هەواڵ
وردەکاری.. لە شەڕەکەی خەبات کوژراو و بریندارن هەن و هێزە ئەمنییەکان چەککراون
2025-07-08
لە سنوری پارێزگای هەولێر لە ئەنجامی روبەڕووبونەوەی هێزە ئەمنییەکان و فەرماندەییەکی سەربازی قەزای خەبات کەسێک کوژراو و چوار کەسی دیکەش برینداربوون، چەکدارانی نزیک لەو فەرماندە سەربازییە چەند کارمەندێکی هێزە ئەمنیەکانیان بە دیل گرتووە.
ئێوارەی ئەمڕۆ، هێزێکی زۆری ئەمنی سنوری پارێزگای هەولێر بە ئامانجی دەستگیرکردنی چەند داواکارێک کە چەکداری هۆزێکن بەرە گوندی گردە ڕەشەی قەزای خەبات جوڵەیان پێکرا.
بەپێی گێڕانەوەکان، ئاڵۆزییەکان دوای ئەوە پەرەیان سەندووە کە هێزە ئەمنییەکان هەوڵی دەستگیركردنی کەسێکیان داوە بە ناوی "خورشید هەركی" كە فەرماندەییەكی سەربازی و كەسایەتیەكی ناسراوی عەشیرەتی هەركیە و پاسەوانەكانی ئەویش روبەڕوی هێزەكە بونەوەو تەقەیانكردوە و بەهۆیەوە گرژی دروست بووە.
لە ئەنجامی ئەو ئاڵۆزییانەی لە نێوان چەکدارانی نزیک لە فەرماندە سەربازییەکە و هێزە ئەمنییەکان رویداوە، بەهۆیەوە هاوڵاتییەک کوژرا و چوار کەسی دیکەش برینداربوون کە برینی بەشێکیان سەختە.
هێزە ئەمنییەکانی هەولێر تا ئێستا هیچ وردەکارییەکیان لەسەر شەڕەکە بڵاونەکردوەتەوە، بەڵام هەموویان جەخت لە جێبەجێکردنی یاسا و دەستگیرکردنی داواکارەکان دەکەنەوە.
بەپێی ئەو گرتە ڤیدیۆییانەی لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بڵاوکراوەتەوە، دانیشتوانی گوندی گردە رەشە و چەکدارانی نزیک لەو فەرماندە سەربازییە، دوو پێشمەرگەی هێزەکانی زێرەڤانی بەدیل گیراون، لەگەڵ ئەوەی بەهۆی گژییەکانەوە ئۆتۆمبێلێکی هەمان هێز وەرگەڕاوە.
سەرچاوەی هەموو گرژییەکان دەگەڕێتەوە بۆ ناکۆکی نێوان بنەماڵەی "خورشید هەركی" و بنەماڵەیەکی دیکە لەسەر کێشەی زەوی و زار، کە لە چەند رۆژی رابردوودا ئاڵۆزی لە نێوانیان روویدا.
بابەتی لێکچو
-
تا کەی مووچە نایەت؟… وردەکاریی ناکۆکیەکانی هەرێمی کوردستان و عێراق ئاشکرا دەبێت
هەواڵ2025-07-08
-
قوباد تاڵەبانی بۆ مایک میدیا: داهاتی نەوتی و نانەوتیی هەرێم بەشی دابینکردنی موچە ناکات
هەواڵ2025-07-08
-
سودانی و ئیبراهیم کاڵن لە بەغداد کۆبوونەوە
هەواڵ2025-07-08
-
70 رۆژ بێ مووچەیی.. مووچەخۆرانی هەرێم ئاسۆیەک نابینن بۆ وەرگرتنی مووچە
هەواڵ2025-07-08
More News
 copy.jpg)
Most Popular
-
رۆژنامەی شەرقولئەوسەت زانیاری گرنگ لەبارەی رێککەوتی کۆتایی هەرێم و بەغدا ئاشکرا دەکات
هەواڵ2025-07-07
1
-
سێشەممەی مووچە؛ حکومەتی عێراق بڕیار لەبارەی مووچەی هەرێمەوە دەدات؟
هەواڵ2025-07-05
2
-
قوباد تاڵەبانی بۆ مایک میدیا: داهاتی نەوتی و نانەوتیی هەرێم بەشی دابینکردنی موچە ناکات
هەواڵ2025-07-08
3
-
.jpg)
Mic Exclusive:دەم پارتی بۆ بەشداریکردن لە رێورەسمی چەکدانانی قەندیل دێتە هەرێمی کوردستان
هەواڵ2025-07-05
4
-
وردەکاری.. لە شەڕەکەی خەبات کوژراو و بریندارن هەن و هێزە ئەمنییەکان چەککراون
هەواڵ2025-07-08
5
-
تا کەی مووچە نایەت؟… وردەکاریی ناکۆکیەکانی هەرێمی کوردستان و عێراق ئاشکرا دەبێت
هەواڵ2025-07-08
6
-
70 رۆژ بێ مووچەیی.. مووچەخۆرانی هەرێم ئاسۆیەک نابینن بۆ وەرگرتنی مووچە
هەواڵ2025-07-08
7
-
عێراق ژمارەی ئەو هاوڵاتییانەی ئاشکرا دەکات کە لە کەمپی هۆلەوە گەڕێنراونەتەوە
هەواڵ2025-07-05
8
هەواڵ
تا کەی مووچە نایەت؟… وردەکاریی ناکۆکیەکانی هەرێمی کوردستان و عێراق ئاشکرا دەبێت
2025-07-08
هەرێمی کوردستان و عێراق لەسەر بڕ و شێوازی رادەستکردنی نەوت بە سۆمۆ، بڕی داهاتی ناوخۆ و وادەی دابەشکردنی مووچە ناکۆکن و هەردوولاش پێداگیری لەسەر داواکارییەکانی خۆیان دەکەنەوە.
دەقی پێشنیازەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان و حکومەتی عێراق بۆ رێککەوتن لەسەر پرسی نەوت، داهاتی نانەوت و مووچە بڵاودەکرێتەوە و وردەکاریی ناکۆییەکانیان ئاشكرا دەبێت.
سەبارەت بە پرسی هەنارەکردنی نەوت، هەرێمی کوردستان دوو پێشنیازی پێشکەش کردووە، یەکەمیان تایبەتە بە بەشداریکردنی کۆمپانیاکان و دووەمیان بەشدارینەکردنی کۆمپانیاکانە کە لە هەردوو پێشنیازەکەدا ئامادەیی بۆ دەستبەجێ رادەستکردنی نەوت بە کۆمپانیای سۆمۆ دەربڕیووە.
لە حاڵەتی بەشداریکردنی کۆمپانیاکان و رێککەوتنی هەولێر و بەغدا لەسەر کاری لیژنە هاوبەشە تەکنییکییەکان، حکومەتی هەرێمی کوردستان ئامادەیی دەربڕیووە دوای لێدەرکردنی پێویستی ناوخۆ بەرهەمی نەوت رادەست بکات.
لە رەشنووسەکەی هەرێمی کوردستاندا، بەرهەمی ئێستای نەوت بە 282 هەزار بەرمیلە لە ڕۆژێکدا دیارییکراوە، کە 65 هەزار بەرمیلی ڕۆژانە بۆ بەکاربردنی ناوخۆیی تەرخانکراوە.
لە حاڵەتی بەشدارینەکردنی کۆمپانیاکانیشدا، حکومەتی هەرێمی کوردستان پێشنیازی رادەستکردنی 100 هەزار بەرمیل نەوتی ڕۆژانەی کردووە بە کۆمپانیای سۆمۆ تا ئەو کاتەی لەسەر بنەمای کاری لیژنەی تەکنیکی هاوبەش ڕێککەوتن دەکرێت.
هەرێمی کوردستان لە پێشنیازەکانیدا پێداگیرە لەسەر ئەوەی بەکاربردنی ناوخۆیی لە ئەستۆی هەرێمی کوردستان دەبێت کە بڕەکەی بە 65 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانە خەمڵاندووە.
پرسی داهاتە نانەوتییەکانیش کە خاڵێکی دیکەی ناو رەشنووسەکەیە هەرێمی کوردستان پێداگیرە لەسەر ئەو شێوازەی لە رابردوو بۆ رادەستکردنی داهاتی ناونەوتی پەیڕەو کراوە، هەر بۆیە پێشنیازی کردووە، 50% لە ڕسوماتی گومرگی و باجی دەروازەکان بە حکومەتی فیدراڵ بدرێت.
حکومەتی هەرێمی کوردستان لە دەقی پێشنازەکانیدا کە لەو رەشنووسەدا لەسەر پرسی مووچە هەیە، داوای دەستبەجێ خەرجکردنی مووچە دەکات، ئەوەیش بە پشت بەستن بە بڕیارەکانی دادگای فیدراڵی.
دادگای فیدراڵی لە بڕیارەکانی ساڵی 2023دا کە هەرێمی کوردستان وەک نمونە باسی کردووە، جەخت دەکاتەوە کە ناکۆکیی نێوان حکومەتی فیدراڵی و حکومەتی هەرێمی کوردستان نابێت ببێتە هۆکار بۆ پشتگوێخستنی خەرجکردنی مووچەی هەرێمی کوردستان لە کاتی خۆیدا.
حکومەتی عێراق داوای هەموو نەوتی هەرێمی کوردستان دەکات
حکومەتی عێراقی لە پێشنیازەکانیدا بۆ رادەستکردنی نەوت لەگەڵ هەرێمی کوردستان ناکۆکە و پێشنیازی دەستبەجێ رادەستکردنی تەواوی نەوتی خاوی هەرێمی کوردستانی کردووە بە کۆمپانیای سۆمۆ کە خۆی بە 236 هەزار بەرمیل نەوتی رۆژانە خەمڵاندوویەتی.
لە قۆناغى دووەمدا کە هاوکات لەگەڵ قۆناغى یەکەم دەبێت بۆ ماوەى مانگێک جێبەجێ بکرێت، دەبێت وەزارەتى نەوتى عێراق بە هەماهەنگى لەگەڵ وەزارەتى سامانە سروشتییەکان بڕى راستەقینەى نەوت بۆ بەکارهێنانى ناوخۆیی هەرێم دیارى بکات.
داهاتە نانەوتییەکانیش خاڵێکی دیکەی ناکۆکیی نێوان هەولێر و بەغدایە، هەرێمی کوردستان پێشنیازی پێدانی نیوەی داهاتەکان دەکات، بەڵام عێراق مەرجی هەیە و پێشنیازی کردووە مانگانە داهاتەکەی پێبدرێت بە مەرجێک نابێت لە 200 ملیار دینار کەمتر بێت.
حکومەتی عێراقی لە پێشنیازەکانیدا بۆ چارەسەرکردنی کێشەی مووچە، پێشنیازی پێکهێنانی لیژنەیەکی کردووە بۆ چارەسەرکردنی کێشەکان لە ماوەیەک کەمتر لە 90 رۆژدا، دواتر تەمویلکردن بە شێوەیەکی یەکجارەکی دەبێت.
حکومەتی عێراق پێشنیازیشی کردووە بە پێکهێنانی لیژنەیەکی یاسایی و تەکنیکی هاوبەش لەنێوان هەردوو حکومەت بۆ هەموارکردنی ماددەی (13/سێیەم)ی یاسای بودجە.
خەرجکردنی مووچە کێشەیەکی دیکەی نێوان هەردوو حکومەتە، حکومەتی هەرێمی کوردستان داوای دەستبەجێ خەرجکردنی دەکات، بەڵام حکومەتی عێراق بە مەرجیجێبەجێکردنی بڕگەکانی یەکەم، دووەم، سێیەم و چوارەم ناو رەشنووسەکەی لەلایەن هەرێمەوە و دوای ڕەزامەندیی ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق ئامادەیی دەبڕیووە پارە بۆ مووچە خەرج بکات.
حکومەتى عێراق لە پێشنیازەکانیدا جەختی لە پێکهێنانى لیژنەیەک کردوەتەوە بۆ پرسی بەجێکردن یان بە بانکیکردنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێمی کوردستان.
تا کەی مووچە نایەت؟
رەشنووسەکەی نێوان هەولێر و بەغدا دەریدەخات ناکۆکییەکان قوڵ و ئاڵۆزن تا یەکلایی بوونەوەیان حکومەتی عێراق ئامادە نییە پارەی مووچە بنێرێت.
ئێستا هەموو ئومێدی مووچەخۆران بەو لیژنەیەیە کە حکومەتی عێراق بۆ چارەسەرکردنی کێشەکانی هەولێر و بەغدا لە پێنج وەزیر پێکیهێناوە کە بڕیارە لە 9ـی تەمووزەوە دەست بە گفتوگۆ لەگەڵ هەرێمی کوردستان بکەن.
