ساڵی رابردوو نزیكەی 20 هەزار كەس هەرێمی كوردستانیان جێهێشتووە

سەرۆكی كۆمەڵەی پەنابەرە گەڕاوەكانی ئەوروپا  ئاشكرایكرد، لە ماوەی هەشت ساڵی ڕابردوودا 135 هەزار كەس لە هەرێمی كوردستان كۆچیان كردووە بۆ دەرەوە، لە ئەو ژمارەیەش 19 هەزار و 200 كەس لە ساڵی 2022دا بووە.
ئەبوبەكر عەلی، سەرۆكی كۆمەڵەی پەنابەرە گەڕاوەكانی ئەوروپا بەمایكی وت: لە ئەو ژمارەیەی كە لە ساڵی 2014وە كۆچیان كردووە، 366 كەس بونەتە قوربانی بەدەر لەو كەسانەی كە بێ سەروشوێنن، دەڤەری ڕاپەڕینیش پشكی شێری بەركەوتووە لە ڕێژەی كۆچبەران و قوربانیان كە ژمارەیان 29 هەزار و 100 كۆچبەرە و لە نێویاندا 94 كەس گیانیان لەدەستداوە".
وتیشی: ئامارەكان دەریدەخات زۆربەی كۆچبەران گەنجن و بێكاری و خراپی دۆخی هاوڵاتیانیش هۆكاری سەرەكی كۆچە لە هەرێمی كوردستاندا.
بەوتەی ئەبوبەكر عەلی بێكاری وای لە گەنج كردووە كە كۆچ بكەن و نەتوانن لەم نیشتیمانە بمێننەوە و تاكە بژاردەیان ڕۆشتن بێت لەم نیشتیمانە بۆ وڵاتێكی تر، لانیكەم بۆ ئەوەی وەك مرۆڤ بژین.
سەرۆكی كۆمەڵەی پەنابەرە گەڕاوەكانی ئەوروپا وتیشی: هۆكاری تریش هەیە وەك نادادی، كە دەبینین نادادی زۆر هەیە، لە ڕوی چێنایەتیەوە بووەتە دوو چین، چینێكیان دەوڵەمەندی هەڵتۆقیو كە بە ماوەیەكی كەم بووەتە خاوەن سەروەت و سامانێكی زۆر ئەوانەش، ئەو چینە دەگرێتەوە.
"ئامارەكان دەریدەخەن كە بەهۆی باشتربونی دۆخی هەرێمی كوردستان لە نێوان ساڵی 2011 تا 2014 كۆچی پێچەوانە بۆ هەرێمی كوردستان هەبووە، بە شێوەیەك كە نزیكەی 37،000 كەس گەڕاونەتەوە بۆ هەرێمی كوردستان، بەڵام سەرهەڵدانی داعش و دروستبونی چەندین قەیران لە هەرێم دا ئەم هاوكێشەیەی پێچەوانە كردەوە"ئەبوبەكر عەلی وای وت.
وەك سەرۆكی كۆمەڵەی پەنابەرە گەڕاوەكان دەڵێت: لە ناو كۆچبەراندا لاسەنگیەكی گەورەی ڕەگەزی هەیە و بەشێكی زۆری كۆچبەران لە ڕەگەزی نێرن كە لە داهاتوودا بۆی هەیە ببێتە یەكێك لەو كێشانەی ڕوبەڕوی هاوڵاتیانی هەرێم دەبێتەوە.
دەشڵێت: دەبینین ئەوەی كە ڕۆشتووە بۆ وڵاتانی ئەوروپا لە 90%ی ڕەگەزی نێرن، ئێمە داتایەكمان لەبەردەستدایە هی ساڵی 2022 لە زانكۆی ڕاپەڕین بەرواوردكاریەكمان كردووە، كە تەنیا بەس لە یەك زانكۆ كە زانكۆی ڕاپەڕینە، ڕێژەكە بەم جۆرەیە،( 1884) ڕەگەزی نێری تێدایە و بەرامبەر بە( 3888) ڕەگەزی مێ، كە دەبێت حكومەت هەڵوێستەی لەسەر بكات.
سەرۆكی كۆمەڵەی پەنابەرە گەڕاوەكان پێنەدانی ڤیزا بە هاوڵاتیانی هەرێم بە هۆكاری سەرەكی بۆ كۆچی نایاسایی دەزانێت و ئاماژە بەوەدەكات بووەتە هۆی گیانلەدەستدانی سەدان هاوڵاتی كورد.

هەواڵ

وردەكاری دواخستنی دانیشتنێكی دادگای فیدراڵی عێراق لەبارەی درێژكردنەوەی تەمەنی پەرلەمانی كوردستان

دانیشتنی دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق لەبارەی درێژکردنەوەی تەمەنی پەرلەمانی کوردستان بۆ حەوتی شوبات دواخرا، نوێنەرانی هەرێم پاساوی ئامادەنەبوونیان  خراپیی کەشوهەواوە بووە.
 بڕیار بوو ئەمڕۆ سێشەممە، 31-01-2023، دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق لەبارەی سکاڵایەک کۆببێتەوە کە لە دژی درێژکردنەوەی تەمەنی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکراوە، بەڵام رێبوار ئەوڕەحمان وتەبێژی فراكسیۆنی نەوەی نوێ لەپەرلەمانی عێراق رایگەیاند: ئەمڕۆ لە دانیشتنی دادگای فیدراڵی تایبەت بە درێژكردنەوەی نایاسایی پەرلەمان و سەرۆكایەتییەكان كە لەلایەن سەرۆكی جوڵانەوەی نەوەی نوێ و سروە عەبدولواحید سەرۆكی فراكسیۆنی نەوەی نوێ تۆماركرابوو دواخرا بۆ حەوتی مانگی دوو كرایە دانیشتنێكی كراوە.
 بڕیاربوو ئەمڕۆ دادگای باڵای فیدراڵیی عێراق لەبارەی دوو سکاڵا کۆببێتەوە کە ئەوانیش یەكەمیان ئەو سكاڵایەی لەسەر درێژکردنەوەی تەمەنی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکرابوو، دووەمیش سکاڵا لەسەر هەرسێ سەرۆکایەتییەکەی عێراق تۆمارکرابوو و سکاڵاکار داوا دەکات راسپاردنی محەممەد شیاع سوودانی بۆ پێکهێنانی حکومەت هەڵبوەشێندرێتەوە.
 سکاڵای یەكەم بە ناوی سروە عەبدولواحید، سەرۆکی فراکسیۆنی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی عێراق پێشکەشکراوە، لە پاش ئەوەی لەگەڵ سێ سکاڵای دیکەدا یەکخران، کە لەلایەن یوسف محەممەد، سەرۆکی پێشووی پەرلەمانی کوردستان؛ شاسوار عەبدولواحید، سەرۆکی جووڵانەوەی نەوەی نوێ و کاوە عەبدولقادر، سەرۆکی فراکسیۆنی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی کوردستان پێشکەش کرابوون و 18ـی کانوونی یەکەمی 2022، یەکەم دانیشتن لەبارەی سکاڵاکان کرا.
 سکاڵاکار لەو سکاڵایەدا داوای پووچەڵکردنەوەی یاسای ژمارە 12ـی رۆژی 9-10-2022ـی تایبەت بە درێژکردنەوەی خولی پێنجەمی پەرلەمانی کوردستان دەکات بەهۆی دژایەتیی لەگەڵ هەردوو ماددەی 5 و 20ـی دەستووری عێراق، جگە لەوەش لە داواکەدا هاتووە: مافی دەستووریی دیاریکراو لە ماددەی 51ـی یاسای هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان ژمارە 1ـی ساڵی 1992 پێشێل دەکات.
رۆژی 9ـی تشرینی یەکەمی 2022، پەرلەمانتارانی پارتی و یەكێتی و بەشێك لەفراكسیۆنی گۆڕان و پێكهاتەكان تەمەنی ئەم خولەی پەرلەمانیان تاوەکو کۆتایی ساڵی 2023 درێژکردەوە، خولی پێنجەم رۆژی 06-11-2022 کۆتایی هات، درێژکردنەوەی تەمەنی پەرلەمان  هێزەکانی ئۆپۆزیسیۆنی تووڕەکرد و لەنێوان بەشدارینەکردن لە کۆبوونەوەکانی پەرلەمان و بایکۆتکردنی و هەڵپەساردنی ئەندامێتی خۆیانهێشتەوە.