هەواڵ

هەرێمی كوردستان نەوت بە چەند دەفرۆشێت و داهاتەكەی چەندە؟

بەپێی بەڵگەنامەیەكی كۆمپانیای بەبازاڕكردنی نەوتی عێراق(سۆمۆ) كە سەر بە وەزارەتی نەوتی عێراقە و مێژووەكەی بۆ هەشتی ئەم مانگە دەگەڕێتەوە، هەرێمی كوردستان لەدوو مانگی سەرەتای ئەمساڵدا بەبەهای ملیارێك و 834 ملیۆن و 741 هەزار و 640 دۆلار نەوتی فرۆشتووە.

بڵاوبوونەوەی بەڵگەنامەكە لەكاتێكدایە میدیای نزیك لە پارتی دیموكراتی كوردستان و حكومەتی ماوەبەسەرچووی هەرێم، بانگەشەی ئەوە دەكەن داهاتی نەوت كەمیكردووە و باس لەوەش دەكەن هاوكات داهاتی ناوخۆی هەرێم كەمیكردووە، بەڵام داتاكان دەریدەخەن ئەگەر داهاتی ناوخۆش كەمیكردبێت پارەی نەوت بەشی دابەشكردنی مووچە دەكات.

بەڵگەنامەكە نوسراوێكی كۆمپانیای سۆمۆیە بۆ وەزارەتی دارایی عێراق دوای ئەوەی مستەفا سەنەد پەرلەمانتاری سەربەخۆی بەسرە لەپەرلەمانی عێراق سكاڵای لەسەر ناردنی 400 ملیار دینار بۆ هەرێم تۆماركرد.

لەنوسراوەكەی كۆمپانیای بەبازاڕكردنی نەوتی عێراق(سۆمۆ) ئاماژەی بەبڕیارێكی دادگای فیدراڵی كردووە كە 15 ی شوباتی 2022 دەریكردووەو هەرێم پابەند دەكات بە ڕادەستكردنی نەوت و غاز بە ناوەند، هاوكات خشتەی نرخ و بڕی فرۆشتنی نەوتی هەرێمی كوردستانی لەبەندەری جەیهانی توركیا بڵاوكردووەتەوە.

بەپێی خشتەكە كە مانگی كانوونی دووەم و شوباتی ئەمساڵە، هەرێمی كوردستان كۆی گشتی 24 ملیۆن و 73 هەزار و 523 بەرمیل نەوتی فرۆشتووە، بەهاكەشی یەك ملیار و 834 ملیۆن و 741 هەزار و 640 دۆلار بووە.

هەرێم لەمانگی كانوونی دووەمی ئەمساڵ هەر بەرمیلێك نەوتی بە 75 دۆلار و 55 سەنت فرۆشتووە، لەمانگی شوباتیشدا بەرمیلێك نەوتی بە 76 دۆلار و 83 سەنت فرۆشتووە، واتە پێچەوانەی بانگەشەی میدیا سێبەرەكانی حكومەت و حزبەكانی دەسەڵات نە داهاتەكەی و نە بڕی فرۆشتنی هەرێم كەمی نەكردووە، فرۆشتنی نەوتەكەش هاوشێوەی ساڵی ڕابردوو چەند دۆلارێك كەمتر بووە لەنرخی برێنتی جیهانی.

هەواڵ

هەڵبژاردن شەڕی نەوەی نوێ و کۆمەڵ گەرم دەکات

شەڕی میدیایی جوڵانەوەی نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەریی لەگەڵ نزیکبوونەوە لە هەڵبژاردن گەرمتردەبێت، بەشێکیش وەک هۆکارێک بۆ پەرتبوونی دەنگی ناڕازی پێناسەی دەکەن.

نزیکبونەوەی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان شەڕی میدیایی جوڵانەوەی نەوەی نوێ بە سەرۆکایەتی شاسوار عەبدولواحید و کۆمەڵی دادگەریی کوردستان بە سەرۆکایەتی عەلی باپیر گەرم دەکات.

دەستپێکردنی پشووی هاوینەی پەرلەمانی کوردستان کە سەرۆکە بەتەمەنەکەی لە لیستی نەوەی نوێیە، دیسانەوە بووەتە بابەتێکی دیکەی جەنگی میدیایی نێوان نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەریی.

کۆمەڵی دادگەریی، تاکە هێزی سیاسی هەرێمی کوردستانە کە بەهۆی ناڕازیبوونی بە ئەنجامەکانی هەڵبژاردن بایکۆتی پەرلەمانی کوردستانی کردووە.

نەوەی نوێ ترسی هەیە هەڵوێستەکەی کۆمەڵ کاریگەری لەسەر شەقام هەبێت و بەشێکی دەنگی ناڕازی لە رێگەی ئەو هەڵوێستەوە بۆ خۆی ببات بە تایبەت کە تائێستا پەرلەمان کارا نەبووە. 

ئەوەی وایکردووە ئەو گریمانەیە بەهێزبێت، هێرشی توندی میدیایی نەوەی نوێیە بۆ سەر بڕیارەکەی کۆمەڵ بۆ بایکۆتکردنی پەرلەمانی کوردستان.

 نەوەی نوێ، کۆمەڵی دادگەری بەوە تۆمەتبارکردووە کە کۆتا هەڵبژاردن بەهۆی ساختەکاریی رۆژی هەڵبژاردن و جیاکردنەوەی دەنگەکانەوە بایکۆتی پەرلەمانی کردووە، کەچی دیسان بەشداریی هەڵبژاردن دەکاتەوە. 

کۆمەڵ لەسەرەتاوە بێدەنگیی هەڵبژارد، بەڵام دواتر وەڵامی هێرشەکەی نەوەی نوێی دایەوە و جوڵانەوەکەی بە "ئاڕاستەکراو" تۆمەتبار کرد.

کۆمەڵی دادگەری بە تایبەت رەخنەی لەو هەڵوێستەی نەوەی نوێ گرتووە کە لە پەرلەمانی عێراق دەنگی بە یاسای "بە تاوانکردنی هاوڕەگەزخوازیی و ڕەگەز گۆڕین" نەداوە. 

هاوڵاتییان رای جیاوازییان لەسەر شەڕی میدیایی نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەری هەیە، بەشێکیان وەک بابەتێکی ئاسایی و هەڵمەتێکی پێشوەختەی هەڵبژاردن لێی دەڕوانن، بەڵام زۆرن ئەوانەشی پێیان وایە شەڕی میدیایی حزبە ئۆپۆزسیۆنەکان کاریگەری لەسەر پەرتکردنی دەنگە ناڕازییەکان دەبێت. 

نەوەی نوێ و کۆمەڵی دادگەری لە کاتێکدا شەڕی میدیایان دژ بە یەکتر گەرمکردووە کە دوو پارتەکە لەگەڵ لایەنە ئۆپۆزسیۆنەکانی دیکەدا لە هەوڵی دروستکردنی یەک لیست بوون بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، بەڵام هەوڵەکەیان شکستی هێنا. 

جوڵانەوەی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی کوردستان خاوەنی 15 کورسییە و لە پەرلەمانی عێراقیش خاوەنی 9 کورسییە، کۆمەڵی دادگەری لە پەرلەمانی عێراق خاوەنی یەک کورسییە، ئەگەرچی لە پەرلەمانی کوردستان 3 کورسی بەدەستهێناوە، بەڵام وەک خۆیان رایانگەیاندووە، بەهۆی " ساختەکاری"یەوە بایکۆتی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستانیان کردووە.