بنکۆڵکاری

Mic Exclusive : کۆبونەوەکانی پارتی و یەکێتی چەقیان بەستووە

کۆبونەوەکانی پارتی و یەکێتی بۆ پێکهێنانی حکومەت چەقدەبەستن و وەفدە دانوستانکارەکان چاوەڕوانی کۆبونەوەی لوتکەی حزبەکانیان دەکەن. وتەبێژی یەکێتی دەڵێت،" وادەی کۆبونەوەی لوتکە دیار نییە". 

 بەپێی ئەو زانیارییە تایبەتانەی لە ئەندامانی شاندی دانوستانکاری پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانی کوردستانەوە بە Mic دراون، کۆبونەوەکانی پارتی و یەکێتی لەسەر پێکهێنانی حکومەت چەقیان بەستووە.
ئەندامانی شاندی دانوستانکاری هەردوو حزبەکە، هۆکاری چەقبەستنی کۆبونەوەکان بۆ ئەنجامنەدانی کۆبونەوەی لوتکە بۆ چارەسەرکردنی تەواوی کێشەکان دەگەڕێننەوە. 
وەفدی دانوستانکاری پارتی و یەکێتی رەشنوسێکیان بۆ پێکهێنانی حکومەت ئامادەکردووە، بەڵام تا ئێستا واژۆی رەشنوسەکەیان نەکردووە. 
دوو حزبەکە لە دوای ئامادەکردنی رەشنووسێکەوە بۆ یەکەمجار، 22ـی شوبات، پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان لە سلێمانی کۆبوونەوە و رایانگەیاند،"کۆبوونەوەکانیان بەردەوام دەبن "بۆ زیاتر لێکتێگەیشتن و داڕشتنی بەرنامەیەکی هاوبەشی پەسەندکراو لەپێناو بەرژەوەندیی هاووڵاتییانی هەرێمی کوردستان". 
پارتی و یەکێتی لە دوای ئەو راگەیەندراوەوە، جارێکی دیکە لە 26ـی شوبات لە هەولێر کۆبوونەوە، بەڵام لەو کاتەوە تا ئێستا هیچ کۆبونەوەیەکیان ئەنجام نەداوە. 
سەعدی ئەحمەد پیرە وتەبێژی یەکێتی نیشتمانی کوردستان بە Micـی راگەیاند،"هەندێک بابەتی گرنگ لەسەر رێککەوتنی یەکێتی و پارتی بۆ پێکهێنانی حکومەت هەڵگیراون بۆ کۆبوونەوەی لوتکەی نێوان کاک بافڵ و کاک مەسعود، بەڵام تائێستا هیچ وادەیەک بۆ ئەنجامدانی ئەو کۆبوونەوەیە دیاری نەکراوە". 
سەبارەت بە گفتوگۆکانی نێوان هەردوو حزبەکە، وتەبێژی یەکێتی وتی،" یەکێتی و پارتی بۆ پێکهێنانی حکومەت لەسەر 90%ـی خاڵەکان رێککەوتوون و نزیکی 10%ـی  ماوە و ئەوەش هەڵگیراوە بۆ کۆبوونەوەی لوتکە یەکلایی بکاتەوە". 
پێشتر، رۆژنامەی (العربي الجدید) بڵاویکردەوە، کۆبونەوەکانی یەکێتی و پارتی لەبارەی بەرنامەی داهاتوی حکومەت و میکانیزمی دابەشکردنی پۆستە حكومیەكان، هیچ ئەنجامێکی لێنەکەوتوەتەوە.
یەکێتی پێداگرە لە بەدەستهێنانی یەکێک لە سەرۆکایەتییەکان سەرۆکایەتی هەرێم و سەرۆک وەزیران وەک بەشێک لە شایستەی هەڵبژاردن، بەڵام پارتی ئەمە رەتدەکاتەوە، دەیەوێت دەست بەسەر سەرۆکایەتییەکان بگرێت و دۆخەکە وەک خۆی بمێنێتەوە بەبێ هیچ گۆڕانکارییەک.
بەپێی رۆژنامەی (العربي الجدید)، لە چەند رۆژی داهاتووشدا کۆبونەوەی نوێی مەکتەبی سیاسی پارتی و یەکێتی، بە بەشداری لیژنە تەکنیکیەکانی دانوستاندن ئەنجامدەدرێت، بۆ یەکلایكردنەوەی ئەو دۆسیەیە.
ڕۆنامەکە بە پشتبەستن بە سەرچاوەکانی ڕایگەیاندووە، بەم نزیکانە کۆبونەوەیەکی گرنگ لەنێوان بافڵ تاڵەبانی سەرۆکی یەکێتی و مەسعود بارزانی سەرۆکی پارتی ئەنجام دەدرێت، پێشبینی دەکرێت رێککەوتنی دواین هەنگاوەكانی پێکهێنانی حکومەتی نوێی هەرێمی کوردستان تیادا ئەنجامبدرێت، لەگەڵ چۆنیەتی دابەشکردنی پۆستەکان لەنێوان هەردوو لایەن.
لیژنەیەکی تەکنیکی لەنێوان پارتی و یەکێتی پێکهێنراوە بۆ شێوازی بەڕێوەبردنی کابینەی نوێی حکومەت. لیژنەکە دوای پێنج کۆبوونەوە، رەشنووسێکیان ئامادەکرد بۆ پێکهێنانی کابینەی دەیەمی حکومەتی هەرێمی کوردستان.
لیژنەی تەکنیکیی پارتی بەسەرۆکایەتیی پشتیوان سادق و ئەندامیێتیی دڵشاد شەهاب و ئومێد سەباح بوو. شاندی یەکێتیش بە سەرۆکایەتیی رێواز فایەق و ئەندامیێتی هەریەک لە شاڵاو شێخ سەلاح و ئامانج رەحیم بوو.
نزیکەی پێنج مانگ بەسەر هەڵبژاردن و زیاتر لە سێ مانگیش بەسەر یەکەم دانیشتنی خولی شەشەمی پەرلەمان تێپەڕیوە، بەڵام هێشتا لایەنە سیاسییەکان نەگەیشتوونەتە رێککەوتن بۆ هەڵبژاردنی سەرۆکایەتیی پەرلەمان و سەرۆکی هەرێمی کوردستان و پێکهێنانی کابینەی دەیەمی حکومەت.

هەواڵ

11ی ئازارەکەی ڕۆژئاوای کوردستان، خاڵە لێکچوو جیاوازەکانی لەگەڵ 11ی ئازارەکەی بارزانی و سەدام

رۆژنامەنوس کاوە شێخ عەبدوڵا لە وتارێکدا ڕێککەوتنی ئەحمەد و شەرع و مەزڵوم عەبدی بە 11ی ئازارەکەی ڕۆژئاوای کوردستان ناودەبات، بەو پێیەی ئەمڕۆ ٥٥ ساڵ تێپەڕدەبێت بەسەر رێککەوتنی 11ی ئازار کە لە نێوان مەلا مستەفا بارزانی و سەدام حسێندا ئیمزاکرا.
کاوە شێخ عەبدوڵا نوسیویەتی: بەپێی بڵاوکردنەوەی تەنیا خاڵە سەرەکییەکانی ڕێککەوتنەکەی ئەحمەد شەرع و مەزڵوم عەبدی، دوو خاڵی زۆر لێکچووی تێدایە لەگەڵ رێککەوتننامەی ۱۱ی ئازار لەنێوان سەدام حسێن و مەلا مستەفادا.
یەکەم: ئیعترافکردن بە هەبوونی کورد وەک بەشێکی گرنگ و کاریگەر لە عێراق و سوریادا لەناو دوو ڕێککەوتنی دەوڵەت و لایەنی کورددا.
دووەم: تێکەڵکردنی هێزی چەکداری کورد لەناو سیستمی سەربازیی و بەرگریی عێراق و سوریادا، تێکەڵکردن نەک حەلکردن، کە پێشتر هەردوو دەوڵەتەکە بەو  هێزانەیان دەوت یاخی و هەڵگەڕاوە و خراپەکار.
خاڵی تری لێکچوون هەیە بەڵام بەلاوازی، بۆ نموونە: جێبەجێکردنی ڕێککەوتنامەکان بە ماوەیەکی درێژ، لە عێراق دانرا لە چوار ساڵدا جێبەجێ بکرێ، بەڵام لە سوریا نزیکەی 10 مانگ.
خاڵی جیاوازی نێوانیان ئەوەیە، حکومەتی ئەوسای عێراق لە کاتی ئیمزاکردنی ڕێککەوتنەکەدا بەهێزبوو، پێشتریش لە دەستووری عێراق لەسەردەمی عەبدولکەریم قاسمدا جێگیرکرابوو، کە کورد لەگەڵ عەرەب هاوبەشە لە پێکهێنانی عێراق.
بەڵام لە سوریا ئێستا حکومەت نەک بەهێز نییە بەڵکو گیرۆدەیە بە دنیایەک کێشەی سیاسیی و و سەربازیی و ئابوورییەوە، هەروەها پێشتر نەک ئیعتراف نەبوو بە هەبوونی کورد وەک پێکهاتە بەڵکو ڕەتکردنەوەو بێمافکردنیش هەبوو.
جیاوازییەکی تر ئەوەیە: لەم رێککەوتنەی رۆژئاوا و دیمەشق، ئەمریکا و ڕوسیا و تورکیا ڕاستەوخۆ ئاگادارن و ڕۆڵیان هەیە لە گەیشتن بەم ئەنجامە لەنێوان شەرع و جەنەڕاڵ مەزڵومدا، بەڵام لەوەی نێوان مەلا مستەفا و سەدامدا ئێرانی شا بەئاشکرا پێیناخۆشبوو ئەمریکاش دڵی شای لا مەبەست بوو، بەڵام ڕوسیا پشتیوانی لە ڕێککەوتنەکە کرد.
لێکچوونێکی سادە و ناگرنگی ئەو دوو ڕێککەوتنە ئەوەیە، ئەوەی باشوور لە 11ی ئازاری 1970 ئیمزاکرا، ئەوەی ڕۆژئاوا 10ی ئازاری 2025 ‌واتا 55 ساڵی پڕ لە ڕووداو و جیاوازی تەمەنیانە.