ئاژانسێكی جیهانی: توركیا داوای لەسوریا كردووە بەزەبری هێز رۆژئاوای كوردستان كۆنترۆڵبكات

رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆككۆماری توركیا لە رێگەی ئێرانەوە داوای كۆنتڕۆڵكردنی رۆژئاوای كوردستانی لەسوریا كردووە، داواشیكردووە وەفدێك بنێرێتە سوریا، بەڵام داواكەی لەلایەن بەشار ئەسەد سەرۆكی سوریا رەتكراوەتەوە.
ئاژانسی هەواڵی ئەسیۆشەیتد پرێس پەیامێكی رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆك كۆماری توركیا بۆ بەشار ئەسەد سەرۆكی سوریا ئاشكرا دەكات و دەڵێت: سەرۆككۆماری توركیا داوای لە بەشار ئەسەد كردووە هێزەكانی حكومەتی سووریا رۆژئاوای كوردستان كۆنتڕۆڵ بكەن، رێگەش نەدات نەوت و گاز لەلایەن هێزە كوردییەكانی رۆژئاوای كوردستان بەكاربهێندرێت و پەنابەرانی سووریش بگەڕێندرێنەوە سووریا.
وەك ئەو ئاژانسە باسیكردووە: ئەردۆغان بۆ ئەو مەبەستە داوایكردووە وەفدێك لە ئەنقەرەوە بۆ شام بنێرێت، بەڵام داواكەی سەرۆككۆماری توركیا لەلایەن بەشار ئەسەد سەرۆكی سوریا رەتكراوەتەوە، داوای كردووە كۆبوونەوەكە لە وڵاتی سێیەم ئەنجامبدرێت.
ئەمە لەكاتێكدایە توركیا هێرشە ئاسمانییەكانی بۆ سەر رۆژئاوای كوردستان چڕكردووەتەوە و هەڕەشەی ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی زەمینیش دەكات، وەك لە كۆبوونەوەی رۆژی چوارشەممە 23/11/2022، لەگەڵ فراكسیۆنی حزبەكەی لە پەرلەمانی توركیا رایگەیاند: لەمەودوا هێرشەكانیان تەنیا لە ئاسمان نابێت، بەڵكو هێرشی زەمینی دەستپێدەكەن.
هەڕەشەكانی توركیا بۆ ئۆپەراسیۆنی سەربازی بۆسەر رۆژئاوای كوردستان لەكاتێكدایە، ئەو وڵاتە هەڕەشەی هێرشكردنە سەر هەرێمی كوردستانیش دەكات دژ بەپێگەكانی پەكەكە لەسنوورەكانی هەرێم، هاوكات ئێرانیش داوای لەحكومەتی عێراق و هەرێم كردووە هێزە كوردیەكانی ئۆپۆزسیۆنی وڵاتەكەی لەناو خاكی هەرێم دەربكەن، هەڕەشەی ئەوەشی كردووە ئەگەر ئەو كارە ئەنجام نەدەن هێرشی زەمینی دەكاتە سەر هەرێمی كوردستان.
هەڕەشەكانی ئێران و توركیا لەكاتێكدایە بەردەوام ئەو دوو وڵاتە بەفڕۆكەی بێ فرۆِكەوان و تۆپی دوورهاوێژ بۆردوومانی هەرێمی كوردستان دەكەن و بەهۆیەوە خەڵكێكی مەدەنی زۆر لەهەرێم بوونەتە قوربانی، كۆمەڵگەی نێودەوڵەتی و عێراق و هەرێمیش جگە لەئیدانەكردنی هێرشەكان هیچ هەنگاوێكی كردارییان بۆ ڕاگرتنی هێرشەكان نەناوە.

هەواڵ

لە2019 ەوە لەهەرێمی كوردستان 743 ژن بەڕووداوی جیاجیا گیانیان لەدەستداوە

بە پێی ئامارەكانی بەڕێوەبەرایەتی بەرەنگاربوونەوەی توندووتیژی دژی ژنان و خێزان لەهەرێمی كوردستان لەساڵی 2019 ەوە تا شەش مانگی یەكەمی 2022 ، 117 ژن كوژراون و 193 ژنیش خۆیان كوشتووە و 155 ژنیش بەهۆكاری جیاجیا "سوتاون" و 278 ژنیش خۆیان سوتاندووە كە كۆی گشتی دەكاتە 743 ژن كە بەهەر هۆكارێك بێت لەهەرێمی كوردستان گیانیان لەدەستداوە.
بەپێی ئامارەی بەڕێوەبەرایەتی بەرەنگاربوونەوەی توندوتیژی دژ ژنان و خێزان لەهەرێمی كوردستان، لەساڵی 2019 45 ژن كوژراون و لەساڵی 2020 دابەزیوە بۆ 25 ژن و لە 2021 یشدا 25 ژن كوژراون، بەڵام لەشەش مانگی یەكەمی 2022 دا 22 ژن لەهەرێم كوژراون، جگە لەوەی لە2019 دا لەهەرێم 62 ژن خۆیان كوشتووە و 155 ژن سوتاون و 104 ژنیش خۆیان سوتاندووە، لەساڵی 2020 یش 25 ژن كوژراون و 38 ژن خۆیان كوشتووە و 68 ژنیش خۆیان سوتاندووە، هاوكات لەساڵی 2021 دا 25 ژن كوژراون و 62 ژن خۆیان كوشتووە و 78 ژنیش خۆیان سوتاندووە، بەڵام لەشەش مانگی یەكەمی 2022 دا لەهەرێمی كوردستان جگە لەوەی 22 ژن كوژراون 31 ژنیش خۆیان كوشتووە و 29 ژنیش خۆیان سوتاندووە.