هەواڵ

مالکی پێشبینی ڕووداوی گەورە لە عێراقدا دەکات

نوری مالكی  سەرکردەی دیاری شیعەکان لەعێراق کە سەردەمانێک سەرۆکوەزیران بوو، بەدووری نازانێت "گۆڕانکاری گەورە" لەعێراقدا ڕووبدات.

نوری مالكی سه‌رۆكی هاوپه‌یمانیی ده‌وڵه‌تی یاسا پێیوایە مەترسی هەیە دۆخی عێراق خراپترببێت و ده‌شڵێت، "به‌هیواین ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران یاسای نه‌وت و غاز ده‌ربكات بۆ ئه‌وه‌ی كێشه‌ی دۆسیه‌ی نه‌وتی هه‌رێم به‌ ڕێگای یاسایی چاره‌سه‌ر بكرێت".
له‌ دیدارێكدا له‌گه‌ڵ میدیای عێراقی، نوری مالكی سه‌رۆكی هاوپه‌یمانیی ده‌وڵه‌تی یاسا، باسی دۆخی عێراق و كاره‌كانی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران و پرۆسه‌ی یاسادانان و ڕۆڵی له‌ چاره‌سه‌ركردنی كێشه‌كاندا كرد و ڕایگه‌یاند، "به‌هیواین ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران بتوانێت له‌م ماوه‌یه‌دا یاسای نه‌وت و غاز ده‌ربكات، بۆ ئه‌وه‌ی كێشه‌كه‌ به‌ ڕێگای یاسایی چاره‌سه‌ر بكرێت و یاسا حوكم بكات و دیاریبكرێت مافی هه‌رێمی كوردستان چییه‌ و مافی حكومه‌تی ناوه‌ندی چییه".
وتیشی، "هه‌وڵه‌كانمان بۆ ئه‌وه‌ن دۆخه‌كه‌ له‌ ئێستا باشتر بێت، به‌ڵام نازانین و دورنییه‌ دۆخی عێراق له‌مه‌ی ئێستا خراپتر ببێت، چونكه‌ هێشتا عێراق له‌ناو جه‌رگه‌ی گێژه‌ڵۆكه‌دایه‌ و هێشتا مه‌ترسیی له‌سه‌ره‌، به‌و پێیه‌ی سه‌رتاسه‌ری ناوچه‌كه‌ له‌ مه‌ترسیدایه‌".
له‌و باره‌یه‌وه‌ نوری مالكی رونكردنه‌وه‌ی دا و ڕایگه‌یاند، "دۆخی سوریا ناسه‌قامگیره‌ و سوپای توركیا له‌ باكوری عێراق و باكوری سوریایه‌، یه‌مه‌ن له‌ دۆخێكی ناهه‌مواردایه‌ و له‌ولاشه‌وه‌ پرسی ئێران و هێزه‌كانی ئه‌مه‌ریكا له‌ ناوچه‌كه‌دا بوونیان هه‌ن‌‌، هه‌روه‌ها دۆخی فه‌ڵه‌ستین به‌و جۆره‌یه‌ و هێرشه‌كانی گروپه‌ چه‌كداره‌كان بۆ سه‌ر هێزه‌كانی ئه‌مه‌ریكا له‌ عێراق و هێرشه‌كان له لوبنان و‌ یه‌مه‌ن كاردانه‌وه‌ی جه‌نگی فه‌له‌ستینن و به‌و هۆیه‌شه‌وه‌ دۆخه‌كه‌ هێنده‌ی تر ناسه‌قامگیر بووه‌، هه‌موو ئه‌وانه‌ش كاریگه‌رییان له‌سه‌ر دۆخی عێراق هه‌یه‌ و دورنییه‌ بیخه‌نه‌ گێژاوه‌وه‌".
له‌باره‌ی جه‌نگی نێوان بزوتنه‌وه‌ی حه‌ماسی فه‌ڵه‌ستینی و سوپای ئیسرائیل و له‌ وه‌ڵامی ئه‌و پرسیاره‌ی كه‌ حه‌ماس نه‌ده‌بوو ڕاوێژ به‌ وڵاتانی عه‌ره‌بی بكات له‌ هێرشه‌كه‌یدا بۆ سه‌ر ئیسرائیل؟‌، سه‌رۆكی هاوپه‌یمانیی ده‌وڵه‌تی یاسا وتی، "حه‌ماس له‌و هێرشه‌ی له‌ حه‌وتی تشرینی یه‌كه‌می 2023ـدا كردیه‌ سه‌ر ئیسرائیل هه‌ڵه‌ی نه‌كردوه‌ و ستایشیان ده‌كه‌م، ته‌نانه‌ت به‌شێك له‌ سه‌ركرده‌كانی حه‌ماس پێشوه‌خته‌ ئاگاداری پلانی هێرشه‌كه‌ نه‌بوون، چ جای بگاته‌ ڕاده‌ی ئاگاداركردنه‌وه‌ی وڵاتان و ڕاوێژكردن پێیان، ئه‌وه‌ش زۆر پێویست بوو، ده‌بوو به‌و جۆره‌ بێت و پلانه‌كه‌ له‌وپه‌ڕی نهێنیدا بێت، بۆ ئه‌وه‌ی زانیاری دزه‌نه‌كات و پلانه‌كه‌ پوچه‌ڵنه‌كرێته‌وه‌".

هەواڵ

دوو کۆبونەوەی باڵا نەیتوانی مووچە دابەشبکات و ئەنجامی دوو کۆبونەوەی دیکە ماوە

کۆبونەوەی دادگای باڵای فیدراڵی و کۆبونەوەی لوتکەی یەکێتی و پارتی هیچ هەواڵێکی خۆشیان بۆ مووچە خۆران پێنەبوو، بڕیارە لە 24 کاتژمێری داهاتوودا دوو کۆبونەوەی باڵا لە بەغدا بەڕێوەبچێت و تێدا پرسی موچەی هەرێم تەوەری سەرەکی دەبێت.

ئەمڕۆ 14ـى تەمموز، دادگای باڵای فیدراڵی عێراق تایبەت بە دوو سکاڵا لەبارەی نەناردنی مووچەی هەرێمی کوردستانەوە کۆبووەوە، هەرچەندە موچە خۆران چاوەڕێبوون دادگا بڕیاری ناردنی مووچە بدات، بەڵام دادگاکە بڕیاردانی لەسەر سکاڵاکان بۆ 28ـی تەمموز دواخست.

پرسی مووچەی مووچە خۆرانی هەرێم، ئەمڕۆ پارتی و یەکێتی لە ئاستی باڵادا کۆکردەوە، شاندی یەکێتی بە سەرۆکایەتی بافڵ تاڵەبانی، سەرۆکی یەکێتی لەگەڵ شاندی پارتی بە سەرۆکایەتی مەسعود بارزانی، سەرۆکی پارتی کۆبونەوە.

دوای کۆتاییهاتنی کۆبونەوەکە، راگەیەندراوێکیان بڵاوکردەوە کە بەشێکی تایبەتبوو بە پرسی مووچە و ئاماژە بەوەکراوە، هەموو هەوڵەکان چڕ بکرێنەوە بۆ چارەسەری کێشە و دابینکردنی مووچە شایستە داراییەکانی هەرێمی کوردستان
وابڕیارە ئەمشەو، کۆبونەوەی چوارچێوەی هەماهەنگیی بەڕێوەدەچێت، کە لە لایەنە سەرەکیە شیعەکانی ناو حکومەت پێکهاتووە، سەرۆک وەزیرانی عێراق ئامادەی کۆبونەوەکە دەبێت و پرسی ناردنی مووچەی هەرێم تەواوەرێکی کۆبونەوەکە دەبێت.

سبەینێ، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق کۆدەبێتەوە و تاوتوێی ئەو راپۆرتە دەکات، کە لیژنە وەزارییەکەی حکومەتی عێراق ئامادەی کردووە لەسەر پرسی مووچەی هەرێم.

شێروان دووبەردانی، پەرلەمانتاری فراکسیۆنی پارتی لە پەرلەمانی عێراق بە میدیای حزبەکەی راگەیاندووە، دواخستنی دانیشتنەکەی ئەمڕۆی دادگای فیدراڵی هیچ یاسایی نەبوو، تەنیا نەیانویست بڵێن لە تواناماندا نییە بڕیار بدەین، دواخستنی دادگای فیدراڵی بۆ 28 مانگ پەیامێکی ناراستەوخۆیە کە ناتوانن مووچە بنێرن.

لەبارەی هەڵوێستی فراکسیۆنی پارتی لە بەرامبەر دواخستنی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان وتی: کۆتا وادەی چاوەڕوانیمان یەک هەفتەی دیکەیە و ئەگەر تا ئەو کاتە پرسی مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستان چارەسەر نەکرێت، هەڵوێستمان دەبێت.