100 پەرلەمانتاری فەرەنسا داوای پاراستنی مافەكانی كورد لەسوریا دەكەن

100 پەرلەمانتاری فەرەنسا لە یاداشتێكدا ئیدانەی سیاسەتەكانی توركیا لەبارەی لە باكوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا دەكەن، داوا لە وڵاتانی ئەندامی یەكێتیی ئەوروپاش دەكەن، زامنی پاراستنی چالاكوان و كۆمەڵە كوردییەكانی سەر خاكی ئەوروپا بكەن.
ڕۆژنامەی لۆ جۆرناڵ دۆ دیمانش-ی فەرەنسی یاداشتێكی بڵاوكردەوە، كە 100 پەرلەمانتار و ئەندامی ئەنجومەنی پیران، لە فراكسیۆنی شیوعیەكان، پارتی چەپی ڕادیكاڵ، سۆسیالیستەكان، پارتی ژینگە، كۆمارییەكان و پارتەكەی ئیمانوێل ماكرۆن، واژۆیان لەسەر كردووە و تێیدا ئیدانەی هێرشەكانی دەوڵەتی توركیا بۆ سەر گەلی كورد لە باكوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا دەكەن.
لە بەشێكی یاداشتەكەدا هاتووە: سەرۆكی توركیا پێگەی وڵاتەكەی لە هاوپەیمانیی باكووری ئەتڵەسی- ناتۆدا لە جەنگی ئۆكرانیادا بەكاردەهێنێت بە مەبەستی بەدەستهێنانی ڕەزامەندیی ناتۆ بۆ ئەنجامدانی هێرشەكانی لە باكووری سووریا.
ئەو پەرلەمانانتارانە ئاماژەیان بەوەشكردووە: پێویستە لەسەر وڵاتانی ڕۆژئاوا پشت لەو پرسە نەكەن، داواش لە وڵاتانی ئەندام لە یەكێتیی ئەوروپا دەكەن زامنی پاراستنی چالاكوان و كۆمەڵە كوردییەكانی سەر خاكی ئەوروپا بكەن.
ئەو 100 پەرلەمانتارە داواش لە فەرەنسا دەكەن، هانی ئەنجومەنی ئاسایشی نێودەوڵەتیی بدات بۆ سەپاندنی ناوچەی دژەفڕین لە ڕۆژئاوای كوردستان و دانانی كورد لەژێر سایەی پاراستنی نێودەوڵەتیی، جەختیش دەكەنەوە پێویستە ئیدارەی خۆبەڕێوەبەریی لە باكوور و ڕۆژهەڵاتی سووریا سوود لە دانپیادانانی نێودەوڵەتیی وەربگرێت.
توركیا ماوەی دوو مانگە هەڕەشەی ئەنجامدانی هێرشی سەربازی بۆ سەر باكور و رۆژهەڵاتی سوریا دەكات، بەڵام بەهۆی هەڵنەكردنی گڵۆپی سەوز لەلایەن ئەمریكا و روسیا و ئێرانەوە تائێستا نەیتوانیوە هێرشەكە ئەنجامبدات، بەڵام بەردەوام لەڕێگەی گروپەكانی نزیك لێی لەسوریا و هێرشی ئاسمانی كوردانی سوریا دەكاتە ئامانج.
بیانووی توركیا بۆ هێرشكردنە سەر باكور و رۆژهەڵاتی سوریا پاراستنی سنورەكانیەتی بەبیانووی پاراستنی ئاسایشی نەتەوەیی وڵاتەكەی، بەڵام بەردەوام بەهۆی ئەو سیاسەتانەوە ڕووبەڕووی ڕەخنە بووەتەوە.

هەواڵ

سەدر بۆچی خۆپیشاندانە ملیۆنیەكەی دواخست؟

موقتەدا سەدر رێبەری ڕەوتی سەدر بەتویتێك خۆپیشاندانی ملیۆنی لایەنگرانی لەبەغدا دواخست، كە ئەوەش بڕیارێكی كتوپڕی سەدر بوو وەك هەمیشە،ئەوەش لەكاتێكدایە،  ئەمرۆ وەزیرەكەی لایەنە شیعەكانی ناو چوارچێوەی هەماهەنگی بە هەوڵدان بۆ نانەوەی شەڕی ناوخۆ تۆمەتبار كرد.
موقتەدا سەدر رێبەری ڕەوتی سەدر ئەمرۆ لەتویتێكدا رایگەیاند خۆپیشاندانی ملیۆنی رۆژی شەممەی داهاتوو دوادەخات، بەڵام راشیگەیاند تا بەدەستهێنانی داواكاری خۆپیشاندەران لەمانگرتن بەردەوام دەبن.
سەدر لەتویتەكەیدا نوسیویەتی: گەل لەمانگرتن بەردەوام دەبێت تا داواكارییەكانی جێبەجێ دەكرێت، بەڵام كاتی خۆپیشاندانە ملیۆنیەكە بۆ رۆژی شەممەی داهاتوو دوادەخەین تا كاتێكی دیكە و رێنمایی نوێ دەدەین.
هەرچەندە پێشتر سەركردەیەكی نزیك لەموقتەدا سەدر رایگەیاندبوو داواكاری خۆپیشاندانی لایەنگرانی چوارچێوەی هەماهەنگی، موقتەدا سەدر ناترسێنێت لەوەی خۆپیشاندانی ملیۆن ڕێكبخات، بەڵام وەك بەشێك لەمیدیا عێراقیەكان بڵاویانكردووەتەوە هۆكارەكەی ئەوەیە كە سەدر ترسی ئەوەی هەبووە لەكاتی خۆپیشاندانی ملیۆنی رۆژی شەممە لەنێوان لایەنگرەكانی و لایەنگرانی هەماهەنگی شیعەكان ئاڵۆزی دروست ببێت و دۆخەكە لەدەست دەربچێت.
پێشتر ساڵح محەمەد عێراقی كە بەوەزیرەكەی سەدر ناسراوە، لەتویتێكدا رایگەیاند: سێ یەكی پەكخەر یاری بە ئاگر دەكەن، كە مەبەست لێی هەماهەنگی شیعەكان و لایەنەكانی نزیك لێیەتی، هەروەها تۆمەتباریشی كردن بە نانەوەی ئاژاوە و هەوڵدان بۆ دروستكردنی شەڕی ناوخۆ لەنێوان گەلانی عێراق، هاوكات تۆمەتباریشی كردن بەوەی دەیانەوێت توندوتیژی بەرامبەر هێزە ئەمنیەكان بەكاربهێنن.
وەزیرەكەی سەدر ئەوەشی خستەڕوو: ڕەوتی سەدر بۆ چاكسازی خۆپیشاندان دەكات، بەڵام هەماهەنگی شیعەكان دژ بە چاكسازی خۆپیشاندان دەكات، وتیشی هەرچەندە تێبینیمان هەیە لەسەر ئەنجومەنی باڵای دادوەری بەڵام هێرشكردنەسەری هێڵی سورە.
رەوتی سەدر و هەماهەنگی شیعەكان شەقام بۆ فشار خستنە سەر یەكتر بەكاردەهێنن، رۆژی 30 ی مانگی رابردوو لایەنگرانی رەوتی سەدر چوونە ناو بینای پەرلەمانی عێراق و دەستیان بەسەرداگرت، دواتریش هەماهەنگی شیعەكان داوایان لەلایەنگرانیان كرد بچنە ناوچەی سەوزی بەغدا.
لە 10 ی ئۆكتۆبەری ساڵی رابردوەوە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەچووە، بەڵام جگە لە هەڵبژاردنی سەرۆكی پەرلەمان لایەنە عێراقیەكان نەیانتوانیوە سەرۆكوەزیران و سەرۆك كۆمار هەڵبژێرن، ئێستاش سەدر داوای هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمان و هەماهەنگی شیعەكانیش داوای مانەوەی دەكەن.