هەواڵ

عێراق گرێکوێرەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستانی کردەوە

Mic
2025-08-06

هەولێر و بەغدا لەبارەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان گەیشتوونەتە ڕێککەوتن، وەزیری نەوتی عێراق-یش ڕایگەیاند: لەم دوو ڕۆژەدا هەناردەی نەوتی هەرێم دەستپێدەکاتەوە.

هێرشە درۆنییەکانی ناوەڕاستی مانگی تەمموز بۆ سەر کێڵگە نەوتییەکانی هەرێمی کوردستان، بوونە هۆی پەکخستنی بەشێک لە کێڵگە نەوتییەکان و بەرهەمهێنانی نەوتیان بە بڕێکی زۆر کەمکردەوە.

ڕاگرتنی بەرهەمهێنانی نەوت لەلایەن کۆمپانیا نەوتییەکانی هەرێم بەهۆی هێرشەکانەوە، گرفتێکی گەورەی بەردەم جێبەجێکردنی دوایین ڕێککەوتنی هەولێر و بەغدا بوو.

بەگوێرەی لێدوانێکی ئەمڕۆی وەزیری نەوتی عێراق بۆ میدیاکان، لەسەر بنەمای ئەو ڕاپۆرتانەی لەسەر هێرشە درۆنییەکان بۆ سەر کێڵگەی نەوتییەکانی هەرێمی کوردستان گەیشتووە بەبەغدا، کێشەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم چارەسەرێکی کاتی بۆ کراوە.

پەیوەست بەو پرسە، حەیان عەبدولغەنی، وەزیری نەوتی عێراق ڕایگەیاند: ئێستا هەرێمی کوردستان توانای هەیە ڕۆژانە 130 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەمبهێنێت، ئەوان ئامادەن لە قۆناغی یەکەمدا تا ئاساییبوونەوەی دۆخی بەرهەمهێنان؛ بڕی بەردەست کە 80هەزار بەرمیلە لە ڕۆژێکدا وەر بگرن و 50 هەزار بەرمیلیش بۆ ناوخۆ بەکار بهێنێت.

وەزیرە عێراقییەکە ئاشکراشیکرد، ئەمڕۆ یان سبەینێ دەست بەوەرگرتنی نەوتی هەرێمی کوردستان دەکەن و لەڕێگەی بەندەریی جەیهانی تورکیا هەناردە دەست پێ دەکەنەوە.

ئەگەر ئەوەی وەزیری نەوتی عێراق ئاماژەی پێکرد جێبەجێ بکرێت، گرفتی ناردنی مووچەش لە بەغداوە چارەسەر دەبێت، چونکە حکومەتی فیدراڵ ڕادەستکردنی نەوتی کردبووە مەرجی ناردنی مووچە.

ئەم ڕێککەوتنەی کراوە، بۆ ئەم قۆناغە کاری پێدەکرێت هەتا ئەو کاتەی بەرهەمهێنانی نەوت لە کێڵگە نەوتییەکانی هەرێمی کوردستان ئاسایی دەبێتەوە.

بەپێی دواین ڕێککەوتنی نێوان هەولێر و بەغدا، دەبێت هەرێمی کوردستان ڕۆژانە 230هەزار بەرمیل نەوت و مانگانە 120 ملیار دینار داهاتی ناوخۆ ڕادەستی حکومەتی فیدراڵ بکات، لە بەرامبەریشدا حکومەتی عێراق مووچەی هەرێمی کوردستان دەنێرێت.

بابەتی لێکچو

More News

Most Popular

هەواڵ

لاریجانییەکان گەڕانەوە هەڕەمی دەسەڵاتی ئێران

Mic
2025-08-07


دوای چوار ساڵ دوورکەوتنەوەی لەسەر شانۆی سیاسی ئێران، جارێکی تر عەلی لاریجانی گەڕایەوە و بە فەرمانی مەسعود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران، بە سکرتێری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی دیاری کرا.

رۆژی دووی ئاب، میدیای نزیک لە سوپای پاسدارانی ئێران بڵاویکردەوە، لە چەند رۆژی داهاتوودا ژمارەیەک گۆڕانکاری لە دامەزراوە ئەمنییەکانی وڵاتدا دەکرێن و ئەگەری زۆرە عەلی لاریجانی، راوێژکاری عەلی خامنەیی وەکو سکرتێری ئەنجوومەنی ئاسایشی نیشتیمانی دەستنیشان بکرێت.

 بەپێی مادەی 176ی دەستووری ئێران، ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانیی ئەو وڵاتە دەتوانێت بەپێی ئەرکەکانی خۆی ئەنجوومەنی لاوەکی وەک ئەنجوومەنی بەرگری و ئەنجوومەنی ئاسایشی وڵات پێکبهێنێت.

هەروەها، سەرۆکایەتی هەریەک لە ئەنجوومەنە لاوەکییەکان یان لەلایەن سەرۆک کۆمارەوە دەکرێت یانیش ئەندامێکی ئەنجوومەنی باڵای ئاسایشی نیشتمانی، کە لەلایەن سەرۆککۆمارەوە دەستنیشان دەکرێت.

ئەمڕۆ بە فەرمی، عەلی لاریجانی، سەرۆکی پێشووتری پەرلەمانی ئێران بە بڕیاری مەسعود پزیشکیان، سەرۆک کۆماری ئێران، لاریجانی بە سکرتێری ئەنجومەنی ئاسایشی نیشتمانی دیاری کرا.

بەپێی ئاژانسی هەواڵی فارس، عەلی ئەکبەر ئەحمەدیان، سکرتێری پێشووی ئەنجوومەنەکە دەبێتە ئەندامی ئەنجوومەنەکە و بەرپرسیارێتی چەند دۆسیەیەکی تایبەت و ستراتیژیی ئێرانی پێدەدرێت.

عەلی لاریجانی، سادق لاریجانی و محەممەد جەواد لاریجانی، باوکیان، ئایەتوڵڵا میرزا هاشم ئامۆلی لاریجانی، یەکێک بوو لە مەرجەعە گەورەکانی شیعە و هاوڕێی نزیکی ئایەتوڵڵا خومەینی، کە ئەمەش ڕێگەخۆشکەرێکی سەرەکی بوو بۆ چوونەناو کایەی سیاسیی کوڕەکانی.

ئەم بنەماڵەیە یەکێکن لە بنەماڵە هەرە بەهێز و کاریگەرەکانی دوای شۆڕشی 1979، کە هێزی خۆیان لە تێکەڵەیەکی دەگمەنی نێوان "ئاینی نەریتی" و "زانستی مۆدێرن" و "پەیوەندی سیاسی"دا وەرگرتووە.


چۆن یەک بنەماڵە، بۆ ماوەیەکی درێژ، سێ جومگەی سەرەکیی دەسەڵاتی ئێرانیان بەدەستەوە بوو؟ بنەماڵەی لاریجانی، کە زیاتر لە دوو دەیە وەک "کۆڵەکەکانی ڕاگرتنی نیزام" ناسرابوون، سێکوچکەیەکی دەسەڵاتیان پێکهێنابوو کە لە مێژووی کۆماری ئیسلامیدا وێنەی نەبوو.

گۆشەی یەکەمی سێکوچکەکە: عەلی لاریجانی، سیاسەتمەدارە پراگماتییەکە، بۆ ماوەی 12 ساڵ سەرۆکی پەرلەمان بوو. ئەو دەسەڵاتی یاسادانانی لەژێر کۆنترۆڵدا بوو. کاری ئەو، ڕاگرتنی هاوسەنگیی نێوان باڵە جیاوازەکان و بەڕێوەبردنی یاساکانی وڵات بوو.

گۆشەی دووەم: سادق لاریجانی، دادوەرە دەسەڵاتدارەکە، بۆ ماوەی 10 ساڵ سەرۆکی دەسەڵاتی دادوەری بوو، ئەو هێزی دادوەری و سەرکوتکردنی بەدەستەوە بوو. لە سەردەمی ئەودا، هەزاران نەیار و ناڕازی ڕووبەڕووی حوکمی قورس بوونەوە، ئەو پارێزەری ئاسنینی نیزام بوو لەناوخۆدا.

گۆشەی سێیەم: محەممەد جەواد لاریجانی، تیۆریست و مێشکی ئایدۆلۆژیم، ئەو بەرگریکاری فەرمیی ئێران بوو لە گۆڕەپانی نێودەوڵەتیدا، بەتایبەت لە بواری مافی مرۆڤدا. کاری ئەو، داڕشتنی گوتاری فەرمی و پاساوهێنانەوە بوو بۆ کردەوەکانی نیزام.

سەرهەڵدانی نەوەیەکی نوێی توندڕەو، تۆمەتەکانی گەندەڵی، و گۆڕانی نەخشەی سیاسیی ئێران، هێزی لاریجانییەکانی کەمکردەوە، گەورەترین گورز، ڕەتکردنەوەی کاندیدبوونی عەلی لاریجانی بوو بۆ سەرۆکایەتی لە ساڵی 2021، ئەمە نیشانەی کۆتایی سەردەمی زێڕینی ئەم بنەماڵەیە بوو.






















TVPodcastهەواڵبنکۆڵکاری دەربارەی ئێمە 18-

ریکلاممان لەگەڵ بکە

+964 (0)770 153 6483

[email protected]

Designed and developed by AVESTA GROUP

Mic News. ©2021 All rights reserved