران و وێنەگرەکان.
بەگوێرەی زانیارییەکانی MIC سەرجەم پەیامنێر و وێنەگرەکانی کەناڵەکانی راگەیاندن کە رووماڵیکۆنفرانسەکەیانکردوە و ژمارەیان ٢١ کەناڵ و پەیجی سۆشیاڵمیدیان، بڕە پارەکەیان وەرگرتوە، جگە لە پەیامنێریی رۆژنامەی باس نیوز.
میدیا بەشداربووەکانی کۆنفرانسەکە، بریتین لە، کوردستان ٢٤، کەناڵی NRT ، کەناڵی رووداو، کوردسات نیوز،کوردسات، گەلی کوردستان، کوردستان تیڤی، عێراقییە، ئەخبارییە،KNN ، پۆلەتیک پرێس، دیبلۆماتیکمەگەزن، ئێستا، راچڵەکین، خەندان، ناس، کات، ٧ رۆژ، باس نیوز، مەودا.
لەنەریتی کاری رۆژنامەوانیدا، کە رۆژنامەوانان و دەزگا میدیایی و ئاژانسە هەواڵییە ناوخۆیی و جیهانییەکان،لەسەرتاسەری جیهاندا پێوەی پابەندن و کۆدێکی هاوبەش هەیە لەنێوانیاندا، رۆژنامەنووس و پەیامنێرانی کەناڵەراگەیاندنەکان، نابێت هیچ جۆرە دیارییەک لە بەرپرسان یان سەرچاوەکانی هەواڵ وەربگرن.
لەکاتی وەرگرتنی هەرجۆرە دیارییەکیشدا، دەچێتە چوارچێوەی رەشوە وەرگرتن و راستەوخۆ کاریگەری دەکاتەسەر سیاسەتی کەناڵەکە و ژووری هەواڵ و رووماڵی رووداوەکە.
هەروەها کۆدەکانی کارکردنی رۆژنامەوانان، جەخت دەکاتەوە لەوەی کە، پەیامنێران و رۆژنامەوانانی کەناڵەمیدیاییەکان، نابێت لەکاتی ئەنجامدانی چاوپێکەوتنی کەسایەتی و بەرپرساندا، هیچ جۆرە دیارییەک لەژێر هیچناونیشانێکدا وەربگرن، تەنانەت نابێت چایەک یان قاوەیەکیش بخۆنەوە.
هەروەها تەئکید دەکاتەوە لەوەی کە لەکاتی ئەنجامدانی گەشتی سەرۆکی وڵات، یان بەرپرسانی باڵا، دەبێتتێچووی گەشتە کە لە ئەستۆی دامەزراوە میدیاییەکان خۆیاندا بێت، نەک بەرپرسان.
دیاری محەممەد، بەڕێوەبەری سەنتەری میترۆ، بە MIC ی وت، ئەوان ئەو هەواڵەیان بیستوە، بەڵام کەسک لە بەشداربوانی کۆنفرانسەکە راینەگەیاندوە کە دیارییان وەرگرتبێ لە ماڵی شێخ نەهرۆ.
دیاری وتیشی” ئەگەر ئەم هەواڵە راستبێ، ئەوا بێ ئەزموونی پەیامنێران دەردەخات، کەمتەرخەمی دەزگاکانیشیانلەوە دەچێت لیستی قەدەغەکراوەکانیان پێنەداون.”
بەڕێوەبەری سەنتەری میترۆ ئاماژەی بۆ ئەوەشکرد کە “وەرگرتنی دیاری رەمزی ئاساییە، بۆنمونە سەفارەتێکیگەورەی وەک ئەمریکا کە سەردانی میترۆی کرد، دیارییەکەیان بۆ میترۆ پێنوسێک بوو، بەڵام لەوە زیاتر ئەبێتبوەستێت، چونکە دەچێتە چوارچێوەی رەشوە وە.”
بۆ پشتراستکردنەوەی زانیارییەکان، MIC پەیوەندیکرد بە یەکێک لە سەرپەرشتیارانی کۆنفرانسە رۆژنامەوانییەکەی تەریقەتی کەسنەزانی، ئەو پشتراستی کردەوە و وتی “بڕەپارەکە بۆ دابینکردنی ژەمێک خواردنبووە، بۆ میدیاکارەکانی کەناڵەکان.”
پەیامنێرێکی بەشداربووی کۆنفرانسەکە بە MIC ی وت راستەوخۆ پاش تەواوبوونی کۆنفرانسەکە، سەرپەرشتیارانی کۆنفرانسەکە، بە پەیامنێری دەزگاکانیان راگەیاند، شێخ نەهرۆ کەسنەزانی دیارییەکی بۆداناون، نەڕۆن تاوەری دەگرن.”
ئەو رۆژنامەنووسە، وتیشی، ‘پاش نیوکاتژمێر لەچاوەڕوانی، سکرتێری شێخ نەهرۆ هات و بۆ هەر میدیاکارێکزەرفێکی پێشکەشکردن کە بڕی ٢٥٠ هەزار دیناربوو، ناوی دەزگاکەشی لەسەر زەرفەکە نوسرابوو.”
هەروەها وتی”هەموو پەیامنێر و کامێرامانەکانی دەزگاکان پێشوەختە زانیمان کە دیارییەکە بڕێک پارەیە،هەموومان وەرمانگرت، جگە لە پەیامنێری باس نیوز.”
فۆتۆ: دیمەنێک لە کۆنفرانسەکە.
سەرەڕای کشانەوەی لە پرۆسەی سیاسی و بەشدارینەکردنی لە هەڵبژاردنی
داهاتووی پەرلەمانی عێراق، بەڵام موقتەدا سەدر هێشتا مۆتەکەی دەسەڵاتدارانی
عێراقە، ئەمەش وایکردووە لەلایەک چاویان لەسەر هەڵبژاردن بێت و لەلایەکیش چاویان
لەسەر سەدر بێت، خودی موقتەدا سەدریش چاوەڕێی روودانی دوو ئەگەرە لە عێراق.
موقتەدا سەدر سەرکردەی ڕەوتی سەدر، هێشتا یەکێکە لە گەورەترین مەتەڵە
سیاسییەکان، کە ڕووبەڕووی نەیارەکانی دەبێتەوە لە چوارچێوەی هەماهەنگیدا، یان تەنانەت
لایەنگران و هاوپەیمانە نزیکەکانی.
لەدوای بڕیارە بەناوبانگەکەی سەدر بۆ کشانەوەی کوتلە پەرلەمانییەکەی
کە خاوەنی 72 کورسی پەرلەمانی بوو، لە هاوینی 2022 و راگەیاندنی ڕەتکردنەوەی
کارکردن لەگەڵ "گەندەڵکاران" کە مەبەستی چوارچێوەی هەماهەنگی بوو، پێشبینیەکان
سەبارەت بە هەنگاوی داهاتووی سەدر بەردەوام مشتومڕی لە نێوان سیاسەتمەداران و شیکەرەوەکان
و تەنانەت هاوڵاتیانی ئاسایی دروستکردووە.
موقتەدا سەدر لە هەموو پەیامەکانیدا سەبارەت بە کشانەوەی لە پرۆسەی
سیاسی و هەڵبژارد، تەنها ئاماژەی بە چینێکی گەندەڵی دەسەڵاتدار کردووە، بەبێ ئەوەی
هیچ نیازێکی تری خۆی بخاتەڕوو، بەڵام سەرکردەویەکەی چوارچێوەی هەماهەنگی خواستی
سەدر ئاشکرا دەکات.
سەرکردەیەک لە چوارچێوەی هەماهەنگی کە نەیویست ناوی ئاشکرا بکرێت، بە ڕۆژنامەی
«الشرق الأوسط»ـى راگەیاندووە، سەدر سیستەمێکی دەوێت کە لەگەڵ تێڕوانینی خۆیدا
بگونجێت، کە لەوانەیە لەگەڵ تێڕوانینی ئەوانی تردا نەگونجێت.
ئەو سەرکردەیەی چوارچێوەی هەماهەنگی پێیوایە، کشانەوەی ئێستای موقتەدا
سەدر لە پرۆسەی سیاسی و بایکۆتی هەڵبژاردن، لەم دیدگایەوە سەرچاوە دەگرێت نەک ڕق لە
کاری سیاسی.
ئاماژە بە پێگە و بەهێزی سەدر دەکات لە دەرەوەی پرۆسەی سیاسی و دەڵێت:
لەوانەیە یارییەکە بە تەواوی بگۆڕێت تەنانەت ئەگەر لە پێشبڕکێی هەڵبژاردنیش دوور بێت،
هەر بۆیە، چوارچێوەی هەماهەنگی چاوێکیان لەسەر هەڵبژاردنەکان و چاوەکەی دیکەش لەسەر
سەدرە.
لەگەڵ ئەوەی لایەنەسیاسییەکان و چاودێرانی سیاسی پێیانوابوو، سەدر لە
چوار ساڵی رابروودا، شەقامی لە بەرژەوەندی خۆی ساز و ئامادەکردووە بۆ چوونە سەر
سندوقەکانی دەنگدان، بەڵام لە بڕیارێکی چاوەڕواننەکراودا، سەدر بایکۆتکردنی
هەڵبژاردنی راگەیاند، هەرچەندە سەرۆک کۆماری عێراق بە فەرمی داوای لێکرد بە
بڕیارەکەیدا بچێتەوە، بەڵام ئەو سوربوو لەسەر بڕیارەکەی.
لە ناوەڕاستی مانگی تەمووزی ساڵی ڕابردوودا، موقتەدا سەدر بڕیارێکی دەرکرد
بۆ دوورخستنەوەی 31 کەس لە بزووتنەوەکە و باڵی سەربازی سەرایا سەلام، بەهۆی ئاماەکارییان
بۆ بەشداریکردنیان لە هەڵبژاردنەکانی داهاتوودا.
سەرکردەیەکی رەوتی سەر بە رۆژنامەی «الشرق الأوسط»ـى
وتووە، ڕەوتی سەدر پشتگیری لە هیچ لیست و کاندیدێک ناکات لە هەڵبژاردنەکانی
داهاتوودا، ئەو سەرکردەیە ڕەتی دەکاتەوە پێشبینی هەنگاوەکانی داهاتووی سەدر بکات و
دەڵێت: هەموو شتێک دەگونجێت، بەڵام کەس نازانێت چۆن و کەی ڕوودەدات.
ئەو سەرکردەیە ئاماژەی بەوەکردووە، کە سەدر درکپێدەکات و گرەو لەسەر ئەگەری
داڕمانی چوارچێوەی هەماهەنگی دەکات بە تێپەڕبوونی کات، چونکە بڕوا وایە سیستەمی سیاسی
ئێستا بە ئاسانی چاکسازی ناکرێت.
دەشڵێت: سەدر هەموو جۆرە کارێکی سیاسی تاقیکردۆتەوە. بەشداری کردن لە
پەرلەمان و کشانەوەی لێی و بەشداریکردن لە حکومەت و کشانەوەی لێی و هەروەها دژایەتیکردنی
چالاکی لە شەقامدا و پێدەچێت گەیشتووەتە ئەو ئەنجامەی کە ئەم سیستەمە توانای
چاکسازی نییە.
یەکێکی تر لەو ئەگەرانەی کە سەدر چاوەڕێی دەکات، شوێنگرتنەوەی عەلی
سیستانی مەرجەعی باڵای شیعەکانە لە عێراق، خودی سەدریش خواستی خۆی بۆ جێگرتنەوەی
نەشاردووەتەوە و بەپێی بنەماکانی مەزهەبی شیعە، موقتەدا سەدر هەموو مەرجەکانی
تێدایە.