تەندروستی |
بەپێی توێژینەوەیەكی نوێ دەركەوتووە كە قەڵەوی و كێشی زیاد دەبێتە ڕێگر لەبەردەم دەستیشانكردنی نەخۆشییەكانی دڵ، وەرگرتنی چارەسەر و ئەنجامدانی نەشتەرگەری لەو كەسانەدا كە كێشیان زیادە.
فرانسیسكۆ لۆپێز جیمێنێز، بەڕێوبەری سەنتەری خۆپارێزی دڵ لە توێژینەوەیەكیدا كە لە وێبسایتی زانستی مایۆكلینیك بڵاوكراوەتەوە دەڵێت: ئەو كەسانەی كە كێشیان زیادە ئەنجامدانی " سیتی سكان، ئێم ئاڕ ئای، سیتی سكان و ئیلیكترۆ كاردیۆ گرام" تێیاندا قورسە، بوونی چەوریەكی زۆر وادەكات ئەنجامی پشكنینەكان چەواشە بكات و ببێتە هۆی سەرلێتێكدانی پزیشك.
دكتۆر فرانسیسكۆ لۆپێز دەشڵێت: لەكاتی ئەنجامدانی نەشتەرگەری دڵ لە لەكەسانی قەڵەودا برینەكان درەنگتر چاك دەبنەوە و ئەگەری هەوكردن تێیاندا زۆرترە.
ئەنجامدانی نەشتەرگەریەكان و قەستەرە لەكەسانی قەڵەودا لە ڕێگەی قاچەوە، یان نەشتەرگەری دڵ، دەتوانێت قورستر بێت بۆ ئەنجامدانی لە نەخۆشانی قەڵەوی بەرچاو و لەوانەیە ئاڵۆزی زیاتری تێدابێت، وەك زیادبوونی مەترسی هەوكردن لە شوێنی برینەكەدا.
هاوكات ڕێكارەكان بۆ دابەزاندنی كێش دەتوانن جێبەجێكردنی قورس بن چونكە نەخۆشانی دڵ كاتێكی سەختتریان هەیە لە جوڵە و هەست بە نیشانەكانی وەك هەناسە تەنگی دەكەن كاتێك وەرزش دەكەن، زۆرجار ئەو نیشانانە نەخۆشەكان بێهیوا دەكەن لە ئەنجامدانی چالاكیی جەستەیی، بەڵام دكتۆر لۆپێز-خیمێنێز ئاماژە بەوە دەكات كە وەرزشكردن گرنگە، نەك تەنها بۆ دابەزاندنی كێش بەڵكو بۆ تەندروستی دڵ.
دكتۆر لۆپێز جیمێنێز دەڵێت: قەڵەوی هۆكارێكی مەترسیدارە كە دەبێت چارەسەری بكرێت لە نەخۆشانی تووشبوو بە نەخۆشییەكانی دڵ و پێویستە شتێك بكەین.
دكتۆر لۆپێز لە دەرئەنجامی تویژینەوەكەیدا دەلێت بەرنامەیەكی ستانداردی دابەزاندنی كێش چارەسەركەر و پسپۆڕی خۆراك و هەندێكجاریش دەروونناس لەخۆدەگرێت ئامادەمان كردووە بۆ چارەسەری ئەوكەسانەی كە كێشیان زۆرە وتوشبووی نەخۆشییەكانی پەیوەست بە دڵن، لەگەڵ ئەوەشدا ئاماژە بەوە دەدات كە
ئەگەر ئەوە نەتوانێت نەخۆشەكان بپارێزێت لە مەترسیەكان ئەوا سەرچاوەی دیكەش هەن وەك نەشتەرگەری كەمكردنەوەی كێش و دەرمان كە دەتوانن بە شێوەیەكی كاریگەر یارمەتی نەخۆشەكان بدەن بۆ دابەزاندنی كێش.
بەشێك لە خانمان لەكاتی سوڕی مانگانەدا هەست بە كرژبوون و ئازارێكی تاڕادەیەك قورس دەكەن، كە وادەكات كارە ئاساییەكانی ڕۆژانەیان بۆ سەختتربێت، بۆ ئەوەی ئازارەكانی پەیوەست بە سوڕی مانگانەت كەم بكەیتەوە ئەم ڕێنماییانە جێ بەجێ بكە:
كاتی سوڕی مانگانە هەوڵبدە شیرینی، چەوری وسوێری و كافاین كە لە چا و قاوەدا هەیە كەم بكەیتەوە.
حەبە ئازارشكینەكانی وەك ئیبوپروفین (٦٠٠-٨٠٠) میلیگرامی بخۆ بۆ كەمكردنەوەی ئازارەكەت
هەوڵبدە بەشێوازی بازنەیی مەساجی بەشی خوارەوەی سكت بكە.
باشترە خواردنی سەوزە ومیوە زیاد بكەیت لە ژەمەكانت، ژەمەكانت با سوك بن و زوو زوو خورادن بخۆ.
شتێكی گەرم لە شێوەی " جەوەنە" بخەرە سەر سكت.
خواردنەوە گەرمەكان بخۆوە.
هەوڵبدە دوربكەویتەوە لە سترێس و دڵە ڕاوكێ، پیاسەیەكی كەم یان یۆگا وهەرچالاكییەكی دیكە وادەكات كەمتر هەست بەئازار بكەیت.
هەوڵبدە بە ئاوێكی گەرم خۆت بشۆیت.
بۆچی لەكاتی سوڕی مانگانە هەست بە ئازار دەكەم؟.
لەكاتی سوڕی مانگانەدا دیواری منداڵدان كرژ دەبێت بۆ ئەوەی یارمەتی داماڵینی ناوپۆشی منداڵدان بدات لەكاتی سوڕی مانگانەدا، ئەمەش فشار دەخاتە سەر مولولەی خوێنەكان و وادەكات ڕۆشتنی خوین بۆ ئەو بەشەی جەستە كەم بێتەوە بەمەش ئۆكسجینی تەواو ناگاتە خانەكانی منداڵدان، لەم حاڵەتەشدا لە نەبوونی ئۆكسجیندا خانەكانی منداڵدان دەست ئەكەن بەدەردانی ماددەی كیمیایی كە دەبنە هۆی هەستكردن بە ئازار،لەگەڵ ئەوەشدا ئەم ماددە كیمیاییانە دەبنە هۆی دەردانی ماددەیەكی دیكە بەناوی پڕۆستاگلاندین، ئەمەش وادەكات زیاتر دیواری منداڵدان كرژ ببێت و ئازارێكی زۆرتر دروست بكات.