جەنگی ئۆکرانیا دەروازەی سەرهەڵدانی قەیران و ئاوارەبوون

لە 24 ی شوباتی 2022 دا رووسیا هێرشی بۆسەر ئۆكرانیا دەستپێكرد، ئێستاش شەڕەكە بەردەوامی هەیە و چەند شارێكی ئەو وڵاتە لەلایەن سوپای روسیاوە كۆنترۆڵكراوە.
لە سەرەتای جەنگی ئۆکرانیاوە ١٣ ملیۆن کەس ئاوارەبوون،زیاتر لە پێنج ملیۆن لەو ئاوارانە ڕوویان لە وڵاتەکانی دراوسێی ئۆکرانیا کردووە،لە کاتێکدا هەشت ملیۆن لەو ئاوارانە لەناو ئۆکرانیادا لەناوچەکانی دیکەی وڵاتەکەدا ماونەتەوە.
بەپێی پۆلێنی پەنابەرەکان بەسەر وڵاتەکاندا کە نەتەوە یەکگرتوەکان لە ڕاپۆرتێکدا خستویەتیە ڕوو، پەنابەرە ئۆکرانیەکان بەم جۆرە دابەشبوون بەسەر وڵاتەکانی جیهاندا،بەشێکیان بۆ هەرێمەكانی ژێر دەسەڵاتی ڕووسیا ئاوارەبوون لەوانەش لۆهانسک،دۆنێتسک.
زیاتر لەملیۆنێك و 230 هەزار و 800 ئاوارەی ئۆكرانی چوونەتە رووسیا، ملیۆنێك و 169 هەزتار و 467 كەسیش چوونەتە پۆڵەندا، لەرۆمانیاش 90 هەزار و 297 پەنابەری ئۆكرانی نیشتەجێبوون، لەمۆڵدۆڤا 85 هەزار و 497 ئاوارەی ئۆكرانی، 75 هەزار و 307 ئۆكرانی ئاوارەی سلۆڤاكیا بوون، 34 هەزار و 452 ئۆكرانی ئاوارەی هەنگاریا و نۆ هەزار و شەش ئۆكرانیش چوونەتە بیلاروسیا، ژمارەیەك ئۆكرانیش چوونەتە ئەمریكا وچەند وڵاتێكی دیكە.
بەپێی ڕاگەیەندراوی نەتەوە یەکگرتووەکان زیاتر لە ٧٨٠ هەزار ئۆکرانی لە ئەڵمانیا و ٣٧٣ هەزار و ٩٦٥ لە کۆماری چیک و ١٢٩ هەزار و ٦٢٣ لە ئیتالیا هەن.
جەنگی ئۆکرانیا-ڕووسیا لە ٢٤ی کانوونی دووەم دەستیپێکرد،کۆچی بەلێشاوی ئۆکرانیەکان بەرەو وڵاتانی جیهان دەستی پێکرد، تا ئێستاش لێشاوی کۆچی پەنابەران بەردەوامە.
جەنگی ئۆكرانیا و روسیا تەنیا مرۆڤەكانی ئاوارە و ئۆكرانیای كاول نەكردووە، بەڵكو بووەتە هۆی دروستكردنی قەیرانی وزە و خۆراكیش لەجیهان، چونكە روسیا بەشێكی زۆر لەغازی جیهان و ئۆكرانیش بڕێكی زۆر لەگەنم و خۆراكی جیهان دابین دەكات، ئەمەش كاریگەری كردووەتە سەر بەرزبوونەوەی نرخی وزە و سوتەمەنی و خۆراك لەجیهان، بەتایبەتیش دوای سەپاندنی ژمارەیەك سزا بەسەر كەرتی وزە و ئابوری رووسیا لەلایەن ئەمریكا و وڵاتانی ئەوروپاوە.

هەواڵ

وردەكاری گیانلەدەستدانی 46 كۆچبەر لەئەمریكا

لە شاری سان ئەنتینۆی ویلایەتی تەکساس لە هەوڵێکی قاچاخیدا لەنێوان سنوری ئەمریکا و مەکسیک نزیکەی 46 کەس بە مردوویی دۆزرانەوە.

لە شاری سان ئەنتینۆی  ویلایەتی تەکساس لەنا ترێلەیەکدا 46 کەس بەمردوویی دۆزرانەوە، کە پێدەچێت هەوڵێکی قاچاخچێتی بێت لە نێوان ئەمریکا ومەکسیک، لەگەڵ ئەوەشدا چارڵز هود بەڕێوبەری ئاگرکوژینەوەی سان ئەنتۆنیۆ ڕایگەیاندووە کە 16 کەسی دیکە هەر لەو ترێلەیەدا ڕۆژی دووشەممە دۆزراونەتەوە کە بەهۆی جەڵدەی گەرما تەندروستیان تێکچووە وگەیەنراونەتە نەخۆشخانە، کە لە نێوانیاندا چوار کەسیان تەمەنیکی کەمیان هەبووە.
بەهۆی ڕووداوەکەوە سێ کەس دەستگیرکراون 
ئە و بارهەڵگرە بارهەڵگرێکی ساردکەرەوە بوو، بەڵام هیچ یەکەیەکی تەندرووستی تیدا نەبووە، لە تەنیشت هێڵی شەمەندەفەر لە ناوچەیەکی دوور لە بەشی باشوری شارەکە دۆزرایەوە.
بەڕێوەبەری ئاگرکوژێنەوەی سان ئەنتۆنیۆپ وتیشی:  لەناو کوژراوەکاندا دوو هاوڵاتی گواتیمالای تێدا بووە کە بە ناسنامەی ساختەی یەکێتی ئەوروپا هاتوونەتە سان ئەنتۆنیۆ.
ڕووداوەکە لە ڕۆژی دووشەمەدا روویداوە کە پلەکانی گەرما لە سان ئەنتۆنیۆ کە نزیکەی 260 کیلۆمەتر لە سنوری مەکسیکەوو ودوورە بۆ نزیکەی  39 پلەی سیلیزی بەربۆتەوە لەگەڵ شێداریەکی زۆر.
ڕۆن نیربێرگ سەرۆکی شارەوانی سان ئەنتۆنیۆ ڕوداوەکەی رۆژی دووشەممەی بە کارەساتیکی ترسناك و مرۆیی ناوبرد، هەروەها وتیشی کە کوژراوەکان خێزانیان هەبووە و پێدەچیت بۆ ژیانیکی باشتر هەوڵیان دابێت.
 ڕەنگە کارەساتەکە یەکێک بێت لە کوشندەترین ڕووداوەکانی قاچاخکردنی مرۆڤ لە سنوری ئەمریکا ومەکسیک لە دەیەکانی ڕابردوودا.
هاوکات لە ساڵی 2017 شدا 10 کەس لەناو بارهەڵگرێکدا گیریان خواردبوو لە سان ئەنتۆنیۆ وەستابوو، گیانیان لەدەست دا، لە ساڵی 2019شدا 19کەسی دیکە لە بارهەڵگرێکی دیکەدا لەبەشی باشووری ڕۆژهەڵاتی شارەکە بە مردوویی دۆزرانەوە.