هەواڵ

هەدەپە: ئەوەی لەئێران ڕوودەدات لەئەنجامی سەپاندنی سیستەمی باڵادەستی پیاوانە

Mic
2022-09-21

پارتی دیموكراتی گەلان رایگەیاند، سبەینێ لە هەموو ئەو شوێنانەی تێیاندا ڕێكخستنی هەیە، بە مەبەستی پشتیوانیی دەربڕین بۆ ئەو ناڕەزایەتییانەی لەدوای كوژرانی ژینا ئەمینیی دەستیانپێكردووە، دەڕژێتە شەقامەكان و خۆپیشاندان و چالاكیی ئەنجام دەدات.
بڕیارە كاتژمێر یەكی پاشنیوەڕۆی سبەینێ پێنجشەممە، پارتی دیموكراتی گەلان- هەدەپە لە هەموو ئەو شوێنانەی تێیاندا ڕێكخستنی هەیە، بە مەبەستی پشتیوانی دەربڕین بۆ ئەو ناڕەزایەتییانەی لەدوای كوژرانی ژینا ئەمینیی لە ئێران و ڕۆژهەڵاتی كوردستان دەستیانپێكردووە، خۆپیشاندان و چالاكی ئەنجام بدات.
هەدەپە راشیگەیاند  لە 51 شار و شارۆچكە و بەهاوبەشیی لەگەڵ 400 ڕێكخستنی ناوەندیی و ناوچەیی لەباكوری كوردستان و توركیا، سبەینێ ناڕەزایەتیی بەرامبەر كوژرانی ژینا ئەمینیی دەردەبڕێت و چالاكی هاوبەش لە دژی دەسەڵاتی ئێران ئەنجام دەدات و پشتگیریی لەو هاوڵاتییانە دەكەن، كە دژی كوژرانی ئەو كچە كوردە خۆپیشاندان دەكەن.
عایشە ئاجار باشاران، وتەبێژی ئەنجومەنی ژنانی هەدەپە ڕایگەیاند: ئەوەی ئێستا لە ئێران هاتووەتە ئاراوە، دەرئەنجامی سەپاندنی سیستەمی باڵادەستیی پیاوانە.
وتیشی: پشتیوانی لە ژنانی ئێران لە شارەكانی توركیا و كوردستان تا دێت زیاتر دەبێت و ئێمەش وەك هەدەپە بە هەموو ڕێكخستنەكانمانەوە سەرنج دەخەینە سەر فشارەكان بۆ سەر ئێران و پشتگیریی خۆپیشاندەران دەكەین و دەڵێین  خەباتی هاوبەشی ژنان و پێكهاتەكان بەم شێوەیە، سەپاندنی دەسەڵاتەكان لەناو دەبات‌.
ژینا ئەمینی (مەهسا ئەمینی) تەمەن 22 ساڵ و خەڵكی سەقز،  ئێوارەی ڕۆژی 13ی سێپتەمبەری 2022 لەلایەن هێزەكانی گەشتی ئیرشادی تاران درایە بەر لێدان و چووبووە دۆخی كۆماوە، نیوەڕۆی هەینی رابردوو لە نەخۆشخانەی كەسرای شاری تاران بە هۆی قورسی برینەكانییەوە گیانی لە دەست دا.

More News

Most Popular

زانست

زیلاندیا...هەشتەمین کیشوەری کە لە ئاوەکاندا نوقم بوو

Mic
2023-09-28

تەنها شتێک کە لەم پارچە ژێرئاوکەوتووە لە سەرووی ڕووی زەریاکەدا دەردەکەوێت، نیوزلەندا و دوورگەکانی دەوروبەریەتی، بەڵام خودی زیلاندیا لە مێژە وەک نهێنی ماوەتەوە.

کاتێک ٨٣ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر کیشوەری سەروو کۆنی گۆندوانا لەیەک جیا بووەوە، بەشێکی زۆری لە ژێر شەپۆلەکاندا نوقم بوو کاتێک دوور دەکەوتەوە، بەپێی هەندێک لە زانایانی جیۆلۆجی، ئەم پارچە ژێرئاوکەوتووە کە پێی دەوترێت زیلاندیا - دەتوانرێت بە کیشوەری هەشتەمی زەوی هەژمار بکرێت.

ئێستا تەنها ئەوەی لە سەرووی ڕووی زەریاکەدا دەرکەوتووە، نیوزلەندا و دوورگەکانی دەوروبەریەتی، بەڵام خودی زیلاندیا لە مێژە وەک نهێنی ماوەتەوە نزیکەی 94%ی کیشوەری 4.9 ملیۆن کیلۆمەتری چوارگۆشە لە ژێر ئاودایە، ئەمەش وردەکارییەکانی بەشی باکووری بارستەی زەوی.
لەم دواییانەدا بە بەکارهێنانی داتای جیۆکیمیایی و ئایزۆتۆپی لە نمونەی بەردی تازە هەڵکەندراو و هەروەها خوێندنەوەی بومەلەرزەزانی، جیۆلۆجیستێکی جیۆلۆجی نیوزلەندا ئەندی تولۆک و هاوکارەکانی نەخشەیەکی پێداچوونەوەیان بۆ ئەو ناوچەیە دروستکرد بۆ لێکۆڵینەوە لە چۆنیەتی دەرکەوتنی کیشوەرەکە.

وەک لە ڕاپۆرتێکدا کە لە ماڵپەڕی ئاگاداری زانستدا بڵاوکراوەتەوە، ئاماژەی بەوە کردووە، نمونەی بەردەکان کە هەندێکیان تەمەنیان وەک دایناسۆرەکانە، لە شوێنەکانی کونکردنی گەڕان و ژمارەیەک لوتکەی بەرکەوتوو لە باشووری زیلاند، وەک دوورگەکانی چاتام و ئەنتیپۆدس وەرگیراون.

شیکاری پێکهاتەی کیمیایی، لەگەڵ بەڵگە جیۆلۆجیەکانی تر، لێکچوونەکانی لە نەخشەکانی لەگەڵ جیۆلۆجیای ڕۆژئاوای ئەنتارکتیکا ئاشکرا کرد، ئەمەش پێشنیاری ژێرئاوکەوتنی پەراوێزی زیلاندیا دەکات تا ٢٥٠ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر، بەسەر ئەو شوێنەی کە ئێستا فەلاتی کامپبێل لە کەنارەکانی ڕۆژئاوای نیوزلەندا . ژێرئاوکەوتن کاتێک ڕوودەدات کە دوو لێواری توێکڵی زەوی پاڵ بە یەکەوە بنێن، لێوارێک پاڵدەنێتە خوارەوە بۆ ناو پۆششی زەوی.
تولۆچ و تیمەکەی لە توێژینەوەکەیاندا کە لە گۆڤاری Tectonics لە 12ی ئەیلولدا بڵاوکرایەوە، ڕوونیکردەوە "هەردوو وڵاتی زیلاندیا و ئەنتارکتیکا لە ناوخۆدا شێواوییەکی زۆریان هەیە" چەند ساڵێک بەر لە ئێستا.

پاشان لە قۆناغی کۆتایی کریتاسی نزیکەی ٧٩ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر، زیلاندیا و ڕۆژئاوای ئەنتارکتیکا دڕا و زەریای هێمنیان پێکهێنا ئەوەی بۆ ماوەیەکی زۆر جیۆلۆجی سەرسام کردووە ئەوەیە کە چۆن توێکڵی زیلاندیا توانیویەتی ئەوەندە تەنک بێت پێش ئەوەی بشکێت تەنکییەکی هاوشێوە لە ئەنتارکتیکای ڕۆژئاواشدا دەردەکەوێت.

تولۆک و هاوکارەکانی بەڵگەیان دۆزیەوە کە ئاراستەی فراوانبوونەکە لە نێوان ٨٠ بۆ ١٠٠ ملیۆن ساڵ لەمەوبەر بە ڕێژەی ٦٥ پلە جیاواز بووە، ئەوان پێیان وایە ڕەنگە ئەمە ڕێگەی بە تەنکبوونەوەی بەربڵاوی توێکڵی کیشوەری داوە، ئەم ئەنجامانە پێکەوە بناغەیەکی تۆکمە بۆ شیکارییەکی وردتر بۆ ئەم فراوانییە سەیرەی زەوی دروست دەکەن.