هەواڵ

وردەكاری دەستگیركردنی ژمارەیەك خوێندكار لەسلێمانی

دەسەڵات بۆ سەركوتكردنی ناڕەزایی خوێندكاران دەیان خوێندكار دەستگیردەكات و بەڵێننامەیان پێ پڕدەكاتەوە، جگە لەوەی لەزانكۆی سلێمانیش بەشێك لەڕاگرەكان هەڕەشە لەخوێندكاران دەكەن، بەپێی زانیاریەكان بەشێك لەو خوێندكارانەی بەشداری خۆپیشاندانەكانیان كردووە فەرمانی فەسڵكردنیان بۆ دەرچووە.
ئەنجومەنی خوێندكارانی ناڕازی زانكۆی سلێمانی رایگەیاند 105 خوێندكار رۆژی دووشەممە 21-11-2022  لەلایەن هێزە ئەمنیەكانەوە دەستگیركراون.
ئەنجومەنەكە لەراگەیەندراوێكدا دەشڵێت: ئاگادارین لە دوێنێوە دەسەڵاتی ترسنۆك ھەستاوە بە دەستگیركردنی خوێندكاران و شار پڕبووە لە كۆیلە، بۆ ڕفاندنی ھاوڕێكانمان ، لە دوێنێوە 105 خوێندكار دەستگیراون، دڵنیابن شەقام چۆڵ ناكەین و ناترسین.
ئەنجومەنی خوێندكارانی ناڕازی باس لەوەشدەكات بایكۆتی ھۆڵەكانی خوێندن دەكەن و ڕۆژی یەكشەمە جارێكیتر دەگەڕێنەوە شەقام.
ئەوان دڵنیایی دەدەن ئەگەر زیندانەكانیش پڕ بكەن لەخوێندكار گۆڕەپانەكە چۆڵ ناكەن.
مایك بەدواداچوونی كرد بۆ دەستگیركردنی ئەو خوێندكارانە، ئاسایشی سلێمانی خۆی لێ بێ بەری دەكات و دەڵێت پۆلیسی چالاكیە مەدەنیەكان دەستگیریكردوون، بەڵام سەرچاوەیەكی پۆلیسی سلێمانی ڕەتیكردەوە هیچ خوێندكارێك لەلای ئەوان دەستگیركرابێت، هاوكات دوو مامۆستای زانكۆی سلێمانی و زانكۆی پۆلەتەكنیكی سلێمانی پشتڕاستیان كردەوە كە دەیان خوێندكار دەستگیركراون و ئاگاداری كەسوكاری بەشێك لەو خوێندكارانەیان كردووەتەوە.
ئەمرۆ خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی و كۆیە و گەرمیان سەرەڕای هەڕەشەكانی دەسەڵات و رێوشوێنی هێزە ئەمنیەكان دەستیان بەخۆپیشاندان كردەوە و داوای ئەو دەرماڵەیە دەكەن كە لە 2014 ەوە حكومەتی هەرێم بەپاساوی قەیرانی دارایی بڕیویەتی.

هاوكات كەسوكاری خوێندكارانی دەستگیركراوی زانكۆی سلێمانی راگەیەندراوێكیان بڵاوكردەوە و ڕایانگەیاند:بەڕێزان لە ڕێكخراوەكانی مافی مرۆڤ و ڕای گشتی هەرێمی كوردستان، لەكاتێكدا خوێندكارانی زانكۆی سلێمانی بە شێوەیەكی ئازادی و دیموكراسیانەدا لە خۆپیشاندانێكی هێمن و مەدەنیانەدا داوای مافێكی سەرەتایی خۆیان كردووە، بەڵام بەداخەوە لەبری وەڵامدانەوەیان ، ھێزە ئەمنیەكانی سنورەكە بە زەبری هێز و تووندو تیژی ڕەشبگیری وەڵامیان داونەتەوەو تا ئەو چركە ساتە بە دەیان خوێندكاری ئازیزمان دەستگیركراون، ئێمە هەرگیز چاوەڕێی ئەوەمان نەدەكرد چەك و فیشەك ڕووبەڕووی قەڵەم و ناوەندەكانی زانكۆ و خوێندكارانی ئازیزمان ببنەوە كە ئەمانە نەوەی دواڕۆژی گەلەكەمانن ..
ئەوەشیان خستوەتەڕوو: هەر ئەوەش نا بەڵكو ماوەی هەفتەیەك پڕۆسەی خوێندن بە زەبری هێز ڕاگیرا، دەرگای زانكۆكان داخران، خوێندكاران لە بەشە ناوخۆییەكان دەركران، ئێستاش بەوە نەوەستاون كەشی زانكۆكانی سنوورەكە بە گشتی بە سەربازگە كراون بە جۆرەها هێزی ئەمنی تەنراون و دەستگیركردنی خوێندكارانیش بەردەوامی هەیە كە ژمارەیان تا ئێستا گەیشتۆتە 50خوێندكار و بەشێكیان بێ سەروشوێن كراون و چارەنووسیان نازانین.
هەر لەڕاگەیەندراوەكەدا هاتووە: ئێمە وەكو كەس و كاری خوێندكارانی زانكۆكانی سنووری سلێمانی داوا دەكەین دەستبەجێ چارەنووسی خوێندكاران ئاشكرا بكرێت و ئازاد بكرێن چیتر لە پڕۆسەی خوێندن دانەبڕێن بەبێ هیچ بیانووێك لەكاتێكدا ئێستا وا بەرەو تاقی كردنەوەكانی كۆڕسی یەكەم دەڕۆن و تاقی كردنەوەكانی میتێرمیش بەشێكی زۆریان لەدەستچوون، دەبێت بە هەموو شێوەیەك ئەو ماوەیان بۆ قەرەبوو بكرێتەوە كە دەستگیركراون، لە كۆتایی دا، كارەسات ئەوەیە ھێزە ئەمنیەكانی سلێمانی ئەوەیان سەلماند كە ئەو ئازادی و دیموكراسیەی باسی دەكەن و وێنایان كردووە تەنها ڕووكەش بووە و هەر خۆیان بن پێیان خست بەداخەوە...
ناوی ٤٤ خوێندكار بڵاوكرایەوە كە لەلایەن ھێزە ئەمنیەكانی سلێمانی دەستگیركراون
 ١- ئاكام 
٢- ئەحمەد سەروەر 
٣- شەماڵ 
٥- بەرهەم حسێن
٦- ڕاڤیار نەجمەدین (كۆلێژی زمان  بەشی ئینگلیزی قۆناغی دووەم )
٧- ئەحمەد سەروەر (كۆلێژی زمان بەشی ئینگلیزی قۆناغی دووەم ) 
٨- عبدلباسگ عومەر (كۆلێژی زمان بەشی ئینگلیزی قۆناغی دووەم)
٩- پەیڕەو كەریم (كۆلێژی زمان بەشی ئینگلیزی قۆناغی دووەم)
١٠- ڕۆژ
١١- ڕۆكان محمد 
١٢- هەوراز ئەحمەد
١٣- محمد عومەر 
١٤- شوانە پێشڕەو 
١٥- كارۆ هێمن 
١٦- ئاژێر
١٧- ئەحمەد ئیبراهیم 
١٨-یەشار ئیبراهیم قادر 
١٩- یوسف حەسەن (قۆناغی ٣ زانستە ڕامیارییەكان)
٢٠- ڕامیار وەهاب (بەشی یاسا قۆناغی دووەم)
٢١- زیرەك كەریم (بەشی یاسا قۆناغی دووەم)
٢٢-محمد عوسمان (قۆناغی چواری كیمیا )
٢٣- جەمال جەلال 
٢٤ٚ- هەرێم
٢٥- ڕاڤین بێستون 
٢٦- شادێر 
٢٧- محمد فارس 
٢٨- ڕابەر خالید
٢٩- ئسماعیل عەزیز موستەفا (زانستە كۆمەڵایەتییەكان قۆناغی دووەم)
٣٠-خدر ئیسماعیل عەزیز موستەفا(زانستە كۆمەڵایەتییەكان قۆناغی دووەم )
٣١-كۆسار حەكیم عەزیز (زانستە كۆمەڵایەتێكان قۆناغی دووەم)
٣٢-  ژیوار عوسمان حسێن  قۆناغی سێی كۆمپیوتەر
٣٣- ئاسۆ مەولود ئیبراهیم 
٣٤- زانیار تەها 
٣٥- باكۆ سەباح 
٣٦- ڕابەر نصردین 
٣٧- محمد  عبدللە
٣٨- محمد یوسف
٣٩- صدیق علی
٤٠- مستەفا سەید
٤١- دانیار محمد
٤٢- محمد  ڕەحیم 
٤٣- محمد عبدلرحیم 
٤٤- ئاسۆ علی

زانست

ئایا ماسی دوای بەستنی دووبارە زیندوو دەبێتەوە؟

لە بابەتێکی ماڵپەڕی " earthdate" دا باس لەوە دەکات کە ماسی بە گشتی توانای خۆگونجاندن لەگەڵ گۆڕانی پلەی گەرمیدا هەیە و دەتوانێت لە ئاوی سارددا بۆ ماوەیەکی زۆر بژی، بەڵام ئەگەر ئاوێک بە تەواوی بەستوو بێت، ئەگەری ئەوە هەیە هەندێک لە ماسییەکان بمرن.
لێرەدا پرسیارەکە ئەوەیە چۆن ماسییەکان لە دەریاچە بەستووەکان و ئاوەکانی ناوچە جەمسەرییە سەهۆڵاوییەکانی زەویدا دەژین؟
ماسییەکان کۆمەڵێک ستراتیژی بەکاردەهێنن بۆ مانەوەیان لە ژیاندا، ئەوانیش بریتین لە:
- خاوبوونەوەی میتابۆلیک، ماسی دەچێتە دۆخێکەوە پێی دەوترێت "torpor" ئەمەش هاوشێوەی خەوی زستانەیە، بەڵام بەو شێوەیە قووڵ نییە، پلەی گەرمی جەستەیان لەگەڵ پلەی گەرمی ئاوەکەدا دادەبەزێت و لێدانی دڵ و هەناسەدان و ئاستی چالاکی و جوڵەکانی بە شێوەیەکی سەرنجڕاکێش کەم دەبنەوە، بەم شێوەیەش وزە دەپارێزێت چونکە جەستەیان پێویستی بە جوڵە نییە.
- دەڕۆنە قووڵاییەکی زۆرترەوە، زۆرێک لە جۆرەکانی ماسی دەچنە ناوچە قووڵاییەکانی دەریاچەکانەوە کە پلەی گەرمی ئاوەکە جێگیرتر دەمێنێتەوە و کەمتر ئەگەری بەستنی تەواوەتی هەیە، ئەمەش ماسییەکە دەپارێزێت وادەکات لە ژیاندا بمێنێتەوە.
- کەمبوونەوەی ئارەزووی خواردن، بەو پێیەی ئاستی چالاکییەکانیان زۆر کەم دەبێتەوە، ماسییەکان پێویست ناکات لە وەرزی زستاندا وەکو جاران خۆراک بدۆزنەوە، لەوانەیە زۆر کەم بخۆن یان پشت بە وزەی یەدەگی خۆیان ببەستن.
- گونجاندنی فیزیۆلۆژی، هەندێک جۆری ماسی گونجانی تایبەتیان لە جەستەیاندا هەیە کە یارمەتیان دەدات لە سەرمادا بمێننەوە، بۆ نموونە هەندێکیان پرۆتینی دژە بەستن لە خوێنیاندا هەیە کە ڕێگری لە بەستنی خانەکانیان دەکات.
هەر بۆیە بە بەکارهێنانی ئەم ستراتیژانە، ماسییەکانی دەریاچە بەستووەکان دەتوانن وزەی خۆیان بپارێزن و لە بارودۆخی سەختی زستاندا بژین تا بەهار دێت.