هەر یەکێک لە بورجەکان، لەگەڵ بورجێکی تر یان 'سەرو دڵیان دەگیرێ'، یان ڕێک دەکەون و ڕووبەڕووی کەمترین کێشە دەبنەوە، بەم شێوەیە بزانە بورجەکەی تۆ زۆرترین گونجاندن و لێکدژی لەگەڵ چ بورجێک هەیە؟:
کاوڕ (٢٠\٣ تاوەکو ٢١\٤)
زۆر بە جوانی لەگەڵ بورجی شێر و تیروکەوان و ئەو كەسانەی کاوڕن ڕێک دەکەون و دەگونجێن، گونجاندنێکی باشی هەیە لەگەڵ بورجی سەتڵ و تەرازوو و دووانە و ئەگەر زۆری بۆ نەیەت نایکات بە شەڕ! جگە لەوە دەکرێت ببێت بە هاوڕێ لەگەڵ بورجی نەهەنگ و گا و گوڵەگەنم و دووپشک، بەڵام لەوانەیە زوو زوو ببێ بە شەڕیان و پێویستە ئاگایان لە خۆیان بێت! لەگەڵ بورجی قرژاڵ و گیسک دانویان پێکەوە ناکوڵێ، هەرجارێک بەریەککەوتن، ناوبژیوانێکیان دەوێت!
گا (٢٢\٤\ تاوەکو ٢٠\٥)
زۆر زۆر بەبێ سەر ئێشە و ورتە ورت لەگەڵ بورجەکانی گوڵەگەنم و گیسک و خۆشیان دەگونجێن، بە شێوەیەکی باشیش لەگەڵ دووپشک و دووانە پێکەوە هەڵدەکەن.
ئاگاداربە لەگەڵ بورجی کاوڕ، دووانە، قرژاڵ، نەهەنگ و کەوان، چونکە کەمترین ڕێککەوتنت هەیە لەگەڵیاندا، لەگەڵ بورجی سەتڵ و شێر دڵتان بەیەک ناکرێتەوە.
دووانە (٢١\٥ تاوەکو ٢١\٦)
لەگەڵ بورجی سەتڵ و تەرازوو و گروپی خۆشیان دەگونجێن، بە گشتیش دەکرێت لەگەڵ بورجی فەریک و شێر وتیروکەوان كەشێكی ئارام و کەم کێشەیان هەبێت.
بەڵام زیاتر ئاگادار بن لەگەڵ بورجەکانی گا، قرژاڵ، دووپشک و گیسک چونکە لەوە ناچێ حەز بە بینینی یەکتر بکەن، لەگەڵ نەهەنگ و گوڵەگەنمیش زۆر خۆتان ماندوو مەکەن هەتا لەیەکەوە دوور بن باشترە.
قرژاڵ (٢٢\٦ تاوەکو ٢٢\٧)
گونجاندنێکی زۆریان هەیە لەگەڵ نەهەنگ، قرژاڵ و دووپشک و بێ کێشەن، زۆربەی جار لەگەڵ گا، گوڵەگەنم و گیسک ڕێکدەکەون، جار جار دورکەوتنە و دەمەقاڵێیان دەبێت لەگەڵ سەتڵ، دووانە، شێر و تیروکەوان. ڕادەی نەگونجاندنیان زۆرە لەگەڵ بورجی فەریک و تەرازوو.
شێر (٢٣\٧ تاوەکو ٢٢\٨)
هەتا بڵێی نێوانیان خۆشە لەگەڵ بورجی فەریک، قرژاڵ وخۆیان.لەگەڵ سەتڵ، دووانە، تەرازوو و تیروکەوانیش دەگونجێن، جارجار نەهەنگ، گوڵە گەنم و گیسکتوڕەی دەکەن و پێویستە ئاگایان لە خۆیان بێ. باشترە دوربکەونەوە لە بورجی گا و دووپشک.
گوڵەگەنم (٢٣\٨ تاوەکو ٢٢\٩)
زۆر بە باشی لەگەڵ بورجی گا، گیسک و بورجی خۆشیان دەەگونجێن و 'موو بە بەینیانا ناچێت'،لەگەڵ نەهەنگ، قرژاڵ و دووپشکیش کێشەیان نییە،
دەبێت ئاگاداربن لەگەڵ سەتڵ، کاوڕ، شێر و تەرازوو و ئەگەری گونجاندنیان زۆر کەمە، لەگەڵ دووانە و کەوان ڕێکناکەون.
تەرازوو ٠٢٣\٩ تاوەکو ٢٢\١٠)
لەگەڵ بورجی سەتڵ و دووانە و جەماعەتی خۆشیان نێوانیان زۆر باشە و بەبێ هیچ کێشەیەک بەیەکەوە دەگونجێن، لەگەڵ کاوڕ، شێر و کەوانیش نێوانیان باشە، بە دەگمەن یەکتر ڕەتدەکەنەوە، قرژاڵ و گیسکیش دوو بورجی گونجاونین بۆ هاوڕێیەتیان.
دووپشک (٢٣\ تاوەکو ٢١\١١٩
باشترین پێکەوەگونجانیان لەگەڵ نەهەنگ، قرژاڵ و خۆیانە، لەگەڵ گا، گیسک و گوڵە گەنمیش نێوانیان باشە و بە دەگمەن شەڕیان دەبێت، بەڵام کەمێک کێشەیان هەیە لەگەڵ کاوڕ، دووانە، تەرازوو و کەوان، ئاستی گونجاندنیان لەگەڵ سەتڵ و شێر زۆر نزمە.
کەوان (٢٢\١١ تاوەکو ٢١\١٢)
لە هاوڕێیەتی کاوڕ، شێر و توخمی خۆیان سەرکەوتوو دەبن. کێشەیان نیە لەگەڵ سەتڵ، دووانە یان تەرازوو، بەڵام لەگەڵ گا، قرژاڵ، دووپشک و گیسک ناگونجێن. لە نەهەنگ و گوڵە گەنم دور بکەونەوە باشترە.
گیسک( ٢٢\١٢ تاوەکو ٢١\٢)
زۆرباش لەگەڵ گا، خۆیان، گوڵەگەنم و دوپشکیش ڕێک دەکەون. لەگەڵ نەهەنگ و قرژاڵیش کێشەیان نییە، بەڵام کەمێک شەڕ و دەمەقاڵێیان بۆ دروست دەبێت لەگەڵ سەتڵ،دووانە، شێر و کەوان. ئەگەری گونجانیان لەگەڵ کاوڕ و تەرازووە لاوازە.
سەتڵ (٢٠\١ تاوەکو ١٨\٢)
لەگەڵ دوانە و تەرازوو و گروپی خۆیان زۆرترین گونجانیان هەیە، ئاستی گونجاندنیان لەگەڵ کاوڕ، شێر و کەوان، باشترە ئاگاداری خۆیان ببن لە پەیوەندی لەگەڵ نەهەنگ، قرژاڵ،گوڵەگەنم و گیسک.گا و دووپشکیش بەهەمان شێوە لەگەڵ سەتڵ ناگونجێن.
نەهەنگ (١٩\٢\٢٠\٣)
بەپلەی یەکەم لەگەڵ دووپشک، قرژاڵ و بورجی خۆیان دەگونجێن، حەزیان بە هاوڕێیەتی گا، گوڵەگەنم و گیسکیش هەیە، بەڵام پەیوەندیان لەگەڵ سەتڵ،کاوڕ، تەرازوو وشێر باش نییە، لەگەڵ دووانە و کەوانیش بەدەگمەن دەگونجێن.
دوو سکاڵا بۆ هەڵوەشاندنەوەی ئەم خولەی پەرلەمانی کوردستان لە دادگای فیدراڵی تۆمار دەکرێت، کە ئەنجامدانی هەڵبژاردنەکەی بە بڕیاری هەمان دادگا بووە.
هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان دوای دوو ساڵ دواخستن لە وادەی خۆی، دواجار بە بڕیاری دادگای فیدراڵی کۆتایی ساڵی رابردوو ئەنجام درا.
دادگای فیدراڵی بەشێکی چیرۆکی دواخستنی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان بوو، نزیکەی ساڵێک تاتوێی سکاڵایەکی لەبارەی هەڵبژاردنەکەوە کرد، کە دواجار بە هەڵوەشاندنەوە و دواتر کەمکردنەوەی ژمارەی کورسی کۆتایی پێکهاتەکان کۆتاییهات.
ئێستا جارێکی دیکە ئەنجامی ئەو هەڵبژاردنە خراوەتەوە بەر دەستی دادگای فیدراڵی عێراق، کۆمەڵی دادگەری کوردستان و جوڵانەوەی نەوێ نوێ رایگەیاندووە، لە دادگای فیدراڵی سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان تۆمارکردووە.
سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری کە یەکەم سکاڵایە بۆ هەڵوەشاندنەوەی خولی شەشەم لەلایەن عومەر گوڵپی کاندیدی سەرکەتووی حزبەکە دژی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کراوە.
عومەر گوڵپى سەبارەت بە تۆمارکردنی ئەو سکاڵایە رایگەیاندووە،"داوامان لە دادگاى فیدراڵی کردووە، خولەکە هەڵوەشێندرێتەوە و هەڵبژاردن دووبارە بکرێتەوە، هەروەها هەموو ئەو ئیمتیازە ماددییانەى لە پێنج مانگى ڕابردوودا پەرلەمانتاران وەریان گرتووە، لێیان وەربگیرێتەوە".
کۆمەڵى دادگەرى کە لە هەڵبژاردنى خولى شەشەمى پەرلەمانى کوردستاندا سێ کورسیى بەدەستهێنا، دواتر هەڵبژاردنەکەی بە" دیزاینکراو" وەسفکرد و بڕیاریدا بایکۆتی خولەکە بکات.
دوای چوار رۆژ لە سکاڵاکەی کۆمەڵی دادگەری، جوڵانەوەی نەوەی نوێش رایگەیاند، سکاڵایان بۆ هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستان تۆمار کردووە.
نەوەی نوێ رایگەیاندووە، سکاڵاکەی ئەوان دژی سەرۆکی هەرێمی کوردستان، ئەوەیش بەهۆی ئەوەی تا ئێستا بڕیاری هەڵوەشاندنەوەی پەرلەمانی کوردستانی دەرنەکردووە.
ڕۆژی 20ـی تشرینی یەکەمی 2024، هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی کوردستان ئەنجام درا، بەپێی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن کە لەلایەن کۆمسیۆنەوە بڵاوکراوەتەوە، پارتی 39 کورسی، یەکێتی 23 کورسی، نەوەی نوێ 15 کورسی، یەکگرتوو 7 کورسی، هەڵوێست 4 کورسی، کۆمەڵ 3 کورسی، بەرەی گەل 2 کورسی و هەریەک لە گۆڕان و هاوپەیمانی کوردستانیش یەکی کورسییەکیان بەدەستهێناوە.
دوای نزیکەی حەوت مانگ لە ئەنجامدانی هەڵبژاردن، تا ئێستا پەرلەمانی کوردستان کارا نەبووە و تەنها پەرلەمانتاران سوێندی یاسایان خواردووە، بەڵام هەموو مانگێک مووچە وەردەرگن.