هەماهەنگی شیعەكان دەیانەوێت بەڕەكە لەژێرپێی سەدر دەربهێنن

چوارچێوەی هەماهەنگی دەیەوێت بەڕەكە لەژێر پێی سەدر دەربكات، بەوەی سبەینێ لەهەولێكدا دەیانەوێت جێگرەوە بۆ پەرلەمانتارەكانی رەوتی سەدر دابنێن، هاوكات ئەو چوارچێوەیە دەیانەوێت كاندیدی پۆستی سەرۆكوەزیران پێشكەش بكەن.
موقتەدا سەدر، رێبەری رەوتی سەدر لە نوێترین پەیامیدا پاش دەستلەكاركێشانەوەی پەرلەمانتارەكانی لە پەرلەمانی عێراق، رایگەیاند:بۆ یەكەمجار ئەمە دەڵێم  ئەمجارە كۆماری ئیسلامی ئێران فشاری لە هیچ لایەنێكی شیعە نەكردووە .
وتیشی: ئەو دەنگۆیەی كە دەڵێت كشانەوەمان بەهۆی هەڕەشەی ئێرانەوە بووە، درۆیە و دوورە لە راستیەوە.
موقتەدا سەدر دەشڵێت: ئەو دەستەی كە هەندێك بە (باڵی ئێران) ناوی دەبەن، پێشێلكاری سیاسی دژی دەسەڵاتی دادوەری عێراق دەكات و هەوڵ دەدات بۆ قازانجی خۆی بەكاری بهێنێت.
رێبەری رەوتی سەدر داوای هەڵوێستێكی بوێرانە لە لایەنەكان دەكات لەپێناو چاكسازی و رزگاركردنی نیشتیمان و ملكەچنەبوون بۆ فشاری تایفی.
هەڵوێستەكەی سەدر لەكاتێكدایە، بەپێی سەرچاوەكانی هەواڵی عێراق، سبەینێ پەرلەمانتارانی چوارچێوەی هەماهەنگی بەنیازن شوێنگرەوە بۆ 73 پەرلەمانتارەكەی ڕەوتی سەدر دیاری بكەن، دوای ئەوەی ئەو پەرلەمانتارانە دەستلەكاركێشانەوەی بەكۆمەڵیان ئاڕاستەی سەرۆكی پەرلەمانی عێراق كرد  و ئەوانیش پەسەندیان كرد.
ئەو هەنگاوەی چوارچێوەی هەماهەنگی شیعەكان ئامانج لێی ئەوەیە گەورەترین كوتلەی پەرلەمانی پێكبهێنن و بتوانن حكومەت دروست بكەن، بۆ ئەوەش لەگەڵ حزبە كوردیەكان لەگفتوگۆدان و ئێستاش بۆ ئەو مەبەستە وەفدێكی پارتی و یەكێتی بەجیا لەبەغدان.
هاوپەیمانیی چوارچێوەی هاوئاهەنگی تاوتوێی دیاریكردنی كەسایەتییەك لەنێو سێ كەسایەتی بۆ وەرگرتنی پۆستی سەرۆكوەزیران دەكات، كە بریتین لە نووری مالیكی، حەیدەر عەبادی و ئەسعەد عێدانی. هاوكات، هاوپەیمانیی فەتح پۆستی جێگری یەكەمی سەرۆكی پەرلەمانی عێراقی پێدەدرێت و بڕیارە رۆژی 23ـی حوزەیران لە پەرلەمانی عێراق دەنگی لەسەر بدرێت.
بەگوێرەی زانیارییەكان ، ماوەی هەفتەیەكە سەركردە و هێزەكانی پێكهێنەری چوارچێوەی هەماهەنگی تاوتوێی كاندیدێكیان بۆ پۆستی سەرۆكوەزیرانی عێراق دەكەن، ئەوەش دوای ئەوەی  73 پەرلەمانتارەكەی فراكسیۆنی سەدر دەستیان لەكاركێشایەوە.
 باقر ساعدی، ئەندامی پەرلەمانی عێراق لە فراكسیۆنی دەوڵەتی یاسا لەوبارەیەوە رایگەیاند: كاندیدی هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا بۆ پۆستی سەرۆكوەزیرانی داهاتوو بریتییە لە نووری مالیكی، سەرۆكی هاوپەیمانێتیەكە. 
 نووری مالیكی هاوكات سەرۆكی هاوپەیمانیی چوارچێوەی هەماهەنگییە كە زۆرینەی لایەنە شیعەكان لەخۆدەگرێت، جگە لە رەوتی سەدر، پێشتر مالیكی لە ساڵی 2006 تاوەكو 2014 سەرۆكوەزیرانی عێراق بوو.
 هاوپەیمانیی دەوڵەتی یاسا خاوەنی 33 كورسی پەرلەمانە، بەڵام 7 كاندیدی دیكەی هاوپەیمانییەكە دەبنە جێگرەوەی پەرلەمانتارە دەست لەكاركێشاوەكانی فراكسیۆنی سەدر و بەو جۆرەش ژمارەی پەرلەمانتارەكانی دەبنە 40 پەرلەمانتار. 
جگە لە نووری مالیكی، دوو كاندیدی دیكە بۆ پۆستی سەرۆكوەزیران هەن كە هەریەك لە حەیدەر عەبادی، سەرۆكی هاوپەیمانیی نەسر و سەرۆكوەزیرانی پێشووتری عێراق، هەروەها ئەسعەد عێدانی، پارێزگاری ئێستای بەسڕەن. 
رۆژی 23ـی حوزەیرانی 2022، پەرلەمانی عێراق كۆبوونەوەیەكی نائاسایی ئەنجام دەدات بۆ سوێند خواردنی ئەندامانی نوێی پەرلەمان كە دەچنە جێگەی 73 پەرلەمانتارە دەستلەكاركێشاوەكەی فراكسیۆنی سەدر .
زیاتر لە هەشت مانگە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق ئەنجامدراوە، بێ ئەوەی حكومەتی نوێ پێكبهێندرێت. ناكۆكی هاوپەیمانیی چوارچێوەی هەماهەنگی لەگەڵ هاوپەیمانیی رزگاركردنی نیشتیمان هۆكاری سەرەكی پێكنەهێنانی حكومەتی نوێ بوو.

هەواڵ

رۆژنامەیەكی ئەمریكی: وڵاتانی عەرەبی و ئیسرائیل، بۆ بەرەنگاربوونەوەی ئێران هەوڵەكانیان چڕدەكەنەوە

بەپێی راپۆرتێكی رۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵی ئەمریكی،  ژمارەیەك لە وڵاتانی عەرەبی و ئیسرائیل و ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بۆ هەماهەنگی سەربازی بەمەبەستی بەرەنگاربوونەوەی هەژموونی ئێران كۆبوونەوەی نهێنییان ئەنجامداوە.
ئەو وڵاتە عەرەبیانە بەهاوبەشی لەگەڵ چەند وڵاتێكی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئیسرائیل  كۆبونەوەیەكی نهێنییان لەمیسر ئەنجامداوە دژی فراوانبوونی هەژموونی توانا مووشەكیەكانی ئێران وفڕۆكە بێ فڕۆكەوانەكانی ئەو وڵاتە، هەوڵەكەش لەكاتێكدایە ئێران و ئەمریكا بەناوبژیوانی قەتەر نزیكن لەوەی بگەنە ڕێككەوتن و ئەو رێككەوتنە ئەتۆمیەی لە 2015 راگیرا زیندوو دەكەنەوە. 
ڕۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵی ئەمریكی لەراپۆرتێكیدا بڵاویكردوەتەوە: لەدیاداریكی نهێنیدا بەرپرسانی باڵای سەربازی ئیسرائیل و بەشێك لەوڵاتانی عەرەبی، كۆبونەتەوە وڕێكەوتنی نهێنییان ئەنجامداوە، كۆبوونەوەكەش لە مانگی ئاداری ڕابردوودا لە شاری شەرەم ئەلشێخی میسر بووە، ئامانجیش لێی  بەرەنگاربوونەوەی توانا موشەكیەكانی ئێران وفڕۆكە بێ فڕۆكەوانەكانی بووە و  كۆبونەوەكەش بەسەرپەرشتی ئەمریكا بووە.
وەك ئەو رۆژنامەیە دەڵێت كۆبونەوەكە بە ئامادەبوونی بەرپرسان وئەفسەرانی پلە باڵای وڵاتانی عەرەبی هەریەك لە ئیمارات، بەحرەین،سعودیە، قەتەر،میسر، ئوردن لەگەڵ ئیسرائیل بەڕێوەچووە.
هەر بەپێی راپۆرتی رۆژنامە ئەمریكیەكە لە میانی كۆبونەوەكەدا باس لە چۆنیەتی بەرەنگاربوونەوەی توانا موشەكیەكانی ئێران، فڕۆكە بێ فڕۆكەوانەكانی ئێران كراوە، جگە لەوە وڵاتانی عەرەبی خواستی دەستڕاگەیستن بە تەكنەلۆژیای بەرگری ئاسمانی ئیسرائیل و چەكی ئەو وڵاتەیان نیشانداوە.
بەگوێرەی رۆژنامەی وۆڵ ستریت جۆرناڵ، ئێستا گفتوگۆكان بووەتە هۆی دروستبوونی كۆمەڵێك پێشهات، لەوانە  ترسی هاوبەش لە ئێران ، باشتربوونی پەیوەندییە سیاسییەكانی عەرەب و ئیسرائیل لەگەڵ ئیسرائیل دوای پەیمانی ئیبراهیم،  هەروەها بڕیاری ئیدارەی دۆناڵد ترەمپ سەرۆكی ئەمریكا لەساڵی 2021 بۆ فراوانكردنی ناوچەی فەرماندەیی ناوەندی ئیسرائیل و وزیاتركردنی پشتیوانیەكان بۆ ئەو وڵاتە.
راپۆرتی ئەو رۆژنامەیە لەكاتێكدایە، قەتەر لەنێوەندگیریدایە بۆ لێكنزیككردنەوەی ئەمریكا و وڵاتانی رۆژئاوا لەگەڵ ئێران سەبارەت بەبەرنامەی ئەتۆمی و زیندووكردنەوەی ڕێككەوتنی ئەتۆمی كە لەساڵی 2015 ەوە ڕاگیراوە.