هەواڵ

ڕونکردنەوەیەکی هاتوچۆی سلێمانی دەبێتە نوکتە و تەنزی سۆشیاڵ میدیا

ڕوونکردنەوەیەکی هاتوچۆی سلێمانی لەبارەی هەڵگرتنی 'قەرەجەکان' لەسەر شەقامەکان هەرا دەنێتەوە لە چەند خولەکێکدا بە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بڵاو دەبێتەوە و دەبێتە نوکتە و تەنزی سۆشیاڵ میدیا.

هاتووچۆی سلێمانی لە ڕوونکردنەوەکەیدا باس لە بڵابوونەوەی نووسراوێک بە ناوی بەڕێوەبەرایەتییەکە ئەوان دەکات کە تێیدا، 150 هەزار غەرامە (سزا) بۆ هەر شۆفێرێک نووسراوە کە 'قەرج' لە شەقامەکان هەڵبگرێت.

بەڕێوەبەرایەتییەکە دەڵێت، نووسراوەکە هیچ پەیوەندییەکی بەوانەوە نییە و فەیکە، هەڵگرتنی 'قەرەج'یش هیچ سزایەکی نییە.

ئەم بابەتە هەرزوو کاردانەوەی لێدەکەوێتەوە و سەدان هاوڵاتی بەشێوەی تەنز لەسەر ڕوونکردنەوەکەی هاتووچۆی سلێمانی کۆمێنتیان نووسیوە.

مەبەست لە 'قەرەجەکان' ئەو ئافرەتانەن  کە لە ترافیک لایت و فولکەکانی ناوشار دەوستن و لەژێر ناوی کلێنس و بنێشت فرۆشتندا، کاری "بەدڕەوشتی" دەکەن.

هاوڵاتییان بەشێوەیەکی تەنزئامێز لەسەر پۆستەکە ئەم جۆرە کۆمێنتانەیان نووسیوە، "یانی قەرج هەڵگرین سزامان نادەن"، "وەڵا خۆ لەدەستان دێت ئەوەش بکەن بە غەرامە"، "کاکە بڵێن ئێمەین و ڕاستە بەشکەم خەڵک بترسێت و ئەو کارە نەکات" و سەدان کۆمێنیتی دیکەش".

هەواڵ

لاریجانییەکان گەڕانەوە هەڕەمی دەسەڵاتی ئێران

دوای چوار ساڵ دوورکەوتنەوەی لەسەر شانۆی سیاسی ئێران، جارێکی تر عەلی لاریجانی گەڕایەوە و بە فەرمانی مەسعود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران، بە سکرتێری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی دیاری کرا.

رۆژی دووی ئاب، میدیای نزیک لە سوپای پاسدارانی ئێران بڵاویکردەوە، لە چەند رۆژی داهاتوودا ژمارەیەک گۆڕانکاری لە دامەزراوە ئەمنییەکانی وڵاتدا دەکرێن و ئەگەری زۆرە عەلی لاریجانی، راوێژکاری عەلی خامنەیی وەکو سکرتێری ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی دەستنیشان بکرێت.

 بەپێی مادەی 176ی دەستووری ئێران، ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانیی ئەو وڵاتە دەتوانێت بەپێی ئەرکەکانی خۆی ئەنجوومەنی لاوەکی وەک ئەنجوومەنی بەرگری و ئەنجوومەنی ئاسایشی وڵات پێکبهێنێت.

هەروەها، سەرۆکایەتی هەریەک لە ئەنجوومەنە لاوەکییەکان یان لەلایەن سەرۆک کۆمارەوە دەکرێت یانیش ئەندامێکی ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی، کە لەلایەن سەرۆککۆمارەوە دەستنیشان دەکرێت.

ئەمڕۆ بە فەرمی، عەلی لاریجانی، سەرۆکی پێشووتری پەرلەمانی ئێران بە بڕیاری مەسعود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران، لاریجانی بە سکرتێری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی دیاری کرا.

بەپێی ئاژانسی هەواڵی فارس، عەلی ئەکبەر ئەحمەدیان، سکرتێری پێشووی ئەنجوومەنەکە دەبێتە ئەندامی ئەنجوومەنەکە و بەرپرسیارێتی چەند دۆسیەیەکی تایبەت و ستراتیژیی ئێرانی پێدەدرێت.

عەلی لاریجانی، سادق لاریجانی و محەممەد جەواد لاریجانی، باوکیان، ئایەتوڵڵا میرزا هاشم ئامۆلی لاریجانی، یەکێک بوو لە مەرجەعە گەورەکانی شیعە و هاوڕێی نزیکی ئایەتوڵڵا خومەینی، کە ئەمەش ڕێگەخۆشکەرێکی سەرەکی بوو بۆ چوونەناو کایەی سیاسیی کوڕەکانی.

ئەم بنەماڵەیە یەکێکن لە بنەماڵە هەرە بەهێز و کاریگەرەکانی دوای شۆڕشی 1979، کە هێزی خۆیان لە تێکەڵەیەکی دەگمەنی نێوان "ئاینی نەریتی" و "زانستی مۆدێرن" و "پەیوەندی سیاسی"دا وەرگرتووە.


چۆن یەک بنەماڵە، بۆ ماوەیەکی درێژ، سێ جومگەی سەرەکیی دەسەڵاتی ئێرانیان بەدەستەوە بوو؟ بنەماڵەی لاریجانی، کە زیاتر لە دوو دەیە وەک "کۆڵەکەکانی ڕاگرتنی نیزام" ناسرابوون، سێکوچکەیەکی دەسەڵاتیان پێکهێنابوو کە لە مێژووی کۆماری ئیسلامیدا وێنەی نەبوو.

گۆشەی یەکەمی سێکوچکەکە: عەلی لاریجانی، سیاسەتمەدارە پراگماتییەکە، بۆ ماوەی 12 ساڵ سەرۆکی پەرلەمان بوو. ئەو دەسەڵاتی یاسادانانی لەژێر کۆنترۆڵدا بوو. کاری ئەو، ڕاگرتنی هاوسەنگیی نێوان باڵە جیاوازەکان و بەڕێوەبردنی یاساکانی وڵات بوو.

گۆشەی دووەم: سادق لاریجانی، دادوەرە دەسەڵاتدارەکە، بۆ ماوەی 10 ساڵ سەرۆکی دەسەڵاتی دادوەری بوو، ئەو هێزی دادوەری و سەرکوتکردنی بەدەستەوە بوو. لە سەردەمی ئەودا، هەزاران نەیار و ناڕازی ڕووبەڕووی حوکمی قورس بوونەوە، ئەو پارێزەری ئاسنینی نیزام بوو لەناوخۆدا.

گۆشەی سێیەم: محەممەد جەواد لاریجانی، تیۆریست و مێشکی ئایدۆلۆژیم، ئەو بەرگریکاری فەرمیی ئێران بوو لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا، بەتایبەت لە بواری مافی مرۆڤدا. کاری ئەو، داڕشتنی گوتاری فەرمی و پاساوهێنانەوە بوو بۆ کردەوەکانی نیزام.

سەرهەڵدانی نەوەیەکی نوێی توندڕەو، تۆمەتەکانی گەندەڵی، و گۆڕانی نەخشەی سیاسیی ئێران، هێزی لاریجانییەکانی کەمکردەوە، گەورەترین گورز، ڕەتکردنەوەی کاندیدبوونی عەلی لاریجانی بوو بۆ سەرۆکایەتی لە ساڵی 2021، ئەمە نیشانەی کۆتایی سەردەمی زێڕینی ئەم بنەماڵەیە بوو.