هەواڵ
تایوان ئەو دوورگەیەی ململانێیەكی مێژوویی لەسەرە
2022-08-03
بەمدواییە ناكۆكی نێوان دەوڵەتی چین وئەمریكا سەبارەت بە دوورگەی تایوان كە دەسەڵاتێكی سەربەخۆی هەیە زیادیكردووە، بەتایبەت دوای سەردانی سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریكا بۆ دوورگەكە.
دورگەی تایوان بووەتە جێگەی ناكۆكی نێوان دوو زلهێزی جیهان، ئەمریكا لەڕووی سیاسی و سەربازییەوە پشتیوانی دورگەكە دەكات، ئەوەش لەكاتێكدایە چین بە بەشێكی دانەبڕاوی دەزانێت لەوڵاتەكەی لەبەرامبەریشدا ئەمریكا رەتیدەكاتەوە دان بەدەسەڵاتی چیندا بنێت بەسەر ئەو دوورگەیەوە.
پێشتر گرژییەكان هێندە نەبوون، بەڵام لەدوای هاتنە دەسەڵاتی چای ئینگ وین بۆ سەرۆكایەتی تایوان لەساڵی 2016 ناكۆكیەكان زیاتربوون، چونكە سەرۆكە نوێیەكە تایوانی بە دەوڵەتێكی سەربەخۆ ناوبرد و وتی چیتر تایوان بەشێك نییە لە چین، دوای ئەو قسەیەش چین فشارە سەربازی و دیپلۆماسی و ئابوریەكانی بۆسەر دوورگەكە زیاتركردووە.
رۆژی سێشەممەی ئەم هەفتەیە نانسی پیلۆسی سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریكا سەرەڕای هۆشدارییەكانی چین، سەردانی تایوانی كرد، لەوێ وتی: ئەم سەردانە وەفایە بۆ بەڵێنێكی كۆن و بەهەموو شێوەیەك پشتیوانی تایوان دەكەین و سەردانەكەش دژی سیاسەتی چین نییە.
لەساڵی 1979 ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمریكا بەسەرۆكایەتی جیمی كارتەر دانی بەكۆماری چین دا نا و رایگەیاند حكومەتی پەكین تاكە نوێنەری چینییەكانە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ڕەتیكردەوە دان بە دەسەڵاتی چیندا بنێت لە تایوان.
لەوكاتە بەدواوە ئەمریكا هەم پەیوەندی لەگەڵ چین هەبوو هەم لەگەڵ ئەو دەسەڵاتەی تایوان بەڕێوەدەبات، بەڵام پەیوەندیەكان لەگەڵ تایوان فەرمی نەبوون، لەوكاتەشەوە داوا دەكات هەریەك لە چین و تایوان كێشەكانیان بە گفتوگۆ چارەسەر بكەن.
كۆنگرێسی ئەمریكا بە یاسایەك پەیوەندیەكانی لەگەڵ تایوان رێكخستووە كە خۆی لەپەیوەندی بازرگانی و ئابووری و سەربازیدا دەبینێتەوە، تەنانەت لەدواین هەڵوێستدا وەزارەتی دەرەوەی ئەمریكا رایگەیاند: تایوان دەوڵەتێكی دیموكراتی پێشكەوتووە و هاوبەشێكی سەرەكی ئەمریكایە لەناوچەی هەردوو زەریای ئارام و هیندی.
بەپێی ئەو یاسایەی كۆنگرێس پەسەندیكردووە دەبێت ئەمریكا لەڕووی سەربازییەوە بەشێوەیەك پشتیوانی تایوان بكات كە بتوانێت بەرگری لەخۆی بكات، بەشێوەیەك بتوانێت لەكاتی هێرشی سوپایەكی گەورەی وەك چین خۆی بگرێت و بەرگری بكات.
43 ساڵە ئەمریكا بەیاسایەك بەرگری لەتایوان دەكات،جگە لەو یاسایە ئەوەی چینی توڕە كردووە سەردانی ئەمدواییەی نانسی پیلۆسی سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریكایە، تەنانەت چاو لیجیان وتەبێژی وەزارەتی دەرەوەی چین رایگەیاند: سەردانی تایوان لەلایەن پیلۆسییەوە كاریگەری خراپی سیاسی دەبێت، هەروەها هۆشداریدایە ئەمریكا كە دەبێت بەرپرسیارێتی سەردانی سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریكا هەڵبگرێت و هەڕەشەی ئەوەشیكرد كە ئەمریكا باجی ئەو سەردانە دەدات.
هەرەشەی چین لەكاردانەوەی سەردانی ئەو بەرپرسە باڵایەی ئەمریكا بۆ تایوان گەیشتە ئەوەی نمایشی هێز بكات و باڵیۆزی ئەمریكاش لەپەكین بانگهێشت بكات، بەڵام ئەوە سەرۆكی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریكای لەسەردانی ئەو دوورگە جێناكۆكە پەشیمان نەكردەوە، لەكاتێكدا پێشتر وەزیری بەرگری تایوان رایگەیاندووە كە سوپای چین دەتوانێت لەساڵی 2025 دورگەكە بەتەواوەتی داگیر بكات.
بابەتی لێکچو
More News
.jpg)
.jpg)
 copy.jpg)
Most Popular
هەواڵ
لە قەڵادزێ بەڕێکەوت و لە فەرەنسا خنکا
2024-04-25
لە
قەڵادزێ بەڕێکەوت و لە فەرەنسا خنکا
سلێمانی
- MIC
ژیلان
محەمەد ئەمین، کچە کوردێکی تەمەن 24 ساڵە و یەکێکە لە قوربانییەکانی رووداوەکەی
دوێنێ سێشەممەی نێوان فەرەنسا و بەریتانیا.
ژیلان
لەگەڵ چەند کەسێکی دیکەدا و یەکێک بووە لەو 100 سەرنشینەی کە لەناو بەلەمێکی
پەڕینەوەدابوون لە فەرەنساوە بۆ بەریانیا.
بەڵام
پێش گەیشتنیان چەند کەسێک دەکەونە ناو ئاوەکەوەو دەخنکێن کە یەکێکیان ژینایە.
زانیاری
ئەوە هەیە، رووداوەکە بەهۆی زۆری ژمارەی سەرنشینانی سەر بەلەمەکەوە بوبێت،
بەتایبەت کاتێک کە بەلەمەکە کەوتوەتە ڕێ، ژمارەیەک کۆچبەری ئەفریقیش لەڕێگەی
بەکارهێنانی فشارەوە چونەتە ناو بەلەمەکەوە و هەندێکیش دەڵێن شەڕ و ئاڵۆزی
روویداوە.
هێشتا
بەتەواوی هۆکاری خنکانی ژیلان و ئەوانی دیکە نییە، روونیش نییە کە ئاخۆ جگە لە
ژیلان لەناو خنکاوەکاندا کوردی دیکە هەیە یان نا، بەڵام ئەوەی دەزانرێت کە بەشێکی
زۆری کۆچبەرەکانی سەر بەلەمەکە عێراقی بوون و لەناو عێراقیەکانیشدا ژمارەیەک کورد
هەبوون.
تائێستا
نازانرێت کە ئاخۆ ژیلان محەمەد بەتەنها کۆچیکردوە یان خزم و کەسوکاری لەگەڵدا
بووە.
ساڵانە
لەکاتی پەڕێنەوەی کۆچبەران لەنێوان فەرەنسا بۆ بەریتانیا دەیان کۆچبەر دەخنکێن،
ئەوەش لەپێناو گەیشتنیان بۆ ئەو وڵاتە و مافی بەدەستهێنانی مانەوەیان.
هەرچەندە
لەچەند رۆژی رابردوودا پەرلەمانی بەریتانیا یاسای ناردنی کۆچبەرانی نایاسایی
وڵاتەکەی بۆ رواندا پەسەند کرد ئەوەش وەک هەولیک بۆ رێگریکردن لە چوونی کۆچبەران
بۆ ئەو وڵاتە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا هێشتا کۆچبەران بە یەکێک لە وڵاتە دڵخوازەکەی
خۆیان دەزانن بۆ مانەوەیان و وەرگرتنی مافی پەنابەری.
