تەندروستی

بۆچی هەستیاری و حەساسیەتی وەرزی، ساڵ لە دوای ساڵ ماوەی نەخۆشییەکە درێژتر دەبێتەوە؟

پسپۆڕانی تەندروستی باس لەوە دەکەن هەستیاری و حەساسیەتی وەرزی بە تایبەتی لە وەرزی بەهار و پاییز، ساڵ لە دوای ساڵ ماوەی نەخۆشییەکە درێژتر دەبێتەوە،

یەکێک لەو هۆکارانەش کە ئاماژەی پێ دەدرێت کە ئەم ماوەیە درێژتر و زۆرتر بێتەوە بەهۆی گۆڕانی کەش و هەواوەیە بە تایبەت بەرزبوونەوەی پلەی گەرما. چونکە ئەم هۆکارە دەبێتە هۆی ئەوەی وەرزی گەشەکردن درێژتر بێتەوە، واتە بەرهەمهێنانی دەنکە هەڵاڵەی دارەکان و گیایەکان زیاد بکات و ببێتە هۆی هەستیاری و حەساسیەت.

چونکە دەنکە هەڵاڵە بە یەکێک لە باوترین و بەربڵاوترین هۆکاری هەستیاری و حەساسیەتی وەرزی دادەنرێت. توێژینەوەکان ئاماژە بەوە دەکەن کە ئەو وەرزانەی دەنکە هەڵاڵەی دارەکان و گیایەکان تیایدا دروست دەبن لە ئێستادا ٢٠ ڕۆژ زووتر دەست پێ دەکەن و ٢١٪ گەردی گوڵی زیاتریان تێدایە بە بەراورد بە ساڵی ١٩٩٠. پێشبینی دەکرێت ئەم ڕەوتە بەردەوام بێت، کە دەبێتە هۆی توندتربوونی نیشانەکانی هەستیاری بۆ ملیۆنان کەس.

هەواڵ

مەترسییەکانی بە قەزابوونی قەرەتەپە لایەنە کوردییەکان یەکدەخات

دوای ئەوەی ئەنجومەنی پارێزگای دیالە بڕیاری بە قەزابوونی ناحەی قەرەتەپەی دەرکرد، لایەنە کوردییەکان بە توندی دژی بڕیارەکە وەستاونەتەوە، جەختدەکەنەوە، بڕیارەکە هەوڵێکە بۆ تێکدانی دیمۆگرافیای ناوچەکە و هەروەها، بڕیارەکە پێچەوانەی مادەی 140ـى دەستورە.

ئەنجومەنی پارێزگای دیالە بەکۆی دەنگ، بڕیاری بە قەزابوونی ناحیەی قەرەتەپەی پەسەندکرد، کە ناحیەیەکی سەر بە قەزای خانەقین بوو، بەپێی بڕیارەکە، جگەلەوەی قەرەتەپە لە خانەقین دادەبڕێت، ناحیەکانی کۆکس و جەبارە لە کفری دادەبڕێت و دەخرێنە سەر قەزا تازەکە.

بڕیارەکە نیگەرانی لایەنە کوردییەکانی لێکەوتووەتەوە و و پێیانوایە، بڕیارەکە هەوڵێکە بۆ تێکدانی دیمۆگرافیای ناوچەکە و پێچەوانەی مادەی 140ـى دەستورە.

بۆ رەتکردنەوەی بڕیارەکە، ئەمڕۆ سەرجەم لایەنە کوردییەکان لە خانەقین کۆدەبنەوە، بە وتەی شێرکۆ میروەیس، لێپرسراوی مەڵبەندی یەکێتی لە خانەقین لە کۆبونەوەکەدا، بڕیارێکی بەکۆمەڵ دەدەن بۆ رەتکردنەوەی ئەو ستەمەی لە کورد دەکرێت .

لێپرسراوی مەڵبەندی یەکێتی لە خانەقین وتیشی: پێشێلکارییەکە مەترسییە لەسەر هەموو کوردستان و ئایندەی کورد لە ناوچە کوردستانییەکانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێمی کوردستان.

ئەوس مەهداوی، نوێنەری یەکێتی لە ئەنجومەنی پارێزگای دیالە رایگەیاند، ناحیەی قەرەتەپە هێشتا تایبەتمەندیی بەقەزابوونی تێدانییە، ژمارەی دانیشتووانەکەشی لە 400 هەزار تێپەڕ ناکات، تاوەکو بێتە قەزا، بەڵام وەزیری پلاندانان، وەک کارێکی سیاسی ئەوەی کردووە، چونکە ئەوەی ئێستا بەڕێوەبەری ناحیەکەیە لە رووی سیاسییەوە سەر بە ئەوە، ئەو کارەش بۆ بانگەشەی هەڵبژاردن بەکاردەهێنێت.