-18

منداڵان بۆ گزی دەکەن پێویستە چی بکەیت لەم بارەیەوە؟

منداڵان لەوانەیە بە هۆکاری جۆراوجۆر لە تاقیکردنەوەکاندا فێڵ بکەن و چارەسەرکردنی ئەم ڕەفتارە پێویستی بە تێگەیشتن لە پاڵنەرەکانیان و گرتنەبەری هەنگاوی گونجاو هەیە بۆ وازهێنان لەم کردارە، لێرەدا چەند هۆکارێکی باو دەخەینەڕوو کە منداڵان لە تاقیکردنەوەکاندا فێڵ دەکەن و دەتوانیت چی بکەیت لەو بارەیەوە:

📌فشاری ئەکادیمی: ڕەنگە منداڵان فێڵ بکەن چونکە هەست بە فشارێکی زۆر دەکەن بۆ ئەوەی لە ڕووی خوێندنەوە ئاستێکی باش ئەنجام بدەن، زۆرجار بەهۆی چاوەڕوانییەکی زۆرەوە لەلایەن دایک و باوک، مامۆستا یان خۆیانەوە.

📌ترس لە شکست: هەندێک لە منداڵان فێڵ دەکەن، چونکە ترسیان لە دەرئەنجامەکانی شکست هەیە، لەوانە نائومێدکردنی دایک و باوک یان ڕووبەڕووبوونەوەی ڕێکاری دیسپلین.

📌خۆبەگەورەزانین: ئەو منداڵانەی کە خۆبەگەورەزانینیان هەیە لەوانەیە فێڵ بکەن بۆ ئەوەی لێهاتوویی یان بەهای خۆیان بۆ خۆیان یان کەسانی دیکە بسەلمێنن.
📌نەبوونی ئامادەکاری: هەندێک لە منداڵان فێڵ دەکەن، چونکە ئامادەکارییەکی پێویستیان بۆ تاقیکردنەوەکە نەکردووە و پێیان وایە فێڵکردن تاکە ڕێگایە بۆ ئەوەی شکست نەهێنن.
📌ژینگەی کێبڕکێ: لە شوێنە ئەکادیمییەکانی کێبڕکێی زۆردا، منداڵان لەوانەیە فێڵ بکەن بۆ ئەوەی پێشەنگی کێبڕکێ بەدەستبهێنن.
📌فشاری هاوتەمەنەکان: ڕەنگە منداڵان بەهۆی فشاری هاوتەمەنەکانەوە فێڵ بکەن، چونکە دەبینن هاوڕێکانیان خەریکی ڕەفتاری فێڵکردنن و دەیانەوێت لەگەڵیدا بگونجێن.
📌تێنەگەیشتن: ڕەنگە هەندێک لە منداڵان فێڵ بکەن چونکە بەڕاستی لە مادەکە تێناگەن و هەست بە ناچاری دەکەن فێڵ بکەن بۆ ئەوەی لەگەڵ پۆلەکەدا بەردەوام بن.


ئەمانە کۆمەڵیک چارەسەرن کە دەتوانیت پەیڕەویان بکەیت بۆ منداڵەکەت:

📌ژینگەیەکی پشتیوانی دروست بکە کە منداڵەکەت هەست بە سەلامەتی بکات لە گفتوگۆکردن لەسەر نیگەرانییەکانی، بیریان بخەرەوە کە هەموو کەسێک هەڵە دەکات و فێربوون لە شکستەکان بەشێکی سەرەکییە لە گەشەکردنی کەسی.

📌هاندانی پەیوەندی کراوە لەگەڵ مامۆستایان و پەروەردەکاران بۆ چارەسەرکردنی کێشە ئەکادیمییەکان.

📌پشتگیری زیاتری بکە ئەگەر منداڵەکەت کێشەی لەگەڵ بابەتەکەدا هەیە، هانیان بدە پرسیار بکەن و داوای ڕوونکردنەوە لە مامۆستایان بکەن، سەرنجت لەسەر گرنگی فێربوون بێت نەک تەنها بەدەستهێنانی نمرەی باش.

📌پەروەردەی ئەخلاقی: منداڵەکەت فێری بەهای ڕاستگۆیی و دەستپاکی و دەرئەنجامە درێژخایەنەکانی فێڵکردن لە کارەکتەر و ناوبانگەکەی بکە.

📌بەشداری گفتوگۆی مانادار بکە سەبارەت بە ئەخلاق و دەستپاکی، چیرۆک و نموونەی ئەو تاکانەی کە بەهۆی فێڵکردنەوە ڕووبەڕووی دەرئەنجامە نەرێنییەکان بوونەتەوە بڵاوبکەرەوە.
ئەگەر گومانت هەیە منداڵەکەت فێڵ دەکات، بە هێمنی و بنیاتنەرانە چارەسەری ئەو پرسە بکە، قسەیان لەگەڵ بکە لەسەر ئەوەی بۆچی فێڵیان کردووە و یارمەتیان بدەن لە دەرئەنجامە نەرێنییەکان تێبگەن، چ لە ڕووی ئەکادیمی و چ لە ڕووی کەسییەوە.

هەواڵ

مووچە زامنکرا.. بەستەڵەکی نێوان هەرێم و بەغدا توایەوە

دوای چەندین کۆبونەوە، لە کۆتایی کۆبونەوەی ئەمڕۆی ئەنجومەنی وەزیرانی عێراقدا، رێککەوتنی هەرێم و بەغدا لەسەر هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێم پەسەندکرا، بەمەش بەستەڵەکی کێشەکانی نێوان هەرێم و بەغدا توایەوە و هیچ بیانویەک بەدەست عێراقەوە نەما بۆ ناردنی مووچە.

لە کۆتایی کۆبوونەوەی ئەمڕۆیدا، ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق دەنگی لەسەر دوو بڕیاردا سەبارەت بە میکانیزمی مامەڵەکردن لەگەڵ کۆمپانیا نەوتییە بیانییەکان و پرسی نەوتی هەرێمی کوردستان.


یەکەم: ئەنجومەنی وەزیران بڕیاریدا کە کرێی دەرهێنانی نەوت بۆ کۆمپانیا بیانییەکان، کە بۆ هەر بەرمیلێک بە 16 دۆلار دیاریکراوە، چیتر بە پارەی کاش نەدرێت.
بەپێی بڕیارەکە، لە بری پێدانی پارە، بڕی ئەو نەوتەیان پێدەدرێت کە هاوتای شایستە داراییەکانیانە و کۆمپانیاکان خۆیان بەرپرس دەبن لە فرۆشتنی ئەو نەوتە لە بازاڕەکاندا.

دووەم: ئەنجومەنی وەزیرانی عێراق رەزامەندیی سەرەتایی نیشاندا لەسەر ئەنجامدانی گرێبەستێکی سێقۆڵی لەنێوان (حکومەتی هەرێمی کوردستان - حکومەتی فیدراڵی عێراق - کۆمپانیا نەوتییە بیانییەکان).

مەرجی جێبەجێکردنی ئەم بڕیارە ئەوەیە کە حکومەتی عێراق گرێبەستەکە بەرز بکاتەوە بۆ لیژنەی راوێژکاریی وەزارەتی نەوتی عیراق.

چاوەڕوان دەکرێت لیژنەکە لە ماوەی 48 کاتژمێری داهاتوودا وەڵامی کۆتایی خۆی بداتەوە، تاوەکو گرێبەستە سێ لایەنییەکە بە فەرمی ئەنجام بدرێت و بچێتە بواری جێبەجێکردنەوە.

ئەم دوو بڕیارە بە هەنگاوی گرنگ دادەنرێن بۆ کردنەوەی گرێکوێرەی هەناردەکردنەوەی نەوتی هەرێمی کوردستان و چارەسەرکردنی کێشە هەڵپەسێردراوەکانی نێوان هەولێر و بەغدا.

بە جێبەجێکردنی بڕیارەکان، حکومەتی عێراق هیچ بیانویەکی بەدەستەوە نامێنێت بۆ نەناردنی مووچەی هەرێم و دەبێت قۆناغ بەقۆناغ موچەی مانگەکانی مووچە خۆرانی هەرێم بنێرێت، کە تا کۆتایی ئەمساڵ دەکاتە شەش مووچە.