تەندروستی

دوای نان خواردن هەست بە ئازار دەكەم، كێشەم چییە؟

بەشێك لە خەڵكی تووشی حاڵەتێك دەبن بەناوی (Irritable bowel syndrome) كە جوڵەی ڕیخۆڵەكان ناڕێك دەبن و لە ئاستی پێویستدا نابن، بەمەش خواردن بەباشی هەرس نابێت لە ناو كۆئەندامی هەرسدا، كەسانی توشبووی ئەم حاڵەتە نیشانەی سوك تا زۆر قورسیان لەسەر دەردەكەوێت ، لەوانەش قەبزی یاخود سكچوونی توند، بوونی غازات و كرژبوونی ڕیخۆڵەكان و هەڵائاوسانی ناوسك.

بۆچی توشی ئەم حاڵەتە دەبم؟

لە ڕووی زانستییەوە تاوەكو ئێستا هۆكاری تەواو و دەقیقی ئەم حاڵەتە دەستنیشان نەكراوە، بەڵام كۆمەڵێك نەخۆشی هەن كە دەبنە هۆكار بە ناڕاستەوخۆ بۆ توشبوونمان بە  (Irritable bowel syndrome)

ناڕێكی كرژبوون و خاوبوونەوەی ماسولكەكانی دیواری ڕیخۆڵە

ناڕێكی و ناڕێكخراوی پەیوەندی نێوان كۆئەندامی دەمار و كۆئەندامی هەرس بۆ هەرسكردن و فڕێدانی پاشەڕۆكان.

هەوكردنی توند لە ڕیخۆڵەكاندا بەهۆی بەكتریا وڤایرۆس و وردە زیندەوەرەكانی دیكە.

كەمبوون و ناتەواوی لە وردە زیندەوەرە سود بەخشەكانی ڕیخۆڵەدا.

قەلەقی و سترێسی درێژخایەن.

ناتەندروستی جۆری خواردنی ژەمەكانمان.

هۆكاری بۆماوەیی، كاتێك لە خێزاندا ئەم نەخۆشییە هەبێت كەسانی دیكەی خێزانەكە ئەگەرێكی زۆرتریان هەیە توشبن بەم حاڵەتە.

تەمەن یەكێكی دیكەیە لەو هۆكارانەی تر كە كاریگەری هەیە لەسەر توشبوون بە (Irritable bowel syndrome) ، لە كەسانی سەروو تەمەن ٥٠ ساڵدا ئەم حاڵەتە زیاترە.

ئەگەر توشبووی (Irritable bowel syndrome) بم، كەی و لە چ كاتێكدا دەبێت سەردانی پزیشك بكەم؟

دابەزینی كێش بەشێوەیەكی نائاسایی
خوێنبەربوونی كۆم
ڕشانەوە وتێكچوونی ئیشتیهای خواردن
سكچوونی توند بەتایبەت لە شەواندا 
كەمخوێنی بەهۆی كەمی ئاسن
ئازاری توند لە ڕیخۆڵەكاندا.

هەواڵ

مووچە زامنکرا.. بەستەڵەکی نێوان هەرێم و بەغدا توایەوە

دوای چەندین کۆبونەوە، لە کۆتایی کۆبونەوەی ئەمڕۆی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراقدا، رێککەوتنی هەرێم و بەغدا لەسەر هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم پەسەندکرا، بەمەش بەستەڵەکی کێشەکانی نێوان هەرێم و بەغدا توایەوە و هیچ بیانویەک بەدەست عێراقەوە نەما بۆ ناردنی مووچە.

لە کۆتایی کۆبوونەوەی ئەمڕۆیدا، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق دەنگی لەسەر دوو بڕیاردا سەبارەت بە میکانیزمی مامەڵەکردن لەگەڵ کۆمپانیا نەوتییە بیانییەکان و پرسی نەوتی هەرێمی کوردستان.


یەکەم: ئەنجومەنی وەزیران بڕیاریدا کە کرێی دەرهێنانی نەوت بۆ کۆمپانیا بیانییەکان، کە بۆ هەر بەرمیلێک بە 16 دۆلار دیاریکراوە، چیتر بە پارەی کاش نەدرێت.
بەپێی بڕیارەکە، لە بری پێدانی پارە، بڕی ئەو نەوتەیان پێدەدرێت کە هاوتای شایستە داراییەکانیانە و کۆمپانیاکان خۆیان بەرپرس دەبن لە فرۆشتنی ئەو نەوتە لە بازاڕەکاندا.

دووەم: ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق رەزامەندیی سەرەتایی نیشاندا لەسەر ئەنجامدانی گرێبەستێکی سێقۆڵی لەنێوان (حکومەتی هەرێمی کوردستان - حکومەتی فیدراڵی عێراق - کۆمپانیا نەوتییە بیانییەکان).

مەرجی جێبەجێکردنی ئەم بڕیارە ئەوەیە کە حکومەتی عێراق گرێبەستەکە بەرز بکاتەوە بۆ لیژنەی راوێژکاریی وەزارەتی نەوتی عیراق.

چاوەڕوان دەکرێت لیژنەکە لە ماوەی 48 کاتژمێری داهاتوودا وەڵامی کۆتایی خۆی بداتەوە، تاوەکو گرێبەستە سێ لایەنییەکە بە فەرمی ئەنجام بدرێت و بچێتە بواری جێبەجێکردنەوە.

ئەم دوو بڕیارە بە هەنگاوی گرنگ دادەنرێن بۆ کردنەوەی گرێکوێرەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان و چارەسەرکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکانی نێوان هەولێر و بەغدا.

بە جێبەجێکردنی بڕیارەکان، حکومەتی عێراق هیچ بیانویەکی بەدەستەوە نامێنێت بۆ نەناردنی مووچەی هەرێم و دەبێت قۆناغ بەقۆناغ موچەی مانگەکانی مووچە خۆرانی هەرێم بنێرێت، کە تا کۆتایی ئەمساڵ دەکاتە شەش مووچە.